نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 17 صفحه 107

صفحه 107

قال: یختار فیهنّ أربعاً الاولی فالاولی [ببیند کدام یک از اینها را زودتر با آنها ازدواج کرده است آنها (اوائل بر أواخر) در انتخاب تقدم دارند.] و أما الاختان فالاولی منهما امرأه [در مورد اختین هم هر کدام قبلاً با او ازدواج کرده بود حق تقدم دارد.]

روایت سوم: الدعائم

عن علی علیه السلام انه قال فی المشرک یسلم [در روایت جعفریات طبق


1- (1) - نگارنده گوید: در ذیل آیات محرمات و محللات نکاح (نساء 25-22) چنین آمده است: یُرِیدُ اللّهُ لِیُبَیِّنَ لَکُمْ وَ یَهْدِیَکُمْ سُنَنَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَ یَتُوبَ عَلَیْکُمْ وَ اللّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ (نساء / 26) از این آیه استفاده می شود که این احکام از جمله حرمت جمع بین أختین در قبل از اسلام نیز بوده است. پس اگر در غیر اسلام جواز جمع بین أختین مشاهده شود علی القاعده باید از سنخ تحریفات واقع شده در ادیان سابق باشد.

نقل مستدرک «فی الشرک» داشت و اینجا کلمه فی المشرک دارد] و عنده اختان حرّتان أو أکثر من أربع نسوه حرائر قال: تترک له التی نکح أولاً من الاختین و الاربع الحرائر اولاً فاوّلاً و تنزع عنه الاخت الثانیه و ما زاد علی الاربع من الحرائر [به نظر می رسد که مصدر دعائم نیز همان جعفریات است، هر چند عبارت دعائم با جعفریات قدری تفاوت دارد.

چون ایضاح قاضی نعمان [صاحب دعائم] را که دیدیم این کتاب «ایضاح» به منزله شرح بر دعائم است و یکی از مصادر ایضاح، کتب جعفریه - که همان جعفریات است - می باشد.]

روایت چهارم: العوالی:

روی ان غیلان بن سلمه أسلم علی أکثر من أربع زوجات فقال له النبی صلی الله علیه و آله: اختر منهنّ أربعاً و فارق سائرهنّ

در روایت غیلان و روایت قیس بن حارث اسدی که نقل کردیم سخنی از اینکه هر کدام ازدواج با آنها زودتر بوده حق تقدم دارد را مشتمل نبوده از این رو فقهاء ما می گویند: فرقی بین اوائل و اواخر نیست و می تواند حتی آنکه متأخرتر با او ازدواج کرده را انتخاب کند. در اختین نیز انتخاب با مرد است و هر کدام را خواست می تواند انتخاب کند.

ولی در روایت جعفریات و دعائم [که گفته شد به احتمال قوی روایت دعائم از جعفریات مأخوذ است] آمده که اوائل بر اواخر مقدم هستند، لکن روایات دعائم و جعفریات را ما خلافاً لحاجی نوری صاحب مستدرک تمام نمی دانیم از این رو این تفصیل را قائل نیستیم. از فقهاء ما هم هیچ کسی این تفصیل را نداده است.

کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه