نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 17 صفحه 82

جعلت فداک فان الزوج اسلم بعد ذلک، أ یکونان علی النکاح؟

قال: لا، بتزویج جدید(1)

توضیحی درباره مدلول این روایت

اگر چه موضوع این روایت زن نصرانیه ای است که شوهرش نیز نصرانی است ولی اگر شوهرش وثنی و امثال آن نیز باشد عقد به طریق اولی به هم می خورد و همین طور اگر زن به جای نصرانیه بودن مجوسیه باشد و یا یهودیه، زیرا در مورد مجوسی بودن همان اولویت دلیل ماست ولی در مورد یهودیه بودن، چون عرف بین نصرانیه و یهودیه، الغاء خصوصیت می کند.

این دو روایت با هم متباین هستند ولی یک روایت ثالثی در بین است که در آن تفصیل داده شده است و آن روایت منصور بن حازم می باشد:

«عن منصور بن حازم قال: سألت ابا عبد الله علیه السلام عن رجل او مشرک من غیر اهل الکتاب کانت تحته امرأه فأسلم او أسلمت قال: ینظر بذلک انقضاء عدتها و ان هو أسلم او اسلمت قبل ان تنقضی عدتها فهما علی نکاحهما الاول و ان هو لا یُسلم حتی تنقضی العده فقد بانت منه»(2)(3)

این روایت همان طوری که می بینید تفصیل داده است بین اینکه در عده، مسلمان شده باشد یا بعد از انقضاء عده و در جای خود محقق است که اگر دو دسته روایات مطلق داشتیم که با هم متعارض بودند و یک روایت ثالثی در بین بود که تفصیل داده بود مقتضای جمع عرفی این است که این روایت شاهد جمع بین آن دو

1- (1) - تهذیب الاحکام، ج 7، باب من یحرم نکاحهن بالاسباب دون الانساب، ح 13.
2- (2) - تهذیب الاحکام باب من یحرم نکاحهن بالاسباب دون الانساب، ح 16، وسائل الشیعه، ج 20، ابواب ما یحرم بالکفر و نحوه، باب 9، ح 3.
3- (3) - در الفاظ این روایت بین نقل های مختلف، تفاوت به چشم می خورد ولی ما طبق نقل صاحب حدائق نقل کردیم و به زودی در این باره توضیح خواهیم داد. الحدائق الناضره، ج 24، ص 31.