- الف - شرطیت کفائت برای صحت نکاح 1
- اشاره 1
- 1383/1/15 شنبه درس شمارۀ (631) کتاب النکاح/سال ششم 1
- خلاصۀ درس این جلسه: 1
- ب - نقل اقوال در نکاح زوج مؤمن با زوجه غیر مؤمنه 2
- 1 - ادعای اجماع بر بطلان 3
- ج - نقل اقوال در نکاح زوج غیر مؤمن با زوجه مؤمنه 3
- اشاره 3
- 2 - مناقشه صاحب جواهر در این ادعای اجماع 4
- 1383/1/16 یکشنبه درس شمارۀ (632) کتاب النکاح/سال ششم 5
- اشاره 5
- 3 - پاسخ استاد به مناقشه صاحب جواهر 5
- الف) تحقیق درباره معنای ایمان در کلمات قدماء: 6
- 1 - متن کلمات چند تن از قدماء: 6
- خلاصۀ درس این جلسه: 6
- اشاره 6
- 2 - فرمایش صاحب جواهر: 7
- 3 - توضیح استاد مد ظله: 8
- ب) بررسی معنای ایمان در روایات: 9
- 4 - نقد استاد مد ظله 9
- 1 - کلام صاحب جواهر: 9
- 2) استدلال صاحب حدائق به روایت علی بن مهزیار: 10
- 3) نظر اجمالی استاد مد ظله: 10
- اشاره 11
- خلاصۀ درس این جلسه: 11
- بحث در استدلال هایی بود که برای اعتبار ایمان به معنای اثنا عشری بودن در حصول کفائت اقامه شده است. 11
- 1383/1/17 دوشنبه درس شمارۀ (633) کتاب النکاح/سال ششم 11
- 2 - اشکال شهید ثانی رحمه الله به استدلال روایت: 12
- 1 - استدلال به روایت علی بن مهزیار: 12
- 4 - ردّ صاحب جواهر بر صاحب حدائق: 12
- 3 - پاسخ صاحب حدائق رحمه الله به اشکال شهید ثانی: 12
- 5 - نظر استاد مد ظله پیرامون استدلال به روایت: 13
- 6 - اشکال دیگری از صاحب جواهر رحمه الله بر استدلال به روایت: 13
- 7 - پاسخ استاد مد ظله به این اشکال: 13
- 9 - پاسخ استاد مد ظله به این اشکال: 14
- 8 - اشکال دیگری از صاحب جواهر بر استدلال به روایت: 14
- خلاصه درس این جلسه 15
- اشاره 15
- 1383/1/18 سه شنبه درس شمارۀ (634) کتاب النکاح/سال ششم 15
- 1) اشکال سندی و دلالی صاحب مسالک بر استدلال به روایت «المؤمنون بعضهم اکفاء بعض» 16
- 3) اشکال دلالی صاحب مسالک به استدلال به روایت «ترضون خلقه و دینه» 17
- 2) نقد و بررسی اشکالات صاحب مسالک به روایت فوق توسط استاد (مد ظله) 17
- اشاره 17
- کلام استاد مد ظله 18
- 5) نقد و بررسی استاد مد ظله نسبت به جواب صاحب حدائق از اشکالات صاحب مسالک. 19
- 4) اشکالات صاحب مسالک بر استدلال به روایت أبی بصیر. 19
- 6) اشکال سندی صاحب مسالک بر استدلال به روایت فضیل بن یسار 20
- 1383/1/19 چهارشنبه درس شمارۀ (635) کتاب النکاح/سال ششم 21
- 7) جواب صاحب ریاض و ردّ آن توسط استاد مد ظله همراه با اشکال استاد به استدلال به حدیث 21
- اشاره 22
- خلاصۀ درس این جلسه: 22
- تکمیل نقد و بررسی اشکال صاحب مسالک به روایت «ترضون خُلقه و دینه» 22
- اشاره 22
- نقد صاحب جواهر به جواب صاحب حدائق از اشکال صاحب مسالک در استدلال به روایت 23
- اشاره 23
- نظر صاحب ریاض رحمه الله: 24
- مناقشه در کلام صاحب جواهر و جواب آن 24
- روایت پنجم و اشکال سندی صاحب مسالک به آن 25
- نظر استاد مد ظله 25
- اشاره 25
- نظر صاحب حدائق و صاحب ریاض و استاد مد ظله دربارۀ سند روایت 26
- روایت ششم و اشکال دلالی صاحب مسالک بر آن 27
- اشاره 27
- جواب صاحب حدائق از اشکال دلالی صاحب مسالک. 28
- 1383/2/5 شنبه درس شمارۀ (636) کتاب النکاح/سال ششم 28
- اشاره 28
- بررسی اقوال در مسئله 29
- خلاصۀ درس این جلسه: 29
- اشتراط کفائت در ایمان در نکاح با مخالفین و عدم آن 29
- مناقشه در استدلال به روایات من ترضون خلقه و دینه (تلخیص مطالب گذشته و تکمیل) 30
- اشاره 31
- استدلال صاحب حدائق به سایر روایات 31
- تتمه فرمایش صاحب حدائق 32
- مناقشه در کلام صاحب حدائق قدس سرّه 32
- خلاصۀ درس گذشته و این جلسه: 33
- 1383/2/6 یکشنبه درس شمارۀ (637) کتاب النکاح/سال ششم 33
- اشاره 33
- 1 - بداهت حرمت ازدواج با ناصبی، و ناصبی بودن مخالفین شیعه: 34
- 2 - ناصبی و کافر بودن کسی که جبت و طاغوت را بر حضرت امیر علیه السلام مقدم می دارد و نسبت به ائمه علیهم السلام معرفت ندارد: 34
- الف) بیان برخی از ادله حرمت ازدواج با زوج مخالف: 34
- 1 - روایت فضیل بن یسار 36
- ب) بیان ادله ای که معارض ادله حرمت شمرده شده و پاسخ آنها: 36
- 2 - اشکال صاحب حدائق به استدلال مذکور: 36
- 4 - پاسخ صاحب حدائق به فرمایش شهید ثانی: 37
- 3 - استدلال مسالک به صحیحه عبد الله بن سنان: 37
- 2 - اشکال صاحب مسالک به استدلال مذکور: 38
- 1 - روایت زراره و نهی از دختر دادن به شکاک: 38
- ج) بیان برخی دیگر از ادله قائلین به حرمت و اشکال صاحب مسالک به آنها و ردّ آن توسط صاحب حدائق: 38
- 4 - روایت عبد الله بن سنان و نهی از دختر دادن به مستضعف: 39
- 3 - پاسخ صاحب حدائق به مسالک: 39
- 6 - پاسخ صاحب حدائق: 40
- 5 - اشکال شهید ثانی به استدلال مذکور: 40
- د) رأی استاد مد ظله درباره مسئله مورد بحث: 40
- 1383/2/7 دوشنبه درس شمارۀ (638) کتاب النکاح/سال ششم 41
- اشاره 41
- خلاصۀ درس این جلسه: 41
- مناقشه در استناد به روایات برای ناصبی بودن اهل خلاف 42
- اشاره 42
- ادامه مناقشه در استناد به روایات، برای اثبات ناصبی بودن اهل خلاف و مناقشه در کلام صاحب جواهر؛ 43
- فرمایش صاحب جواهر ره و مناقشه در آن 43
- اطلاقات و مراتب اسلام و ایمان و کفر 44
- اشاره 44
- ادامه مناقشه در استناد به روایات برای اثبات نصب و کفر اهل خلاف 45
- الف) بحث دلالی روایت 45
- یکی دیگر از روایاتی که صاحب حدائق به آن تمسک کرده است روایتی است که دلالت بر کفر اهل خلاف کرده است. 45
- روایات دالّ بر اسلام مخالفین 46
- ب) بحث سندی روایت: 46
- اشاره 47
- بحث در اعتبار ایمان در زوجین می باشد. 47
- خلاصۀ درس این جلسه: 47
- 1383/2/8 سه شنبه درس شمارۀ (639) کتاب النکاح/سال ششم 47
- اشاره 47
- اشاره 48
- بررسی کلام صاحب جواهر 48
- کلام صاحب جواهر نسبت به این روایات 48
- بررسی روایات «المؤمنون بعضهم اکفاء بعض» 48
- روایات «المؤمنون بعضهم أکفاء بعض» 48
- بررسی روایات تقدیم جبت و طاغوت بر امیر المؤمنین ع 49
- بررسی روایات دال بر عدم جواز تزویج ناصبی 49
- بررسی روایات مُثبت کفر اهل تسنن 50
- بررسی روایات ناهی از تزویج شکاک 50
- بررسی روایات معارض 50
- ب) روایت حُمران بن اعین 51
- نقد استاد مد ظله بر استدلال مذکور 51
- الف) یکی از روایات معارض صحیحه عبد الله بن سنان می باشد 51
- توضیحی درباره متن روایت 52
- اشاره 53
- 1383/2/12 شنبه درس شمارۀ (640) کتاب النکاح/سال ششم 53
- خلاصۀ درس این جلسه: 53
- 1 - صحیحه حمران بن أعین و تفسیر صاحب حدائق برای روایت 54
- روایات دالّ بر صحت نکاح با مخالفین غیر از نواصب 54
- اشاره 54
- نقد و بررسی کلام صاحب حدائق؛ 55
- 2 - موثقه سماعه 56
- 3 - روایت فضیل بن یسار 56
- 5 - روایت حمران 57
- 4 - روایت سفیان بن السمط 57
- 6 - صحیحه عمر بن أبان 57
- 1383/2/13 یکشنبه درس شمارۀ (641) کتاب النکاح/سال ششم 59
- خلاصۀ درس این جلسه: 59
- اشاره 59
- الف: صحیحه محمد بن مسلم: 59
- بحث در روایاتی که برای صحت نکاح مؤمنه با مخالف استدلال شده 59
- ب: معتبره علی بن رئاب: 60
- ج: روایت علاء بن رزین: 61
- د: روایت محمد بن قیس: 61
- نکته اول: 62
- در جمع بندی نهایی این بحث به 5 نکته اشاره می کنیم: 62
- نکته دوم: 63
- نکته سوم: 63
- نکته چهارم: 64
- نکته ششم: 65
- نکته پنجم: 65
- خلاصۀ درس این جلسه: 66
- بیان یکی از دو قول مشهور بودن حکم به جواز نکاح با مخالفین 66
- اشاره 66
- 1383/2/14 دوشنبه درس شمارۀ (642) کتاب النکاح/سال ششم 66
- طریقه جمع بین اخبار ثواب یا عدم ثواب در اعمال مخالفین 67
- مسئله شرط بودن تمکن از پرداخت نفقه در صحت نکاح 67
- اشاره 67
- کلام شیخ مفید در مقنعه 68
- اقوال موجود در مسئله 68
- کلمات فقهاء در مسئله 68
- کلمات شیخ طوسی در مسئله 69
- اشاره 70
- 1383/2/15 سه شنبه درس شمارۀ (643) کتاب النکاح/سال ششم 70
- بررسی نظریه ابن زهره در غنیه 71
- ادامه بحث اشتراط تمکن از نفقه 71
- خلاصۀ درس این جلسه: 71
- تمسک به برخی ادله برای اشتراط تمکن از نفقه در کفائت 72
- اشاره 72
- مناقشه در ادله اشتراط تمکن از نفقه 74
- اشاره 76
- 1383/2/16 چهارشنبه درس شمارۀ (644) کتاب النکاح/سال ششم 76
- الف) ادله قائلین به شرطیت تمکن از نفقه در صحت نکاح 77
- خلاصۀ درس این جلسه: 77
- 1 - دلیل «لا حرج» و نقد آن توسط استاد مد ظله 77
- ب) ادله قائلین به عدم شرطیت «تمکن از نفقه» در صحت نکاح 78
- 2 - دلیل «لا ضرر» و نقد استاد مد ظله 78
- 2 - تمسک به آیه شریفه «وَ أَنْکِحُوا الْأَیامی مِنْکُمْ وَ الصّالِحِینَ مِنْ عِبادِکُمْ وَ إِمائِکُمْ إِنْ یَکُونُوا فُقَراءَ یُغْنِهِمُ اللّهُ مِنْ فَضْلِهِ 79
- اشکال اول بر استدلال به آیه شریفه: 79
- 1 - اطلاقات ادله جواز نکاح و عدم ثبوت مقید برای آنها 79
- اشاره 79
- اشکال دوّم بر استدلال به آیه شریفه: 80
- نقد بیان اوّل توسط استاد مد ظله: 81
- نقد بیان سوم توسط استاد مد ظله: 81
- نقد بیان دوم توسط استاد مد ظله: 81
- اشکالی اساسی از طرف استاد مد ظله بر استدلال به آیه (آیه اخص از مدعا است) 82
- پاسخ استاد مد ظله از استدلال به روایت «جویبر» 82
- 1 - اقوال در مسئلۀ عجز طاری 83
- اشاره 83
- 1383/2/19 شنبه درس شمارۀ (645) کتاب النکاح/سال ششم 83
- خلاصۀ درس این جلسه: 83
- 2 - ادلۀ قول اول (قول به لزوم عقد) 84
- ج - دیدگاه فاضل اصفهانی (کاشف اللثام) و صاحب جواهر رحمه الله 85
- اشاره 85
- ب - ایراد محقق کرکی بر فخر المحققین رحمه الله 85
- الف - تصویر فخر المحققین از محل نزاع 85
- 3 - اقوالی در ارتباط مسئلۀ لزوم عقد در عجز طاری از نفقه با مسئلۀ لزوم عقد در عجز ابتدائی از نفقه 85
- 5 - نقد و بررسی ادلۀ لزوم عقد در فرض عجز طاری از نفقه 86
- ب - توجیه بیان دیگران و جمع بندی نظرات مطروحه 86
- الف - توجیه بیان فخر المحققین: 86
- 4 - مختار استاد دام ظله 86
- وجه اول: لا ضرر و لا حرج 87
- 6 - ادلۀ مخالفین لزوم عقد در عجز طاری و نقد و بررسی آن 87
- اشاره 87
- وجه دوم: استدلال به آیۀ «فَإِمْساکٌ بِمَعْرُوفٍ أَوْ تَسْرِیحٌ بِإِحْسانٍ» 88
- وجه سوم: روایات 88
- اشاره 88
- روایت اول: ابو علی الاشعری 89
- سند روایت: 90
- روایت سوم: روایت ربعی بن عبد الله و الفضیل بن یسار 90
- روایت دوم: روایت تفسیر قمی: 90
- روایت چهارم: روایت ابی بصیر 91
- اشاره 92
- توضیح اولویت قول به عدم خیار در عجز طاری بنا بر قول به آن در عجز ابتدایی 92
- خلاصۀ درس این جلسه: 92
- 1383/2/20 یکشنبه درس شمارۀ (646) کتاب النکاح/سال ششم 92
- اشاره 92
- اشاره به اقوال در مسئله و آغاز بحث از ادله 93
- بررسی ادله قول ابن جنید 93
- دلیل اول: آیه شریفه «فَإِمْساکٌ بِمَعْرُوفٍ أَوْ تَسْرِیحٌ بِإِحْسانٍ» است. 93
- نگاهی به اجماع در مسئله 93
- دلیل قول به جواز فسخ توسط حاکم 94
- دلیل دوم: استدلال به ادله لا حرج و لا ضرر است. 94
- دلیل سوم: روایات است 94
- اشاره 95
- طریقه جمع بین روایت تفریق و روایت جعفریات 95
- 1383/2/21 دوشنبه درس شمارۀ (647) کتاب النکاح/سال ششم 96
- اشاره 96
- نتیجه گیری استاد (مد ظله) و نظر ایشان در مسئله 96
- اشکال جمع مذکور و بررسی آن 96
- کلام محقق در شرایع: 97
- مقصود از مولی در کلمات اهل رجال 97
- بیان عدم اعتبار کفائت در حسب و نسب و شغل 97
- خلاصۀ درس این جلسه: 97
- بررسی مثالهای صاحب جواهر 98
- اشاره 98
- بررسی شرح عبارت شرایع توسط جواهر 98
- مخالفت ابن جنید با ازدواج هاشمیّه با غیر هاشمی 99
- خلاصۀ درس این جلسه: 100
- 1383/2/22 سه شنبه درس شمارۀ (648) کتاب النکاح/سال ششم 100
- اشاره 100
- وجوه استدلال بر رأی ابن جنید 101
- 1 - جواز ازدواج بنی هاشم با غیر بنی هاشم و مخالفت ابن جنید در مسئله 101
- الف - دلیل ابن جنید بر منع حرمت صدقه بر بنی هاشم 101
- اشاره 101
- ب - روایتی در کافی نقل شده که ممکن است تخیل شود آن روایت دلیل بر مطلوب ابن جنید است. 102
- ج - مرسله فقیه: 103
- 3 - «لو خطب المؤمن القادر علی النفقه وجب اجابته» 104
- 2 - عدم اعتبار غیر از اسلام و تمکن از نفقه در کفائت شرعی 104
- 4 - احتمالات در معنای روایت 105
- خلاصۀ درس این جلسه: 106
- اشاره 106
- 1383/2/23 چهارشنبه درس شمارۀ (649) کتاب النکاح/سال ششم 106
- 1 - متن شرایع: 107
- اشاره 107
- الف) جواز یا عدم جواز ردّ خاطب قادر بر نفقه 107
- 2 - کلام صاحب جواهر پیرامون گفتار محقق رحمه الله 107
- متن شرایع: 109
- نظر استاد مد ظله 109
- ب) اگر زوج خود را به قبیله ای منتسب نماید ولی بعداً معلوم می شود که از آنها نیست. 109
- 1 - دلیل قائلین به فسخ: تمسک به مضمره حلبی 110
- 2 - کلام صاحب کشف اللثام در رابطه با سند روایت 110
- 3 - نقد گفتار کشف اللثام توسط استاد مد ظله 110
- 1383/2/26 شنبه درس شمارۀ (650) کتاب النکاح/سال ششم 111
- ادامۀ بحث مردی که به هنگام ازدواج، خود را از افراد قبیله ای خاص معرفی کرده، ولی بعد از ازدواج خلاف گفته او ثابت شده است. 111
- اشاره 111
- اشاره 111
- خلاصۀ درس این جلسه: 111
- بررسی روایت حلبی 112
- اشاره 112
- توضیحی راجع به کتاب حلبی 114
- توضیحی راجع به اصطلاح موقوفه و مضمره 114
- بررسی صحت روایت حلبی 114
- نظر نهایی استاد مد ظله نسبت به سند حدیث 115
- نقد استاد مد ظله به کلام کاشف اللثام 115
- کلام صاحب معالم رحمه الله 115
- جواب کاشف اللثام به صاحب مدارک 115
- بررسی متن روایت 116
- اشاره 117
- 1383/2/27 یکشنبه درس شمارۀ (651) کتاب النکاح/سال ششم 117
- خلاصۀ درس این جلسه: 117
- ادامۀ مسئله عقد نکاح کسی که ادعای دروغین انتساب به قبیله ای را نموده باشد 118
- بررسی روایت مقنع و نوادر الحکمه و دلالتش بر فساد عقد در مسئله 118
- کلمات شیخ در خلاف و تعجب از غفلت فقهاء از آن 119
- اشاره 119
- جواب صاحب ریاض از استدلال به روایت حلبی در تهذیب 119
- بررسی ادله ریاض برای قول به انتفاء خیار فسخ 119
- بررسی قول مشهور در مسئله 120
- 1383/2/28 دوشنبه درس شمارۀ (652) کتاب النکاح/سال ششم 121
- اشاره به صاحبان برخی از اقوال در مسئله 121
- اشکال بر استدلال ریاض به اولویت 121
- اشاره 122
- ادامه بررسی ادله صاحب ریاض بر لزوم عقد با عدم شرط 122
- خلاصۀ درس این جلسه: 122
- اشاره 122
- بررسی دلالت روایت بر بطلان یا خیار 124
- 1383/2/29 سه شنبه درس شمارۀ (653) کتاب النکاح/سال ششم 125
- بیان وجود اختلاف در دو صورت اشتراط و عدم اشتراط 125
- 1 - تدلیس در ادّعای نسب یا شغل 126
- اشاره 126
- خلاصۀ درس این جلسه: 126
- 2 - استدلال به روایت برای اثبات حق فسخ در تدلیس در ادعای شغل 127
- 5 - سیر تاریخی و اقوال در مسئلۀ «اذا تزوج بامرأه ثم بان أنها کانت زنت» و بررسی صحت نسبت اقوال. 128
- 3 - مناقشه در استدلال به روایت 128
- 4 - مناقشه در استدلال ابن جنید. 128
- 6 - أقوال در مسئلۀ «اذا ظهر أنها حدّت من الزنا» 129
- 1383/2/30 چهارشنبه درس شمارۀ (654) کتاب النکاح/سال ششم 130
- اشاره 131
- بحث در بارۀ روایت قاسم بن محمد الجوهری 131
- الف) بررسی سند روایت دالّه بر رجوع زوج به مدلّس برای اخذ مهر 131
- اشاره 131
- خلاصۀ درس این جلسه: 131
- بحث در روایات دالّ بر جواز رجوع زوج به مدلس برای اخذ مهر 131
- ب) بحث رجالی پیرامون «قاسم بن محمد» 133
- 2) نقد استدلال فوق توسط استاد مد ظله 134
- ج) اثبات وثاقت «قاسم بن محمد الجوهری» 134
- 1) روایت ابن ابی عمیر و صفوان، از او. 134
- اشاره 136
- 3) بیان استاد مد ظله بر اثبات وثاقت «جوهری» 136
- 1383/3/2 شنبه درس شمارۀ (655) کتاب النکاح/سال ششم 136
- خلاصۀ درس این جلسه: 137
- کلام محقق در شرایع: 137
- بررسی حکم انکشاف زنای زوجه قبل از عقد 137
- طرح مسئله توسط استاد (مد ظله) 137
- ذکر روایات مخالف با فتوای مشهور بین اصحاب 138
- کلام کاشف اللثام در مقصود از «و ان شاء ترکها» 139
- اشاره 139
- بیان صاحب جواهر در مراد از «و ان شاء ترکها» 139
- کلام مجلسی اول در روضه و اشکال آن 139
- اشکال های کلام صاحب جواهر 140
- اشاره 141
- استدلال به روایات بر جواز فسخ 141
- خلاصۀ درس این جلسه: 141
- 1383/3/3 یکشنبه درس شمارۀ (656) کتاب النکاح/سال ششم 141
- روایات دالّ بر عدم جواز فسخ 142
- بررسی اقوال در مسئله 143
- 1383/3/4 دوشنبه درس شمارۀ (657) کتاب النکاح/سال ششم 144
- اشاره 144
- خلاصۀ درس این جلسه: 144
- بررسی حکم خطبه کردن معتده 144
- اشاره 144
- بحث از فرع اول 145
- بحث از فرع دوم 145
- بیان ضعف تردید شیخ طوسی 146
- مناقشه صاحب جواهر در مسئله 146
- کلام صاحب حدائق در مسئله 146
- 1383/3/5 سه شنبه درس شمارۀ (658) کتاب النکاح/سال ششم 147
- اشاره 147
- خلاصۀ درس این جلسه: 148
- دلیل اول: ادعای اجماع: 148
- 2 - ادله تحریم خواستگاری از ذات بعل و معتده رجعیه 148
- 1 - اقوال در مسئله خطبه و خواستگاری از زن معتده رجعیه 148
- دلیل دوم: استظهار مذاق شارع و مقدار دلالت آن 149
- 3 - بررسی روایات وارده در ذیل آیه شریفه 150
- اشاره 150
- دلیل سوم: آیه شریفه 150
- دو احتمال در معنای آیه لا تَعْزِمُوا عُقْدَهَ النِّکاحِ 152
- 1383/3/6 چهارشنبه درس شمارۀ (659) کتاب النکاح/سال ششم 153
- خلاصۀ درس این جلسه: 154
- اشاره 154
- 1 - اشاره به مختار صاحب جواهر رحمه الله و علامه حلی 154
- الف) تعریض به خطبه و تصریح به آن 154
- اشاره 155
- روایت اول: 155
- 2 - ذکر روایات متعدد بر اثبات معنای «تعریض» و اینکه مرادف با تلویح است. 155
- روایت دوم: 156
- روایت سوم: 157
- روایت چهارم: 158
- روایت پنجم: 158
- روایت هفتم: 159
- روایت ششم: 159
- 3 - جمع بندی نهایی از مضمون روایات 160
- خلاصۀ درس این جلسه: 161
- اشاره 161
- 1383/3/9 شنبه درس شمارۀ (660) کتاب النکاح/سال ششم 161
- 2 - آراء فقهاء در مسئله: 162
- 1 - متن شرایع: 162
- اگر مردی از زنی خواستگاری کرد و زن یا ولی او جواب مثبت داد، آیا مرد دیگری می تواند در این زمان از آن زن خواستگاری کند؟ 162
- 4 - پاسخ های کاشف اللثام به ادله فوق 163
- 3 - ادله قول به تحریم 163
- 5 - بررسی دلیل چهارم توسط استاد مد ظله: 164
- 1383/3/10 یکشنبه درس شمارۀ (661) کتاب النکاح/سال ششم 165
- 6 - یادآوری دو نکته: 165
- 1 - آیا زن سه طلاقه می تواند با محلّل شرط طلاق یا ارتفاع نکاح بعد از تحلیل کند؟ 166
- اشاره 166
- خلاصۀ درس این جلسه: 166
- 3 - بررسی حکم صور مسئله 168
- 2 - توضیح عبارت شرایع و بیان أقسام سه گانه برای شرط 168
- اشاره 168
- الف - حکم صورت اول و تفصیل بین وحدت مطلوب و تعدد مطلوب 169
- ب - حکم صورت دوم (شرط طلاق) 169
- ج - بررسی أقوال در صورت دوم (صورت شرط طلاق) 170
- د - حکم مهر در صورت شرط طلاق و اختیار قول به بطلان شرط و صحت عقد 170
- 4 - حکم تحلیل در صور مختلفه: 171
- و - حکم صورت چهارم (داعی بر طلاق) 171
- ه - حکم صورت سوم (شرط بنائی مضمر و غیر مصرّح) 171
- 1383/3/11 دوشنبه درس شمارۀ (662) کتاب النکاح/سال ششم 172
- 1 - بررسی اقوال در مسئله ازدواج انسان با قابله خود 172
- اشاره 172
- خلاصۀ درس این جلسه: 172
- 2 - بررسی روایات مسئله 173
- 1383/3/12 سه شنبه درس شمارۀ (663) کتاب النکاح/سال ششم 176
- اشاره 176
- الف - استدراک از مسئله شرط طلاق با محلل استدراک اول 177
- 1 - تکمله ای بر مسئله شرط طلاق با محلل و شرط ارتفاع نکاح بعد از تحلیل 177
- خلاصۀ درس این جلسه: 177
- ب - استدلال شیخ طوسی قدس سرّه به روایت لعن محلل بر بطلان شرط ارتفاع نکاح و مناقشه آن استدراک دوم 177
- مناقشه در این استدلال: 178
- الف - تلخیصی از مفاد روایات 178
- 2 - ادامه بحث حکم ازدواج شخص با قابله یا دختر قابله خود 178
- اشاره 178
- مناقشه وجه اول: 179
- جمع دوم: 179
- ب - وجوه جمع بین روایات 179
- جمع اول: نهی در این روایات محمول بر کراهت است 179
- مناقشه این وجه جمع: 180
- جمع چهارم و مناقشه وجه سوم: 180
- جمع سوم: 180
- 3 - عقد انقطاعی و مشروعیت آن 181
- تتمه بحث از کراهت ازدواج با قابله خود 183
- اشاره 183
- 1383/3/13 چهارشنبه درس شمارۀ (664) کتاب النکاح/سال ششم 183
- اشاره 183
- خلاصۀ درس این جلسه: 183
- تکمیل بحث در نحوه جمع بین روایات مسئله 184
- بحث سندی پیرامون روایات گذشته 185
- اعتبار ایجاب و قبول در نکاح موقت 187
- 1383/3/16 شنبه درس شمارۀ (665) کتاب النکاح/سال ششم 187
- اشاره 187
- اشاره 188
- تعارض روایات متعه در مطلوبیت و عدم آن 188
- خلاصۀ درس این جلسه: 188
- وجه جمع بین روایات مذکور 189
- توضیح کلام جواهر در مقام 190
- اشاره 190
- بررسی اعتبار الفاظ مخصوص در صیغه عقد موقت 190
- بررسی جواز متعه کردن زن سنی 191
- حکم مسئله به نظر استاد «مد ظله» 191
- اشاره 191
- تصویر محل نزاع در مسئله 191
- 1383/3/17 یکشنبه درس شمارۀ (666) کتاب النکاح/سال ششم 192
- آیا در صحت عقد، اعتقاد متعاقدین نیز دخالت دارد؟ 192
- الف) بحث پیرامون مقام ثبوت 192
- اشاره 192
- خلاصۀ درس جلسه گذشته و این جلسه: 192
- اشاره 193
- کلام مرحوم فیض در وافی 193
- ب) بحث پیرامون مقام اثبات 193
- ج) دیدگاه برخی از بزرگان نسبت به این روایت 194
- اشاره 194
- بحث سندی 195
- الف) روایت محمد بن الفیض 195
- نقد استاد مد ظله به مؤید مزبور 195
- روایات دیگر 195
- بحث دلالی 196
- ب) روایت مرسله صدوق 196
- نتیجه بحث از این دو روایت 197
- بحث سندی 197
- د) قواعد چه اقتضاء می کند؟ 197
- بحث دلالی 197
- اشاره 198
- خلاصۀ درس این جلسه: 198
- 1383/3/18 دوشنبه درس شمارۀ (667) کتاب النکاح/سال ششم 198
- بحث در خصوص صیغه های عقد متعه 199
- 1 - روایت أبی بصیر 199
- 2 - روایت ابان بن تغلب 200
- ب - مطالب مستفاد از روایت 200
- اشاره 200
- الف - توضیح متن روایت 200
- 4 - روایت حسن بن علی بن یقطین 201
- توضیح روایت: 201
- اشاره 201
- 3 - روایت ثعلبه 201
- الف) سند روایت: 202
- اشاره 202
- 5 - روایت هشام بن سالم 202
- اشاره 202
- ب) توضیح روایت 202
- 1383/3/19 سه شنبه درس شمارۀ (668) کتاب النکاح/سال ششم 203
- اشاره 203
- ب) توضیح روایت: 203
- الف) سند روایت: 203
- اشاره 204
- خلاصۀ درس این جلسه: 204
- بررسی ادله منع کتابیه از محرمات 204
- ذکر شرایط زن مورد تمتع 204
- اشاره 204
- صحیحه معاویه بن وهب 205
- بررسی حکم سؤال از شوهر دار بودن مورد تمتع 206
- اشاره 206
- بررسی اشکال مسالک به عبارت محقق 206
- بررسی دلالت روایت بر لزوم منع و یا بر ترخیص آن 206
- 2 - روایت عمر بن حنظله 207
- بررسی روایات مسئله 207
- 1 - روایت ابان بن تغلب 207
- 4 - روایت فضل مولی محمد بن راشد 208
- 5 - روایت محمد بن عبد الله الاشعری 208
- 3 - صحیحه میسّر 208
- 7 - روایت مهران بن محمد 209
- 6 - روایت محمد بن عبید الله الاشعری 209
- 8 - روایه یونس بن عبد الرحمن 209
- اشاره 210
- 1383/3/20 چهارشنبه درس شمارۀ (669) کتاب النکاح/سال ششم 210
- بحث در لزوم و عدم لزوم تحقیق در بارۀ زنی که می خواهند متعه شود و حکم ازدواج با زن زانیه 210
- خلاصۀ درس این جلسه: 210
- ذکر اشکالی بر جواهر و جواب آن 211
- ذکر اشکالی که بر جواهر وارد است 211
- بررسی روایات داله بر عدم لزوم تحقیق 211
- اشاره 211
- ذکر روایات داله بر لزوم تحقیق 213
- اشاره 214
- بررسی حکم ازدواج با زانیه 214
- نحوه جمع بین روایات مذکور 214
- ذکر روایات داله بر حکم ازدواج با زانیه 215
- نحوه جمع بین روایات مسئله 215
اشاره
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
خلاصۀ درس این جلسه:
این جلسه اختصاص به بررسی حکم مواردی که زن سه طلاقه به عنوان تحلیل با مرد دیگر ازدواج می کند و با او شرط صریح یا بنائی می کند یا داعی او بر این است که بعد از تحلیل نکاح باطل شود یا مرد طلاق دهد. مسئله چهار صورت دارد و طیّ بحث، اقوال در هر صورت و حکم آن بررسی شده است و در پایان بیان شده که هر جا قائل به صحت عقد باشیم، تحلیل نیز تحقق می یابد و هر جا عقد را باطل بدانیم تحلیل نیز تحقق نیافته است اما نسبت به مباشرت و مهریّه، هرگاه طرفین جاهل به حکم باشند گناهکار نیستند و زن مستحق مهر است اما اگر زن عالم به بطلان عقد باشد گناهکار و زانیه است و مستحق مهر نیست.
***
1 - آیا زن سه طلاقه می تواند با محلّل شرط طلاق یا ارتفاع نکاح بعد از تحلیل کند؟
قال المحقق فی الشرائع:
اذا تزوجت المطلّقه ثلاثاً فلو شرطت فی العقد أنه اذا حلّلها فلا نکاح بینهما بطل العقد و ربما قیل یلغو الشرط و لو شرطت الطلاق قیل یصح النکاح و یبطل الشرط و ان دخل فلها مهر المثل أما لو لم یصرح بالشرط فی العقد و کان ذلک فی نیّته أو نیّه الزوجه او المولی لم یفسد. (1)
1- (1) محمد حسن نجفی، جواهر الکلام 127/30-124.
هرگاه زنی سه طلاقه شود و از طرفی راهی برای اینکه بدون محلّل و به مجرد ازدواج و عقد به زوجیت شوهر خود در آید وجود ندارد بلکه باید دیگری با او ازدواج کند و محلّل قرار گیرد حال چه بسا تصریحاً یا مبنیّاً علیه قرار می گذارند - یا آنکه فقط نیت می کنند و لو چنین شرطی نمی گذارند - بر اینکه محلّل مدّت ازدواج خود را طولانی نکند و فقط به عنوان مصحّحی برای ازدواج دوبارۀ زوج اول قرار گیرد، چون در بسیاری از مواقع پشیمانی حاصل می شود، این مطلب در موارد محلّل شایع است، از این رو گاهی زن سه طلاقه که با مرد دیگری ازدواج می کند با او قرار می گذارد و این قرار به چند صورت می تواند باشد.