نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 19 صفحه 166

بحث درباره دلالت روایت:

درباره عبارت «له شهره» که می فرماید اگر ماه را معین کرده باشد کافی است، صاحب جواهر می گوید ممکن است مراد شهر الاستمتاع باشد، و لذا آن را مطابق نظر خود می داند(1).

احتمال ایشان بسیار بعید است، چرا که در روایت می فرماید: «زوجینی شهراً» و در آن اسمی از تمتع برده نشده است و بحث از زوجیت و تعیین آن شده است. و حمل تعیین بر تعیین استمتاعی که از آثار زوجیت است خلاف ظاهر است و باعث می شود که مرجع ضمیر یک معنای مقدر باشد. پس از این جهت نمی توان در روایت مناقشه کرد.

اما بعید نیست اصل مطلب (اعتبار اتصال) صحیح باشد، که صاحب جواهر ابتدا به عنوان تشکیک در ادله انفصال و سپس در ترجیح اعتبار اتصال ذکر کرده است. هر چند بسیاری از ادله او قابل مناقشه است.

ان قلت: اگر روایت معتبر است و فتوای مشهور هم مطابق با روایت است، و احتمال این که ناظر به تأخیر استمتاع باشد نیز بعید است، پس چرا مطابق آن فتوا داده نشود.

قلت: به نظر می آید دلالت روایت محل مناقشه می باشد. اولاً: مثلا اگر مرد به زن بگوید در فلان ماه خود را زوجه من قرار بده، معلوم نیست که انشاء بالفعل و مُنشأ متأخر باشد، بلکه احتمال دارد که انشاء و مُنشأ هر دو متأخر باشند، یعنی نوعی وکالت باشد که زن هم قبول می کند. و این تعبیرات خیلی ظهور در این که بین انشاء و

مُنشأ تفکیک باشد ندارند. و لذا نمی توان از این روایت برای جواز تأخیر استفاده کرد. ثانیاً: از طرف دیگر همین مسئله را در نکاح دائم جایز نمی دانند. در مورد اطلاق ادله متعه نیز می گوییم، در مسئله ازدواج (چه دائم و چه منقطع) تأخیر امر غیر متعارفی است، و این که بگویند یک ماه یا یک سال دیگر زن من باش خلاف مرتکز عرفی است. و در این گونه موارد اگر بنا باشد که اطلاق شامل آن باشد باید ظهور روشنی داشته باشد و به صرف سکوت ظهور پیدا نمی کند.

نتیجه آن که: نصوص متعه ظهور در اطلاق ندارند، روایت نیز از نظر دلالت محل مناقشه است، دلیل خاص هم نداریم، با قواعد هم معلوم نیست که مسئله تصحیح شود.

ارزیابی وجوهی که صاحب جواهر بیان کرده است: