نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 20 صفحه 187

1 - ابن براج در جنونی که لا یعقل معه اوقات الصلاه قائل به خیار است، ولی علامه در مطلق جنون قائل به خیار است.

1- (1) - المهذب، ص 5-234.
2- (2) - محقق در شرایع با تعبیر «قیل» اشاره به قول ابن براج می کند و صاحب جواهر قائل را تعیین نمی کند و بحث متناسب و لازم را نمی کند.
3- (3) - الجامع للشرائع، ص 463.

2 - ابن براج عیوبی مانند برص و جذام و عمی را تحت الاستثناء باقی می گذارد و در این موارد قبل از عقد قائل به خیار است و بعد از عقد قائل به خیار نیست؛ اما علامه در این موارد اصلا حتی قبل از عقد هم قائل به خیار نیست.

علامه می گوید هر عیبی در مرد - که البته چهار عیب بیشتر نیست - قبل از عقد خیار داشته باشد بعد از عقد هم موجب خیار است؛ اما در اینکه بعد از عقد و دخول مراد است یا بعد از عقد و قبل از دخول معلوم نیست. ممکن است نظر علامه فرق کند و آن طور که استفاده می شود در جنون و لو بعد الدخول و در خصاء و عنن و جبّ به شرط عدم الدخول موجب خیار می داند.(1)

تناقض گویی علامه در مختلف:

-2

علامه در مختلف در دو مسئله متصل به هم دو مطلب را ذکر کرده که به حسب ظاهر با هم متناقض است و اگر بخواهیم با تکلف رفع این تناقض کنیم، باید عرض کنیم که:

مختلف در این بحث که اگر عیوبی در زن بعد العقد حادث شد آیا برای مرد خیار فسخ هست یا خیر؟ اقوالی را نقل می کند و خود ایشان کلام ابن ادریس را اختیار می کند مبنی بر اینکه مرد حق فسخ ندارد.