نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 22 صفحه 10

راویات مسأله:

1- (کافی) علی بن ابراهیم عن أبیه عن ابن ابی عمیر عن علی بن ابی حمزه (2).

(تهذیب) علی بن اسماعیل عن ابن ابی عمیر عن علی بن ابی حمزه (3): قال قلت لأبی الحسن الرضا علیه السلام تزوج الرجل امرأه علی خادم قال فقال لی وسط من الخدم قال قلت علی بیت قال وسط من البیوت.

بحث سندی: در نقل کافی ابراهیم بن هاشم وجود دارد که بین متأخرین صحت روایات او مسلم است. و در طریق تهذیب نیز مراد از علی بن اسماعیل، بنابر نظر شیخ علی بن اسماعیل میثمی متکلم معروف است که از ابن ابی عمیر نقل می کند.

شیخ برای کتاب او طریقی در فهرست و مشیخه تهذیبین ذکر نکرده ولی مرحوم صدوق طریق صحیحی به کتاب او دارد و لذا می توان روایات او را معتبر دانست.

اشکال: علی بن اسماعیل که از ابن ابی عمیر نقل می کند نمی تواند میثمی

1- 1) - مرحوم علامه در مختلف بین این مسأله و مسأله مهر قرار گرفتن عبد آبق مقایسه ای می کند و می گوید اگر در اینجا مهر قرار گرفتن خادم و دار مجهول را صحیح بدانیم ملازمه ندارد. در مورد عبد آبق نیز که از نظر تسلم جهالت دارد، صحیح بدانیم. و چون «اگر» تعبیر نموده، معلوم می شود در این مسأله نسبت به صحت مهر تردید دارد.
2- 2) - کافی، ج5، ص381، ح7.1.
3- 3) - تهذیب، ج7، ص366، ح48. در ریاض [1]غفلتی حاصل شده و این دو طریق را دو روایت گرفته است در حالی که روایت واحد است.

متکلم باشد. زیرا کتاب میثمی را صفوان بن یحیی نقل می کند و صفوان بن یحیی (م 210) به نوعی بر ابن ابی عمیر (م 217) مقدم است هر چند معاصر هستند. و به حدس قوی این علی بن اسماعیل که شیخ هم نام او را در مشیخه نبرده و طریقی به او نداشته علی بن اسماعیل بن عیسی قمی است که با علی بن سندی قمی یکی است و در کتاب نوادر الحکمه روایات زیادی از او نقل شده است.