نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 22 صفحه 157

الف. روایات دلالت کننده بر تفصیل در متعه غیر مدخوله

1- روایت دعائم

و قد روینا ایضا عن ابی جعفر محمد بن علی علیه السلام انه قال فی رجل تزوج امرأه علی حکمه و رضیت فقال: «ما حکم به من شیء فهو جائز) قیل له فکیف یجوز حکمه علیها و لا یجوز حکمها علیه اذا جاوزت مهور نساء النبی صلی الله علیه و آله ؟ قال: «لانها لما حکمته علی نفسها کان علیها ان لا تمنعه نفسها اذا أتاها بشیء ما و لیس لها اذا حکمها ان تجاوز السنه فان طلقها او مات قبل ان یدخل بها فلها المتعه و المیراث و و لا مهر لها» یعنی اذا لم یکن سماه (1).

این روایت که سندش ضعیف است مدلولش تفصیل در غیر مدخوله بین صورت تعیین مهر و عدم تعیین مهر است؛ به اینکه در صورت عدم تعیین مهر فقط

به او متعه تعلق می گیرد و مهر نمی گیرد و در صورت تعیین مهر فقط نصف مهر را می گیرد.

2- روایت «دعائم»

عن جعفر بن محمد علیهم السلام أنه قال فی رجل تزوج امرأه و لم یفرض لها صداقا فمات عنها أو طلقها قبل ان یدخل بها؟ قال «ان طلقها فلیس لها صداق و لها المتعه و لا عده علیها و ان مات قبل ان یدخل بها فلا مهر لها و هی ترثه و یرثها و علیها العده (ظاهر اینکه در فرض موت متعه ذکر نشده، این است که در این صورت متعه نیست) و ان کان قد فرض لها صداقا ثم طلقها قبل ان یدخل بها فلها نصف الصداق و ان مات عنها او ماتت عنه فلها الصداق کاملا» (1).

این روایت هم ضعیف است و در غیر مدخوله قائل به تفصیل شده است.

3- روایت «مجمع البیان»