کتابخانه بالقرآن

نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 24 صفحه 118

صفحه 118

1- 1) - همان، ج1، ص70 [1]
2- 2) - روایه الصدوق منه فی علل الشرایع، ج1، ص134 و [2]فی عیون الاخبار، ج1، ص312 و [3]بعینه فی المعانی الاخبار، ص54. ولابأس بذکرهما تیمماً، امّاما فی العلل:... [4] عن ابی ذر رحمه الله قال سمعت رسول الله صلی الله علیه و آله و هو یقول خلفت انا و علی ابن ابی طالب من نور واحد، نسبح الله یمنه العرش قبل ان یخلق آدم بالفی عام، فلما ان خلق الله آدم، جعل ذلک النور فی صلبه و لقد سکن الجنه و نحن فی صلبه و لقد همّ بالخطیئه و نحن فی صلبه و لقد رکب نوح فی السفینه و نحن فی صلبه و لقد قذف ابراهیم فی النار و نحن فی صلبه، فلم یزل ینقلنا الله عزوجل من اصلاب طاهر الی ارحام طاهره حتی انتهی بنا الی عبدالمطلب فقسمنا بنصفین، فجعلنی فی صلب عبدالله و جعل علیا فی صلب ابی طالب و جعل فیّ النبوه والبرکه و جعل فی علی الفصاحه و الفروسیه و شق لنا اسمی من اسمائه، فذوالعرش محمود و انا محمّد و الله الاعلی و هذا علی. و اما روایه المعانی و العیون؛ [5] قال: سمعت ابابکر الحمامی الفراء فی سکه حرب نیسابور و کان من اصحاب الحدیث یقول: اودعنی بعض الناس ودیعه فدفنها و نسیت موضعها، فتحیرت، فلما اتی علی ذلک مده جائنی صاحب الودیعه یطالبنی بها، فلم اعرف موضعها و تحیرت و اتهمنی صاحب الودیعه، فخرجت من بیتی مغموما متحیراً و رأیت جماعه من الناس یتوجهون الی مشهد الرضا علیه السلام فخرجت معهم الی المشهد وزرت و دعوت الله عزوجل ان یبیّن لی موضع الودیعه فرایت هناک فیما یری النائم کان اتانی فقال لی: دفنت الودیعه فی موضع کذا و کذا فرجعت الی صاحب الودیعه فارشدته الی ذلک الموضع الذی رأیته فی المنام و انا غیر مصدق بما رأیت، فقصد صاحب الودیعه ذلک المکان فحفره و استخرج منه الودیعه بختم صاحبها فکان الرجل بعد ذلک یحدث الناس بهذا الحدیث و یحثهم علی زیاره هذا المشهد علی ساکنه التحیه والسلام

نقل چنین روایاتی از طرف معاندین به عنوان جدل نیست، بلکه برهان است.

یعنی معاند و ناصبی که هیچ گونه داعی بر نقل کلامی در منقبت ائمه علیهم السلام ندارد و حتی المقدور، منکر فضائل است. اگر اعترافی به فضائل و مناقب نمود، در این نقل، قولش از قول شیعه متقی ثقه مقدم است (کاشفیت او اقوی است).

همچنین اضافه می کنیم از بزرگان و فقهاء سابق، در هیچ جای فقه نقل نشده که روایتی را که محمد بن احمد در طریق اوست نقد نموده و ضعیف شمرده باشد.

پس نتیجه می گیریم که این روایت، مورد قبول و اعتماد می باشد.

بررسی ادله صحت یا عدم صحت معاوضه بر اساس قواعد

دلیل مانعین صحت:

مرحوم شیخ طوسی و دیگران که به عدم صحت معاوضه قایل شده اند در دلیل خود فرموده اند: عوض باید از اعیان یا منافع باشد، در حالی که حق القسم، تنها حق همخوابگی (کون الرجل عندها) است. پس نمی توان به صحت معاوضه حکم نمود.

دلیل قائلین به صحت: