احکام مقدمات نماز صفحه 129

6 - اگر شخصی بمیرد و بر ذمّه او حقوق مردم باقی باشد، برای ورثه،قبل از پرداخت حقوق مردم یا ضمانت پرداخت با اذن حاکم شرعی،هیچ‌گونه تصرّف در ارثیّه حتّی به صورت نماز خواندن در منزلش جایزنیست. و احتمال می‌رود که اگر حقوق مردم، چیزی اندک و تصمیم ورثه‌هم بر پرداخت آن باشد، تصرّف جایز باشد. واللَّه العالم.

7 - همچنین برای ورثه جایز است، در صورتی که پرداخت حقوق‌طلبکاران را ضمانت کنند، در ارثیّه مدیون تصرّف کنند یا نماز بخوانند،هر چند که بدهکاریهای او، همه ترکه را شامل شود.

8 - بدون اجازه صریح مالک یا اماره عقلائی که دلالت بر موافقت‌ورضایت او کند، نماز خواندن در ملک دیگران جایز نیست.

9 - امّا در اراضی بسیار پهناور مانند زمینهای واقع در بیابانها و راههاوجادّه‌ها که معمولاً اجتناب از آنها دشوار است، نماز در آنها جایز است هرچند موافقت یا رضایت مالک بدست نیاید.

آداب مکان نمازگزار

اشاره

فقها، شماری‌از آداب مربوط به‌مکان‌نمازگزار ومکروهات‌ومستحبّات‌آن را بر شمرده‌اند که ما قسمتی از آنها را با ذکر روایات شریفه منقول ازمعصومین‌علیهم السلام، بیان می‌کنیم، و ظاهر این است که امر و نهی موجود دراین روایات، دلالت بر استحباب و کراهت دارند نه وجوب وحرمت.

1 -در مساجد نماز بخوان

امام علی‌علیه السلام می‌فرمود:

»من اختلف إلی المسجد أصاب إحدی الثمان: أخاً مستفاداً فی اللَّه، أو علماًمستطرفاً، أو آیة محکمة، أو یسمع کلمة تدلّ علی هدی، أو رحمة منتظرة، أوکلمة تردّه عن ردی، أو یترک ذنباً خشیة أو حیاءً«(289).