- بخش اوّل: سیمای نماز جمعه 4
- اشاره 4
- جمعه در لغت 5
- اشاره 5
- فصل اوّل: نماز جمعه در تاریخ اسلام 5
- وجه نامگذاری جمعه در روایات 6
- زمان وجوب نماز جمعه 7
- نخستین اقامه کننده ی جمعه در اسلام 8
- اولین نماز جمعه ای که پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله وسلم اقامه کردند 9
- اقامه ی نماز جمعه از سوی معصومان علیهم السلام 10
- اقامه ی نماز جمعه از سوی خلفا 12
- اشاره 14
- موضع امامان در باره ی اقامه نماز جمعه توسط خلفا 14
- 1 _ خودداری ائمه علیهم السلام از اقامه ی نماز جمعه به جهت تقیه 15
- 2 _ ترک نمازهای جمعه ی خلفا توسط اصحاب ائمه علیهم السلام 16
- 3 _ اجازه ی ائمه علیهم السلام به اصحاب خود در اقامه نماز جمعه توسط خودشان 17
- اشاره 18
- نماز جمعه در قرآن مجید 18
- فصل دوم: نماز جمعه در قاموس قرآن و عترت 18
- 1 _ نماز جمعه و حج 24
- نماز جمعه در کلام معصومان علیهم السلام 24
- 3 _ نماز جمعه و حرمت آتش 24
- 2 _ نماز جمعه و تضمین بهشت 24
- 6 _ ثبت نام نمازگزاران جمعه در دفتر فرشتگان 25
- 5 _ نماز جمعه در سفر معراج 25
- 7 _ نتیجه ی ترک پیاپی نماز جمعه 25
- 4 _ امام مهدی عج الله تعالی فرجه الشریف برپا کننده ی نماز جمعه 25
- 11 _ کارگران و نماز جمعه 26
- 8 _ کارکرد شیاطین در روز جمعه 26
- 9 _ تشویق برای جمعه 26
- 10 _ ارزش رهسپاران به سوی نماز جمعه 26
- 15 _ عظمت نماز جمعه 27
- 12 _ زندانیان و نماز جمعه 27
- 14 _ آمادگی برای نماز جمعه 27
- 13 _ عدل و تقوا از شرایط امام جمعه 27
- فصل سوم: نماز جمعه در فقه شیعه 28
- نماز جمعه در زمان غیبت 28
- اشاره 28
- فتاوای مذاهب چهارگانه ی اهل سنت در وجوب نماز جمعه 30
- اشاره 31
- شرط اول: وقت 31
- شرایط نماز جمعه 31
- شرط دوم: جماعت 32
- شرط سوم: تعداد شرکت کنندگان 33
- اشاره 34
- شرط چهارم: خطبه 34
- مسأله 2: قیام خطیب در دو خطبه 35
- مسأله 3: نشستن خطیب بین دو خطبه 35
- مسأله 1: ارکان و اجزای خطبه ها 35
- مسأله 4: اعتماد خطیب بر قوس یا شمشیر در خطبه 36
- شرایط نمازگزاران 36
- شرط پنجم: مقارن نبودن با نماز جمعه ی دیگر 36
- وظایف نمازگزاران 37
- شرایط امام جمعه 38
- آداب نماز جمعه 39
- 1 _ آثار سیاسی نماز جمعه 41
- فصل چهارم: آثار برپایی نماز جمعه 41
- اشاره 41
- 11 _ نماز جمعه نشان گر قدرت اسلام است 41
- 13 _ یکپارچگی نیروهای اسلام 42
- 12 _ پیوند دهنده جناح ها: 42
- 2 _ آثار معنوی نماز جمعه 43
- 21 _ نماز جمعه، معامله ای پرسود 43
- 14 _ مرکزیت بسیج مردم 43
- 22 _ نماز جمعه اوج خشوع و بندگی 43
- 23 _ نماز جمعه، درمان بیماری های روانی 44
- 3 _ آثار اجتماعی نماز جمعه 45
- 31 _ ایجاد اتحاد و همدلی 45
- 32 _ محلی برای حل مشکلات 46
- 33 _ آموزش مستقیم و عمومی 46
- 11 _ داشتن اطلاعات کافی 47
- فصل پنجم: راه های تقویت نماز جمعه 47
- اشاره 47
- 1 _ نقش آفرینی خطیب جمعه 47
- اشاره 47
- 12 _ به روز بودن خطبه ها 48
- 13 _ ایجاد ارتباط مستحکم با مردم 48
- 15 _ ساده زیستی 49
- 14 _ وارد نشدن در صف بندی جناح ها 49
- 16 _ به کارگیری فنون خطابه 49
- 3 _ حضور کارگزاران نظام در صفوف نمازگزاران 50
- 2 _ استفاده از فضا و امکانات مناسب 50
- 4 _ تبلیغات صحیح 51
- 5 _ نظرخواهی از مردم 51
- 1 _ دوره ی صفویه 52
- 6 _ داشتن تشکیلات اداری منسجم 52
- فصل ششم: نماز جمعه در تاریخ ایران 52
- اشاره 52
- 2 _ دوره ی قاجار 53
- 3 _ دوره ی پهلوی 54
- 4 _ دوره ی انقلاب اسلامی 54
- 1 _ قاره ی آمریکا 56
- 12 _ برزیل 56
- اشاره 56
- فصل هفتم: نماز جمعه در جهان امروز 56
- 11 _ آرژانتین 56
- 21 _ ایرلند _ دوبلین: 57
- 22 _ هلسینکی _ نروژ: 57
- 2 _ قاره اروپا 57
- 23 _ بلژیک _ بروکسل 58
- 24 _ سوئد 58
- 25 _ ایتالیا _ میلان 59
- 26 _ آلمان _ مونیخ 59
- 31 _ کنگو _ برازاویل 60
- 3 _ قاره افریقا 60
- 32 _ الجزایر 60
- 33 _ سودان 61
- 34 _ کنیا 61
- 41 _ ژاپن _ توکیو 62
- 4 _ قاره آسیا 62
- 42 _ پیشاور پاکستان 62
- 43 _ سریلانکا 63
- 44 _ حیدرآباد هندوستان 64
- 45 _ قطر 64
- 46 _ فیلیپین _ مانیل 64
- 47 _ عمان 65
- نتیجه گیری و پیشنهاد: 66
- 1 _ امامان جمعه و تقویت نظام 67
- 2 _ نماز جمعه؛ عنایت حق تعالی به جمهوری اسلامی 67
- الف: امام راحل رحمه الله 67
- اشاره 67
- 3 _ سیاسی بودن نماز جمعه 67
- فصل هشتم: نماز جمعه در کلام بزرگان نظام 67
- 4 _ ترویج سنّت سیاسی _ الهی 68
- 6 _ ائمه جمعه و تهذیب نفس 68
- 5 _ ائمه جمعه و ارتباط با مردم 68
- 1 _ نماز جمعه؛ وصف توحید 69
- ب: مقام معظم رهبری 69
- ج: مرحوم آیت اللّه طالقانی 69
- نماز جمعه، محور وحدت 70
- د: حجه الاسلام و المسلمین هاشمی رفسنجانی 70
- 2 _ نماز جمعه؛ عامل آگاهی به مردم 70
- و: حجه الاسلام و المسلمین کروبی رییس مجلس 71
- نماز جمعه و معرفی متفکرین برجسته 71
- ه: حجه الاسلام و المسلمین خاتمی رییس جمهور 71
- بخش دوم: برگزیده ی ادب فارسی 72
- اشاره 72
- * متون ادبی 73
- حضور سبز 73
- میعاد دین و سیاست 74
- آوای وحدت 76
- * اشعار 77
- نماز جمعه؛ بیدارگر مرغ جان 77
- بانگ نماز جمعه 78
- نماز جمعه؛ کانون نور 79
- نماز جمعه؛ درمان گر دل و جان 80
- در پای خطبه ی آیت اللّه خامنه ای 82
- بخش سوم: همراه با برنامه سازان 85
- اشاره 85
- توصیه های کلی 86
- پیشنهادهای برنامه ای 87
- پرسش های مسابقه ای 88
- پرسش های مصاحبه ای 89
- معرفی کارشناسان 90
- پرسش های کارشناسی 90
- واپسین کلام 91
- منابع 93
ص:20
می نمودند.(1)
حدیث «حثّ»(2) [صحیحه زراره] نیز اشاره به همین سیره دارد. زیرا ظاهر روایت در استمرار زراره بر ترک نماز جمعه است، همچنین روایت «هلاک» [صحیحه عبدالملک] بر استمرار ترک جمعه توسط راویان و اصحاب ائمه اشاره دارد.(3)
3 _ اجازه ی ائمه علیهم السلام به اصحاب خود در اقامه نماز جمعه توسط خودشان
در روایتی که زراره از امام صادق علیه السلام نقل کرده چنین آمده:
امام صادق علیه السلام ما را به نماز جمعه تشویق و ترغیب فرمود تا اینکه گمان کردم مراد حضرت این است که ما به گردِ ایشان جمع شده نماز جمعه را اقامه کنیم. پس گفتم: آیا بر گرد شما جمع شویم؟ [و به امامت شما اقامه جمعه کنیم؟ ]حضرت فرمود: خیر، منظورم همان نماز جمعه ای است که نزد خودتان برپا می گردد.
در این روایت، امام صادق علیه السلام برای زراره تأسف می خورد. از آن جهت که ایشان بدلیل محدودیت امام، قادر به اقامه ی نماز جمعه نبوده است و چون سؤال کننده به انجام نشدن نماز جمعه بدون امام معصوم علم داشته با حالت تحیر سؤال می کند: چه کنم؟ و امام به وی اذن می دهد تا نماز جمعه را به صورت جماعتی از خودشان برگزار کنند ولو یکبار.(4) برخی فقها _ همچون
1- معتصم الشیعه، فیض، ص 37.
2- حدیث «حثّ» و حدیث «هلاک» در صفحات 10 و 11 همین کتاب آمده است.
3- جواهرالکلام، ج 11، ص 165.
4- جواهر الکلام، ج 11، ص 166.