- مقدمه 1
- مقدمه ی مؤلف 4
- اشاره 7
- جلسه اوّل: مکاتبه پدری نمادین با فرزندی نمادین 7
- واقعی ترین نگاه به انسان و به دنیا 9
- کنار آمدن با واقعیات 10
- در موقعیتی که هستیم 12
- در جستجوی رضایت خاطر 19
- اشاره 23
- جلسه دوم: عوامل بیداری 23
- چموشی های دنیا 25
- راه های استفاده ی صحیح از دنیا 26
- عامل بصیرت حقیقی 29
- انسان سالم 31
- غم خود خوردن 33
- چگونگی زنده نگه داشتن قلب 35
- برکات تقوا 38
- ظهور ورع 41
- جلسه سوم: یاد خدا؛ عامل نشاط قلب 45
- اشاره 45
- جایگاه تقوی 46
- آبادانی و مرگ قلب 49
- مطمئن ترین ریسمان 55
- نحوه ی حضور انسان در قیامت 58
- جلسه چهارم: نحوه ی حیات قلب 63
- اشاره 63
- اتصال به دریای انسانیت 64
- وعظ؛ عامل حیات قلب 65
- عامل استحکام قلب 66
- معنی حکمت 71
- آفات غفلت از مرگ 75
- فجایع دنیا 77
- معنی گردش روزگار 79
- عبرت از گذشتگان 80
- اشاره 85
- جلسه پنجم: برکات یاد معاد 85
- شب قدر و مقام امام معصوم 86
- عبرت از گذشتگان 88
- یاد معاد عامل بصیرت 92
- تمدن غربی، تمدنی نیازآفرین 93
- راه رهایی از بحران ها 96
- زندگی پاک 98
- برکات کنترل گفتار 100
- بیشتر روزهایش خاموش بود 101
- در بین دو انحراف 102
- عالی ترین ثمره ی زندگی 107
- غفلت از وظیفه 108
- اشاره 111
- جلسه ششم: انتخاب های مبهم، زندگی های پوچ 111
- توجه به قیامت عامل نجات از سایه های ذهنی 112
- زندگی با سکوت 114
- زندگی در ناکجاآباد 115
- توقفی کارساز 119
- غفلت از ضعف های خود و فروافتادن در مبهمات 120
- زندگی بر امواجی سهمگین 122
- نجات از انفعال 124
- وقتی پیروزی به سراغ انسان می آید 126
- برکات امر به معروف 129
- راه های آزادی از وَهم 133
- اشاره 137
- دینداری جدّی 137
- جلسه هفتم: گوهر شکیبایی 137
- عقل کامل، دینداری کامل 139
- طلوع زندگی 141
- دینداری سینه چاک 143
- هنر تفقّه در دین 145
- آفات عمل زدگی 146
- سختی ها عامل پرورش روح 149
- در جستجوی گوهر شکیبایی 149
- سختی های انسان ساز 152
- دارایی های بهشت سوز 155
- اشاره 161
- جلسه هشتم: پایداری در دین و نتایج آن 161
- علی علیه السلام و تفقه در دین 162
- بهترین راه برای تقرب به خدا 164
- اخلاق حقیقی 166
- آفات رفاه 167
- تحرکی برتر 170
- نتایج واگذاری امور به خدا 171
- مافوق غم ها و شادی ها 174
- مشکل ما درونی است 176
- توصیه ای برای وحدت اراده ی عبد با ربّ 178
- آینه های خدانما 180
- وسعت انسان تا کجا! 181
- وقتی انسان ها بیدار شوند 183
- جلسه نهم: اخلاص و نتایج آن 187
- اشاره 187
- سیر قلب به سوی حقیقت 189
- یقین و خلوص عامل ایجاد مطلوب 191
- چه اندازه هستیم؟ 194
- طلب خیر یا استخاره 195
- اشاره 215
- جلسه دهم: آفات علم لاینفع 215
- علوم قلابی 216
- همان قدر هستید که می توانید با خدا حرف بزنید 229
- دارایی، نه دانایی 232
- اشاره 236
- جلسه یازدهم: زندگی پوچ و علم لاینفع 236
- خداوند و سخن گفتن بی زبان 237
- رابطه ی سکوت و حکمت 240
- شنیدن های بی حاصل 244
- سرگرمی هایی که ما را بازی می دهند 245
- انتخاب های بی رمق 247
- گله ی امام خمینی«رضوان الله تعالی علیه» 249
- شاهکار شیطان 250
- اندیشه های گناه آلود 252
- راه نجات از علم غیرمفید 254
- نونهالان را دریابید 255
- گسیختن رشته های علایق تاریک 257
- چه غوغایی است درون سینه ی جوانان 259
- جلسه دوازدهم: مقام وحدت، مقام عبرت 266
- اشاره 266
- نظر به جایگاه حادثه ها با نگاه الهی 268
- پیروزی واقعی 270
- علی علیه السلام و وحدت شخصیت 272
- رابطه ی مقام وحدت با شریعت 273
- عصاره ی حیات معنی دار 275
- اهمیت شناخت مسائل جاری در اجتماع 277
- نگرش بنیادین 279
- جلسه سیزدهم: زندگی بی اضطراب 281
- اشاره 281
- آشنایی علی علیه السلام با حقیقت دوران ها 282
- حضوری فوق زمان و مکان 283
- هماهنگی با نظام هستی 285
- جایگاه عرشی سخنان علی علیه السلام 287
- سفر از تیرگی به روشنایی 289
- عوامل کنترل هوس 290
- سیل بندی باید ساخت 297
- مژده ی خداوند 299
- پرورش در فضای وظیفه ی الهی 300
- چگونگی زندگی دائمی با خدا 302
- نگاه به چراغ های امید 303
- نیاکان ما و گذشتگان 304
- اشاره 306
- جلسه چهاردهم: چگونگی رهایی از گسست تاریخی 306
- نگاه جاهلانه به تاریخ 308
- گذشته ی توحیدی ما 309
- نوری که از پشت سر می آید 310
- عامل تشخیص انحراف 312
- کدام علم؟ 313
- آفت علمی که مراء افزید 318
- مراء؛ حجاب حقیقت 320
- نفرین امام بر اهل مراء 322
- مراء؛ دروازه ی ورود به اخلاق رذیله 324
- ادب مناظره 326
- بهترین توصیه در علم آموزی 329
- انگیزه ی شایسته در تحقیق 332
- سوز حقیقت یابی 335
- برکات غم غربت 336
- جلسه پانزدهم: حیات مستحکم 339
- اشاره 339
- مسیر گشایش روحیه ی توحیدی 340
- رؤیای مخوف 341
- اسرار ناپیدای امواج حیات 343
- مرگ؛ دریچه ای به نعمت بزرگ 344
- زندگی با دو کانون 346
- وسعت نگاه 348
- دالان ورود به عافیت 350
- برکات سختی ها 352
- زیبائی های دنیا 356
- اصالت به انتخاب های وَهمی! 358
- نردبان صعود 360
- اشاره 363
- جلسه شانزدهم: بالاترین بصیرت 363
- در جستجوی رهایی 364
- ظهور قدرت اسرارآمیز کمال 366
- فهم نادانی ها 367
- مشکل غرب 369
- علمی ماوراء کلام 370
- بهترین شرایطِ احساس حضور خداوند 371
- فروریختگی درونی 373
- جهت گیری صحیح روح 374
- عرفان حقیقی 376
- بزرگ ترین احتیاج بشر 378
- دغدغه های عالمانه 379
- اشاره 382
- جلسه هفدهم: یگانگی خدا در منظر علی علیه السلام 382
- تفاوت وعظ با حکمت 383
- عدم امکان دو خدا در عالم 384
- رابطه ی دوگانگی با نقص 386
- خداوند عین بقاء است 392
- چگونگی نحوه ی حضور خداوند در جان انسان 395
- اشاره 399
- جلسه هجدهم: حضور همه جانبه حق 399
- وحدت وجود در منظر حضرت علی علیه السلام 400
- ظهور بصیرتِ توحیدی 406
- ظهور توحید 410
- سایه در خورشید گم شد والسلام 413
- ظهور بندگی 417
- بقای بعد از فنا 421
- جلسه نوزدهم: زیباترین مسافرخانه، خطرناک ترین منزل 424
- اشاره 424
- در چاه شیفتگی به دنیا 425
- مرگ زشت و مرگ زیبا 426
- چشم بستن واقعه را تغییر نمی دهد 428
- آزاد از پیش فرض های ذهنی 430
- هدیه ی بزرگ حضرت علی علیه السلام به بشریت 432
- واژگونی بشریت 434
- رازِ بزرگی های امیرالمؤمنین علیه السلام 436
- چهره ی دنیا در نگاه امام علی علیه السلام 437
- آبادانی اش ویران شود 442
- راه نجات از حرص 444
- اندک اندک گشت عارف خرقه دوز 445
- چگونگی عبور از صراط 447
- دینداری همان رفتن است 448
- معنای سفر به قیامت 449
- همنشینی با سنگ و چوب 450
- شرط سفر توجّه به مقصد است 452
- اشاره 455
- جلسه بیستم: آشتی با خلق، راه آشتی با حقّ 455
- آنگاه که معروف منکَر و منکَر معروف می شود 457
- سفر از ظلمات به سوی نور 459
- سفری به سوی زیبائی ابدی 462
- چاره ی راه 466
- در وسعتی به وسعت همه ی انسان ها 469
- برای کدام زندگی؟ 472
- این ها از تنه ی درخت انسانیت جدا شده اند 474
- وقتی دیوارهای تنگ خودبینی خراب می شود 476
- خدا را باید در رعایت حق دیگران پیدا کرد 477
- قلب های طوفانی 478
- خطای برادران مان، خطای ما است 480
- منابع 483
دنیا چنین است، پس آن سختی ها را به عنوان واقعیت می پذیرد، که چنین فردی را «اَلْمُسْتَسْلِمِ لِلدّهر»، می گوئیم. یا با نادیده گرفتن چنین واقعیاتی دائماً وقتی با سختی های دنیا روبرو می شود گله می کند که چرا چنین شد؟ گله دارد چرا موهای سرش سفید شده، چرا هوش من از دیگری کمتر است و همچنان هزاران چراهای بی جواب را با خود تکرار می کند. این چراها در این دنیا نشانه ی عدم بصیرت است نسبت به دنیا و نپذیرفتن سختی های طبیعی دنیا. کسی که از درست دیدن حادثه های دنیا عاجز است یقیناً در رویارویی با حادثه ها، قربانی آن ها می شود.
حضرت می فرمایند، فرزندم! کسی برای تو نامه می نویسد که این روزگار را با همین حادثه ها و سختی ها پذیرفته است. می داند و می بیند که این روزگار هم پیری دارد و هم سیل، هم جنگ دارد هم کشته شدن؛ هم دعوا و خیانت دارد و هم وفاداری و ایثار؛ هم شیطان دارد هم ملک. عرض بنده آن است که ملاحظه بفرمایید کسی که این نکته را در دنیا و نسبت به دنیا بفهمد به بصیرت بزرگی نائل آمده است و می تواند به بهترین انتخاب ها دست بزند، چنین انسانی دیگر «در» دنیا زندگی نمی کند بلکه «فوق دنیا» زندگی می کند. در یک بازی فوتبال اگر انسان تنها جزء بازیکنان باشد؛ با رفتن توپِ رقیب در درون دروازه ی تیمش غصه می خورد؛ اما اگر جزء داوران بازی باشد می داند که رفتن توپ به دروازه در یک بازی، امر طبیعی است، حالا یا باید توپ به دروازه تیم رقیب برود یا به دروازه ی تیم خودی تا بازی واقع شود. برای همین می گویند: بازی بُرد و باخت دارد و با این دید دیگر هیچ غصه ای نمی خورد که توپ به دروازه تیم خودش وارد شد. در بازیِ زندگی هم قضیه همین طور است که روزگار سختی هایی دارد و باید در زندگی جایی برای آن ها در نظر گرفت. کسی که در زندگی فقط به دنبال بردن است وقتی با شکست روبه رو می شود دچار یأس می گردد، همچنان که با برنده شدن مغرور می شود. در رابطه با همین نکته، قرآن مردمی را توصیف می کند که همواره در دست یأس یا فخرِ خود زندگی را می گذرانند. مردمی که اگر ضرری به آنها برسد شدیداً مأیوس می شوند و اگر نعمتی به آنها برسد بسیار شاد و مغرور می گردند. می فرماید: «وَ لَئِنْ اَذَقْنَا الإنْسانَ مِنّا رَحْمَهً ثُمَّ نَزَعْنا مِنْهُ اِنَّهُ لَیَؤُسٌ کَفُورٌ وَ لَئِنْ اَذَقْنا نَعْماءَ...... اِنَّهُ لَفَرِحٌ فَخُور» انسان در شرایط طبیعی - وقتی هنوز به ایمان نرسیده- اگر از طرف ما به رحمتی رسید و سپس آن را از او گرفتیم، او شدیداً مأیوس و ناسپاس می شود و چون بعد از رنجی که به او رسیده،