- پیشگفتار مترجم 1
- مقدّمه 5
- ابدال و استبدال 8
- ابن 14
- اثبات 17
- اجاره 21
- اجر المثل 25
- اُجرت 28
- ادخال و اخراج 31
- ارتفاق 34
- ارث 39
- استحقاق 43
- استدانه 50
- استغلال 54
- اسقاط 58
- اشتراک 62
- اشراف 64
- اضافه 68
- اطلاق 70
- اعطاء و حرمان 74
- انتفاع 77
- انقراض 86
- انقطاع 92
- انهاء الوقف 98
- برّ 100
- بطلان 104
- بطون 107
- بناء 108
- بیع 111
- تأبید 120
- تأقیت 123
- تبرع 126
- تخلیه 129
- ترتیب طبقات 135
- تسویه 140
- تعارض 142
- تعطیل وقف 145
- تعلیق 148
- تعیین 152
- تغییر و تبدیل 155
- تفضیل 159
- تفویض 161
- تنجیز 164
- جهت 166
- حجر 169
- حصّه 172
- حیازت 175
- خیرات 179
- دَین 181
- ذرّیّه 185
- ذمّه وقف 187
- ذمّی 190
- رجوع 194
- ردّ 198
- ردّه 201
- رشد 206
- ریع 209
- زکات 211
- سفه 217
- سکنی 220
- سهم 222
- شرط 224
- شروط دهگانه، «زیاده و نقصان» 228
- شغور 231
- صدقه 236
- صریح 241
- صیغه وقف 244
- ضمان 248
- طبقه 252
- عرف 254
- عزل 256
- عصبه 260
- عقار 263
- عمارت 266
- عوض 271
- غفلت 277
- غنی 279
- فقر 281
- قبول 284
- قتل 287
- قرینه 289
- قسمت کردن 292
- کنایه 300
- لزوم 302
- مرتب 305
- مرض موت 307
- مسجد 310
- مشاع 317
- مصرف 320
- مقبره 322
- ملک 324
- مناقله 330
- منفعت 332
- منقول 336
- موقوفه 338
- موقوف علیه 342
- نظارت 346
- نفقه 351
- نیت 353
- هبه 355
- واقف 357
- وصیت 359
- وقف 362
- وقف اهلی 366
- وقف خیری 368
- وقف مشترک 370
- وکالت 372
- ولد 375
- منابع تحقیق مترجم 378
برّ
تعریف
«برّ»، در لغت، به معنای صدق، اطاعت، بخشش، اصلاح و گسترش دادن احسان به مردم می باشد(1).
در اصطلاح نیز «برّ» اسمی است جامع همه خیرات، ابن حجر گفته است: بِرّ به عمل خالص دائمی گفته می شود(2).
خلاصه حکم فقهی
حکم شرطِ بودنِ برّ در موقوف علیه:
بیشتر فقیهان - حنفی ها و بعضی از شافعی ها و حنبلی ها - شرط کرده اند که موقوف علیه جهت برّ (خیر) باشد.
حنفی ها از اشتراط برّ در موقوف علیه به شدّت طرفداری کرده اند؛ چه شرط کرده اند وقف باید، بر جهتی باشد که بتوان با آن به خدا تقرب جسته، در آن امید به ثواب باشد. و به همین جهت تصریح کرده اند که وقف تنها بر افراد بی نیاز درست نمی باشد؛ چون موجب تقرب به خدا نیست.
مالکی ها در موقوف علیه شرط نکرده اند که به قصد قربت یا بر جهت برّ باشد، ولی در آن شرط کرده اند که وقف بر معصیت نباشد. حتی بر جواز وقف بر
1- لسان العرب، ذیل مادّه «برر»؛ تهذیب الأسماء و اللغات، ج 3، ص 24.
2- فتح الباری، ج 10، ص 508؛ تفسیر قرطبی، ج 2، ص 238.