فرهنگ اصطلاحات وقف صفحه 111

بیع

تعریف

«بیع»، در لغت، عبارت است از مبادله کردن مالی با مال دیگر(1).

و در اصطلاح یعنی: مبادله کردن مال منقول با مال منقول دیگری برای مالک ساختن کسی و مالک شدن(2).

خلاصه حکم فقهی

حکم شرعی اصل بیع جواز است و مشروعیت آن با [ادله اربعه] کتاب، سنت،

اجماع و عقل به اثبات رسیده است:

دلیل قرآن این آیه است: «وَاَحَلَّ اللّه ُ الْبَیْعَ»(3)؛

دلیل سنت، این روایت پیامبر صلی الله علیه و آله می باشد که در پاسخ به سؤال «کدام کسب حلال تر و پاکیزه تر است؟» فرمود: «کاری که انسان خودش انجام دهد، و هر معامله درست و صحیح»(4)؛

بر جواز اصل بیع اجماع فقیهان نیز وجود دارد؛

و امّا دلیل عقل: به این جهت است که حکمت مقتضی آن است؛ زیرا هر انسانی به آنچه که در دست دیگری است نیاز دارد و آن دیگر نیز غالبا آنچه را که

1- لسان العرب؛ المصباح المنیر، ذیل مادّه «بیع».
2- الاختیار، ج 2، ص 3.
3- بقره / 275 (و خداوند بیع را حلال کرده است).
4- مسند احمد، ج 4، ص 141؛ مستدرک حاکم، ج 2، ص 10؛ سنن البیهقی، ج 5، ص 263.