فرهنگ اصطلاحات وقف صفحه 185

ذرّیّه

تعریف

«ذَر»، در لغت، به معنای نسل است. «ذریه» نیز از «ذر» گرفته شده و همان فرزندان کوچک انسانند. ذریه انسان به فرزندان او گفته می شود. جمع آن «ذراری» و «ذریات» است(1).

خلاصه حکم فقهی

در میان فقیهان در این مسأله اختلاف نظری وجود ندارد که لفظ ذریه فرزندان دختر و پسر، هر دو، را شامل می شود. همچنین اختلافی نیست در این که این لفظ نوه های پسری را نیز شامل می شود.

ولی در دخول نوه های دختری در لفظ ذریه آرای فقیهان مختلف است.

مثلاً چنانچه واقف بگوید: «بر ذریه ام وقف کردم» آیا نوه های دختری نیز مستحق این وقف هستند یا خیر؟

بیشتر فقیهان حنفی و مالکی و شافعی و ابوبکر و عبداللّه بن حامد از فقیهان حنبلی معتقدند وقف بر ذریه، نوه های دختری را هم شامل می شود؛ زیرا دختران فرزندان واقف و فرزندان آنها نیز در حقیقت فرزندان او می باشند؛ لذا واجب است که آنها نیز در وقف داخل شوند؛ چون لفظ ذریه آنها را شامل می شود. دلیل صحت این نظر آیه شریفه سوره انعام است: «وَمِنْ ذُرِّیَّتِهِ دَاوُدَ وَسُلَیْمنَ» تا «و