فرهنگ اصطلاحات وقف صفحه 194

رجوع

تعریف

«رجوع»، در لغت، به معنای برگشتن است. گفته می شود: «رجع، یرجع» یعنی: برگشت، برمی گردد. مصدر آن نیز «رجع و رجوع» است. «رجع فی الشی ء»، یعنی به آن بازگشت [و رجوع کرد]؛ به همین جهت هرگاه کسی هدیه ای را که داده است پس بگیرد و به ملکیت خودش بازگرداند، گفته می شود: «رجع فی هبته»(1).

رجوع در استعمال فقیهان خارج از معنای لغوی آن نمی باشد(2).

خلاصه حکم فقهی

رجوع از تصرفاتی است که احکام مختلفی دارد:

گاهی واجب است مثل رجوع به کتاب و سنت به هنگام اختلاف، و رجوع یاغیان و متجاوزان به اطاعت از امام(3)؛

گاهی مستحب است، مثل رجوع خریدار و فروشنده از معامله به تراضی بعد از تمام شدن عقد که اقاله نامیده می شود(4)؛

1- لسان العرب؛ المصباح المنیر؛ مختار الصحاح، ذیل مادّه «رجع».
2- البدایع، ج 2، ص 127، 283؛ جواهر الاکلیل، ج 1، ص 91؛ منتهی الارادات، ج 2، ص 545.
3- جواهر الاکلیل، ج 2، ص 278؛ شرح منتهی الارادات، ج 3، ص 382.
4- شرح منتهی الارادات، ج 2، ص 192.