فرهنگ اصطلاحات وقف صفحه 366

وقف اهلی

تعریف

«وقف اهلی» از دو کلمه «وقف» و «اهلی» ترکیب شده است.

تعریف وقف را در اصطلاح «وقف» ببینید.

«اهلی» منسوب به کلمه «اهل» است. اهل نیز در لغت بر زوجه، خویشاوندان و عشیره اطلاق می شود. اصل در آن قرابت و نزدیکی است. گاهی اوقات بر پیروان هم اطلاق می شود. «اهل شی ء» صاحبان آن و «اهل خانه» ساکنین در آن هستند(1).

در اصطلاح اهل مرد و اهل بیت او از نظر حنفی ها هر زن و مرد و بچه ای است که در نسب با او تا دورترین پدر مسلمان شریک می باشد. از نظر شافعی ها اهل مرد کسی است که نفقه اش بر او واجب می باشد. حنبلی ها می گویند: آل فرد، اهل بیت، قوم، خویشان و نزدیکان او همه یکی است(2).

مراد از «وقف اهلی» در این جا وقفی است که ابتدا بر فرد یا افرادی معین قرار داده شده است؛ خواه این معین یکی باشد یا متعدد؛ معین بالذات باشد مثل احمد و محمود یا به وصف معین باشد مثل فرزندان زید یا فرزندان احمد؛ موقوف علیه از خویشان واقف باشد یا نباشد.