- جمره چیست ؟ 1
- اشاره 1
- مقدّمه(راه حلّ یکی از مشکلات مهمّ حج) 1
- جمره در عبارات فقها 2
- جمره در عبارات فقها 2
- الف : اقوال فقهای شیعه 3
- ب : اقوال فقهای اهل سنّت 6
- دو یادآوری لازم 9
- کلمات لغویین 11
- جمره در کتب ارباب لغت 11
- جمره در کتب ارباب لغت 11
- ستون جمرات از چه زمانی ساخته شده است ؟ 13
- گواهی روایات 14
- نتیجه بحث روایی 20
- نتیجه نهایی بحث 22
- استقبال چشمگیر نخبگان و نقدها 23
- سؤال 1 24
- سؤال 2 تا 5 25
- سؤال 7 27
- سؤال 6 27
- شواهد جدیدی از کلمات بزرگان فقهاء 29
- حسن ختام 30
- پی نوشت ها 32
امّا مسئله مهم در باب رمی جمرات این است که بدانیم «جمره» چیست ، که باید سنگ ها را به سوی آن پرتاب کرد ؟
آیا جمره همین ستون هاست که امروز به آن سنگ می زنند ؟ یا آن قطعه زمینی است که اطراف ستون ها قرار دارد ؟ یا هر دو ؟ یعنی سنگ به سوی هر کدام پرتاب شود کافی است .
بسیاری از فقها از شرح این مطلب سکوت کرده اند و به سادگی از کنار آن گذشته اند ، ولی گروهی از آنها تعبیراتی دارند که به خوبی نشان می دهد «جمره» همان زمین اطراف ستون هاست ; همان قطعه زمینی که سنگریزه ها به هنگام رمی در آن جمع می شود .
درکتب ارباب لغت و روایات معصومین(علیهم السلام) نیز اشارات گویایی بر این امر وجود دارد .
بلکه قراین نشان می دهد که در عصر رسول الله(صلی الله علیه وآله) و ائمّه معصومین(علیهم السلام) ستونی در محلّ جمرات وجود نداشته و اگر ستونی در عصر بعضی از معصومین(علیهم السلام) بوده به عنوان نشانه و علامت برای گم نکردن آن محل بوده است و حاجیان سنگ های خود را بر آن قطعه زمین می انداختند و سنگ ها روی هم انباشته می شد و بدین جهت
آن را جمره ; یعنی «مجتمع الحصی» [=محل جمع شدن سنگریزه ها] گفته اند ; بنابراین کار راحت می شود و انداختن سنگ به اطراف ستون ها کافی است .
برای پی بردن به این حقیقت ، نخست به سراغ عبارات فقهای شیعه و اهل سنّت می رویم ، در ادامه کلمات ارباب لغت و سپس روایات اسلامی را بررسی می کنیم .
جمره در عبارات فقها
جمره در عبارات فقها
همان گونه که پیشتر اشاره شد ، بسیاری از فقها در توضیح معنای جمره سکوت اختیار کرده اند ; ولی گروهی از آنها تعبیراتی دارند که نشان می دهد جمره در نظرشان همان قطعه زمین اطراف ستون هاست .