احکام پزشکان و بیماران: مطابق با فتوای آیه الله العظمی حاج شیخ محمد فاضل لنکرانی صفحه 197

طرف پیشانی سجده کند و اگر ممکن نیست،به چانه و اگر چانه هم ممکن نیست باید به هر جای از صورت که ممکن است سجده کند و اگر هیچ جای از صورت نیز ممکن نباشد،باید با جلوی سر سجده نماید.

662- کسی که نمی تواند پیشانی را به زمین برساند،باید به قدری که می تواند خم شود و مهر یا چیز دیگری را که سجده بر آن صحیح است، روی چیز بلندی گذاشته و طوری پیشانی را بر آن بگذارد که بگویند سجده کرده است،و نیز باید کف دست ها و زانوها و انگشتان پا را به طور معمول به زمین بگذارد.

ناتوانی از سجده

663- کسی که به هیچ وجه نمی تواند خم شود،باید برای سجده بنشیند و با سر اشاره کند و اگر نتواند باید با چشم ها اشاره نماید و در هر دو صورت احتیاط واجب آن است که اگر می تواند به قدری مهر را بلند کند که پیشانی را بر آن بگذارد و اگر نمی تواند،احتیاط مستحب آن است که مهر را بلند کند و به پیشانی بگذارد و اگر با سر یا چشم ها نمی تواند اشاره کند،باید در قلب نیّت سجده کند و بنا بر احتیاط واجب با دست و مانند آن برای سجده اشاره نماید.

664- کسی که نمی تواند بنشیند،باید ایستاده نیّت سجده کند و چنانچه می تواند،برای سجده با سر اشاره کند و اگر نمی تواند،با چشم ها اشاره نماید و اگر این را هم نمی تواند،در قلب نیّت سجده کند و بنا بر احتیاط واجب با دست و مانند آن برای سجده اشاره نماید.

رعشه در سجده