- پیشگفتار 1
- 1 احکام دانشجویان رشته پزشکی 3
- 2. احکام نگاه و نظر 5
- 3. احکام لمس و تماس بدنی 6
- 5. احکام پوشش 8
- 4. گفتگو و اختلاط 8
- 7. ضمان 10
- 6. استفاده شخصی از امکانات عمومی 10
- 8. مسائل دیگر 11
- 2 مسائل مربوط به تشریح 12
- 2. تشریح غیر مجاز 13
- احکام تشریح 14
- 3 مسائل مربوط با معاینه و درمان 16
- 2. هزینههای درمان و معاینات 17
- 3. تشخیص بیماری 18
- 4. احکام مختلف معالجه و درمان 19
- 5. نگاه 21
- 6. لمس 23
- 7. خلوت با اجنبیّه 25
- 8. انواع درمان 26
- 4 تحقیقات پزشکی و تبعات آن 32
- شبیهسازی 37
- 5 دندان پزشکی 39
- ضمان دندان پزشک 40
- 6 زنان و زایمان 43
- 2. سزارین 44
- 7 جلوگیری از انعقاد نطفه 45
- راههای جلوگیری از بارداری 46
- جلوگیریهای مجاز 48
- احکام جلوگیری از بارداری 49
- 8 تلقیح و باروری مصنوعی 53
- 2. تلقیح غیر مجاز 59
- 3. احکام تلقیح مصنوعی 63
- 9 مسائل مربوط به سقط جنین 65
- ب) مواردی که سقط جنین جایز است 66
- ج) انتقال جنین 72
- د) احکام سقط جنین 73
- 10 ازدواج 76
- ب) ترمیم پرده بکارت 76
- د) آزمایشهای قبل از عقد 77
- ج) آزمایش پرده بکارت 77
- ه) بیماریها و عیوب فسخ نکاح 77
- و) عیوب و بیماریهای قابل درمان 78
- ح) برخی از عیوبی که حق فسخ نمیآورد 79
- ز) بیماریها و عیوب جایگزین 79
- ط) حکم ازدواج بعد از تغییر جنسیّت واقعی 80
- 11 تغییر جنسیّت 81
- ی) نفقه زوجه بیمار 81
- 2. وظیفه پزشک در برابر متقاضیان تغییر جنسیّت 83
- 12 مرگ مغزی 86
- پایان دادن به زندگی 88
- 13 پیوند اعضا 91
- ب) پیوندهای غیر مجاز 97
- ج) خرید و فروش اعضای بدن 100
- د) احکام پیوند 102
- 14 خون و فرآوردههای آن 107
- 2. خرید و فروش خون 107
- 3. اهدا و انتقال خون 107
- 15 پزشکی قانونی 108
- ج) کالبد شکافی با عدم رضایت اولیای دم 109
- ب) کالبد شکافی برای اثبات نسب 109
- د) کالبد شکافی برای تعلیم دانشجویان 110
- ه) کالبدشکافی جنس مخالف 110
- ز) کالبد شکافی برای تشخیص حیات 111
- و) اظهار نظر پزشکی قانونی در صورت داشتن مفسده 111
- ح) نبش قبر برای تشریح 112
- و) برداشتن قرنیه اجساد 112
- 16 وظیفه پزشک در برابر افراد مختلف 112
- 2. وظیفه پزشک در برابر اطرافیان بیمار 116
- 4. وظیفه پزشک در برابر حکومت اسلامی 116
- 5. وظیفه پزشک در برابر خودش 116
- 3. وظیفه پزشک در برابر همکاران 116
- 17 ضمان طبیب 119
- 2. خسارات ناشی از اطّلاعات نادرست بیمار به پزشک 122
- 3. خسارات ناشی از آزمایشات 122
- 4. خسارات ناشی از کوتاهی یا کمبود اطّلاعات پزشک 123
- 5. خسارات ناشی از ترک معالجه 124
- 6. خسارات ناشی از کمبود امکانات 125
- 7. ضمانت پرستاران 126
- 8. ضمانت جرّاحان 129
- 9. ضمانت آزمایشگاه 130
- 10. ضمانت داروخانه 131
- 11. ضمانت بیمارستان 131
- 14. اخذ برائت برای رفع ضمان 132
- 13. ضمانت افراد عادی که طبابت میکنند 132
- 12. ضمانت کادر اطاق عمل 132
- 15. برخی از مواردی که پزشک ضامن نیست 136
- 18 احکام بیمارستانها 138
- 19 احکام داروخانهها 140
- 20 احکام بیماران 141
- 2. احکام وسواس 147
- 3. احکام وضو 153
- 4. احکام غسل 156
- 5. احکام تیمّم بیماران 158
- 6. احکام نماز 161
- اشاره 161
- نماز مسافر 167
- نماز قضا 167
- نماز جماعت 168
- نماز جمعه 169
- بیماری و سقوط نماز 169
- 7. احکام روزه 170
- 8. احکام حجّ بیماران 175
- 9. احکام معاملات بیماران 177
- 10. روشهای پیشگیری از بیماری 179
- 11. مراجعه به پزشک غیر همجنس 180
- 12. تمایلات هم جنس گرایانه 187
- 14. احکام حدود و تعزیرات 188
- 13. احکام وصیّت 188
- 15. احکام قصاص 190
- 16. احکام دیات 191
- 17. احکام حفظ جان 193
- 18. احکام ضرورت و اضطرار 196
- 19. خوردنیهای غیر مجاز 197
- 20. متفرّقه 198
عوارضی دارند، ولی اگر ضرر مهمّی داشته باشد تجویز آن جایز نیست، مگر در صورت ضرورت شدید، و با کسب رضایت بیمار یا ولیّ او.
سؤال 390- در صورتی که داروها کاملًا مؤثّر به هر علّتی در دسترس نباشند، آیا پزشک می‌تواند داروهایی که احتمال می‌دهد مؤثّر باشد تجویز کند؟ در صورت عدم موفقیّت، آیا پزشک در قبال عوارض احتمالی این داروها، یا هزینه بیهوده‌ای که بر بیمار تحمیل شده مسئول و مدیون است؟
جواب: اگر راه منحصر به استفاده از آن داروها باشد اشکالی ندارد، ولی باید بیمار را در جریان بگذارد و رضایت وی را جلب کند.
سؤال 391- با توجّه به گستردگی بسیار زیاد علوم پزشکی، که واقعاً امکان فراگیری و به خاطر سپردن تمام بیماریها، و همه داروهایی که روی انواع بیماریها مؤثّرند، و نیز تشخیص عوارض آنها وجود ندارد. اگر پزشک به خاطر فراموشی بنا به حدس خود، در موارد اورژانس جهت نجات جان و یا تسکین آلام بیمار، سهواً اقدام به تجویز دارویی غیر مؤثّر نموده، و بیمار را متحمّل هزینه بیهوده و یا عوارض جانبی کند، (در صورتی که امکان ارجاع به متخصّص دیگری هم نباشد) آیا پزشک ضامن است؟
جواب: از جواب مسأله بالا معلوم شد.
سؤال 392- در برخی بیماریها، مانند فشار خون بالا، به علّت عوامل ناشناخته ایجاد کننده آن، براساس روش معمول که اجرای آن طبق علوم روز ضروری است، یک یا چند دارو به کار برده می‌شود. و در صورت عدم تأثیر، از داروهای دیگر استفاده می‌شود. با توجّه به اینکه این داروها از یک طرف در تمام افراد مؤثر نیست. یعنی ممکن است نسبت به شخصی درمانهای اوّلیّه، و نسبت شخص دیگری درمانهای آخر مؤثّر باشد. و از سوی دیگر، هر یک از داروها