- پیشگفتار 1
- 1 احکام دانشجویان رشته پزشکی 3
- 2. احکام نگاه و نظر 5
- 3. احکام لمس و تماس بدنی 6
- 4. گفتگو و اختلاط 8
- 5. احکام پوشش 8
- 7. ضمان 10
- 6. استفاده شخصی از امکانات عمومی 10
- 8. مسائل دیگر 11
- 2 مسائل مربوط به تشریح 12
- 2. تشریح غیر مجاز 13
- احکام تشریح 14
- 3 مسائل مربوط با معاینه و درمان 16
- 2. هزینههای درمان و معاینات 17
- 3. تشخیص بیماری 18
- 4. احکام مختلف معالجه و درمان 19
- 5. نگاه 21
- 6. لمس 23
- 7. خلوت با اجنبیّه 25
- 8. انواع درمان 26
- 4 تحقیقات پزشکی و تبعات آن 32
- شبیهسازی 37
- 5 دندان پزشکی 39
- ضمان دندان پزشک 40
- 6 زنان و زایمان 43
- 2. سزارین 44
- 7 جلوگیری از انعقاد نطفه 45
- راههای جلوگیری از بارداری 46
- جلوگیریهای مجاز 48
- احکام جلوگیری از بارداری 49
- 8 تلقیح و باروری مصنوعی 53
- 2. تلقیح غیر مجاز 59
- 3. احکام تلقیح مصنوعی 63
- 9 مسائل مربوط به سقط جنین 65
- ب) مواردی که سقط جنین جایز است 66
- ج) انتقال جنین 72
- د) احکام سقط جنین 73
- 10 ازدواج 76
- ب) ترمیم پرده بکارت 76
- ج) آزمایش پرده بکارت 77
- د) آزمایشهای قبل از عقد 77
- ه) بیماریها و عیوب فسخ نکاح 77
- و) عیوب و بیماریهای قابل درمان 78
- ز) بیماریها و عیوب جایگزین 79
- ح) برخی از عیوبی که حق فسخ نمیآورد 79
- ط) حکم ازدواج بعد از تغییر جنسیّت واقعی 80
- ی) نفقه زوجه بیمار 81
- 11 تغییر جنسیّت 81
- 2. وظیفه پزشک در برابر متقاضیان تغییر جنسیّت 83
- 12 مرگ مغزی 86
- پایان دادن به زندگی 88
- 13 پیوند اعضا 91
- ب) پیوندهای غیر مجاز 97
- ج) خرید و فروش اعضای بدن 100
- د) احکام پیوند 102
- 3. اهدا و انتقال خون 107
- 2. خرید و فروش خون 107
- 14 خون و فرآوردههای آن 107
- 15 پزشکی قانونی 108
- ج) کالبد شکافی با عدم رضایت اولیای دم 109
- ب) کالبد شکافی برای اثبات نسب 109
- ه) کالبدشکافی جنس مخالف 110
- د) کالبد شکافی برای تعلیم دانشجویان 110
- و) اظهار نظر پزشکی قانونی در صورت داشتن مفسده 111
- ز) کالبد شکافی برای تشخیص حیات 111
- ح) نبش قبر برای تشریح 112
- 16 وظیفه پزشک در برابر افراد مختلف 112
- و) برداشتن قرنیه اجساد 112
- 3. وظیفه پزشک در برابر همکاران 116
- 2. وظیفه پزشک در برابر اطرافیان بیمار 116
- 5. وظیفه پزشک در برابر خودش 116
- 4. وظیفه پزشک در برابر حکومت اسلامی 116
- 17 ضمان طبیب 119
- 3. خسارات ناشی از آزمایشات 122
- 2. خسارات ناشی از اطّلاعات نادرست بیمار به پزشک 122
- 4. خسارات ناشی از کوتاهی یا کمبود اطّلاعات پزشک 123
- 5. خسارات ناشی از ترک معالجه 124
- 6. خسارات ناشی از کمبود امکانات 125
- 7. ضمانت پرستاران 126
- 8. ضمانت جرّاحان 129
- 9. ضمانت آزمایشگاه 130
- 11. ضمانت بیمارستان 131
- 10. ضمانت داروخانه 131
- 14. اخذ برائت برای رفع ضمان 132
- 12. ضمانت کادر اطاق عمل 132
- 13. ضمانت افراد عادی که طبابت میکنند 132
- 15. برخی از مواردی که پزشک ضامن نیست 136
- 18 احکام بیمارستانها 138
- 19 احکام داروخانهها 140
- 20 احکام بیماران 141
- 2. احکام وسواس 147
- 3. احکام وضو 153
- 4. احکام غسل 156
- 5. احکام تیمّم بیماران 158
- اشاره 161
- 6. احکام نماز 161
- نماز قضا 167
- نماز مسافر 167
- نماز جماعت 168
- نماز جمعه 169
- بیماری و سقوط نماز 169
- 7. احکام روزه 170
- 8. احکام حجّ بیماران 175
- 9. احکام معاملات بیماران 177
- 10. روشهای پیشگیری از بیماری 179
- 11. مراجعه به پزشک غیر همجنس 180
- 12. تمایلات هم جنس گرایانه 187
- 13. احکام وصیّت 188
- 14. احکام حدود و تعزیرات 188
- 15. احکام قصاص 190
- 16. احکام دیات 191
- 17. احکام حفظ جان 193
- 18. احکام ضرورت و اضطرار 196
- 19. خوردنیهای غیر مجاز 197
- 20. متفرّقه 198
عادی است. آیا عادی شدن، حکم شرعی را تغییر میدهد؟
جواب: عادی شدن حکم شرع را تغییر نمیدهد؛ ولی این کار به مقدار ضرورت جایز است.
سؤال 96- آیا لمس و نظر باطن بدن نامحرم، اعم از ریهها، نای، مری، قلب، معده، روده، مثانه و رحم، حکم ظاهر را دارد؟
جواب: لمس و نظر به باطن حکم ظاهر را ندارد؛ ولی بهتر آن است تنها به موارد ضرورت قناعت شود.
سؤال 97- آیا حکم لمس و مشاهده فرد بیهوش و باهوش، زنده و مرده، مسلمان و کافر متفاوت است؟
جواب: همه اینها در حال ضرورت جایز است.
سؤال 98- خانمی نمیدانسته گذاشتن دستگاه درون رحمی اگر مستلزم نظر و لمس حرام باشد جایز نیست، لذا این کار را انجام داده است. با توجّه به اینکه اگر آن را خارج نکند مجبور است هرچند وقت یک بار برای معاینه نزد دکتر برود، و این مستلزم نظر و لمس حرام است. آیا باید آن را بیرون آورد؟
جواب: مادام که بیرون آوردن آن لازم نباشد، میتواند آن را به حال خود باقی بگذارد، و بعد به عنوان ضرورت آن را خارج نماید.
سؤال 99- با توجه به اینکه ختنه کردن افراد بالغ، بدون مشاهده و لمس امکان ندارد، حکم آن چیست؟
جواب: از بابت ضرورت جایز است.
سؤال 100- در بسیاری از موارد در اتاق عمل، یا غیر اتاق عمل، نیاز به وصل سوند (لوله مخصوص تخلیه ادرار) است، و این کار بدون نگاه و لمس آلت تناسلی امکانپذیر نیست. آیا نگاه و لمس برای این کار جایز است؟
جواب: آری در موارد ضرورت جایز است.