استفتائات جدید حضرت آیه الله العظمی محقق کابلی (مدظله العالی) صفحه 268

اين مسأله دو صورت دارد: 1- اگر نايب متعهد شده باشد كه در برابر مبلغ پنجاه هزار تومان حج را انجام مي دهد بدون اين كه زمانش را قيدكند حج بر عهدة او واجب شده است و بايد ورثه نايب از ماتركش مصارف حج ياد شده راكنار بگذارند.2- اگر نايب شرط كرده باشد كه اقدام مي كند اما اگركدام مانعي پيدا شد پول را به ورثه منوب عنه بر مي گرداند در اين صورت حج بر نايب واجب نيست و ورثة منوب عنه تنها حق گرفتن مبلغ پنجاه هزارتومان ياد شده را از ورثه نايب دارد.

نايب گرفتن براي حج نيابتي [نيابت در حج]

مادري وصيت مي كند كه فرزند بزرگش برايش حج انجام دهد اما هزينة آن را همه فرزندانش پرداخت كند پسر بزرگ در افغانستان بوده است و قادر به انجام حج نبوده است او به برادركوچكش كه در ايران است سفارش مي كند كه حج براي مادرش انجام دهد برادركوچك از طرف مادر حج مي كند آيا مادر بري الذمه مي شود؟

پاسخ دهنده: معظم له

فرزند كوچك اگر حج را به نيابت از مادرش انجام دهد، مادر بري الذمه مي شود.

تأخير در انجام حج نيابتي [نيابت در حج]

كسي درمرض موت برادرش را براي حج نايب مي گيرد وشرط مي كندكه در سال آينده بايد به حج برود قطعه اي زمين به اومي دهدكه هزينه سفر حج كند نايب (برادرش ) تا هفت سال بعد از مرگ منوب عنه (برادرش ) زنده بود اما به حج نرفت.او هم در فرض موت پسر بزرگش را نايب مي گيردكه حج براي برادرش انجام دهد پسر بزرگ او هم تا هفت سال به حج نمي رود سرانجام پسر خود منوب عنه تصميم مي گيردكه براي پدرش حج انجام دهد اما پسر عمويش (نايب دوم) چون دستي در حكومت وقت داشته است او را از راه بر مي گرداند و مانع رفتن او مي شود و به جاي او برادركوچك خود را براي انجام حج ياد شده نايب مي گيرد.اين نايب هم بعد از پانزده سال حج را انجام مي دهد.حالا سؤال اين است : اولا: اين حج كه بعد از پانزده سال تاخير، انجام شده است منوب عنه اصلي را بري الذمه مي كند؟ ثانيا: محصول زمين كه به عنوان هزينة حج به نايب داده شده بود مال ورثه منوب عنه است يا نايب؟ ثالثا: اصل زمين مال ورثه منوب عنه است يا نايب؟

پاسخ دهنده: معظم له

اولا: حج از منوب عنه ساقط شده است.ثانيا: محصول زمين مال كسي است كه بذر و تخم از او بوده است اما اجره المثل زمين به ميت بر مي گردد.(براي ميت مصرف كند) ثالثا: زمين مال منوب عنه است و توليت آن به حاكم شرع است او مي تواند هزينة حج ميقاتي به نايب سوم بدهد و بقيه آن را در راه هاي نيك به نيابت از ميت مصرف كند.

عدول از حج بلدي به ميقاتي [نيابت در حج]