استفتائات جدید حضرت آیه الله العظمی محقق کابلی (مدظله العالی) صفحه 290

ظاهر اين كار خريد و فروش است، ولي در واقع همان رباء و قرض است و جايز نيست اما فروختن چك به صاحب اصلي آن كه از اوگرفته شده است به كمتر از مبلغ مندرج در آن اشكال ندارد.

فروش چك ضمانتي [خريد و فروش چك]

چك مدت دار را كه سند بدهكاري كسي است ، آيا جايز است براي غير بدهكار به مبلغ كمتر نقد بفروشد يا نه؟

پاسخ دهنده: معظم له

جايز نيست چون مألش اين است كه برايم صد هزارنقد بدهيد و بعد از شش ماه مثلا صدو پنجاه هزار بگيريد و ربا قرضي در اينجا تحقق پيدا مي كند.

خريدن چك به كمتر از مبلغ آن [خريد و فروش چك]

شخصي صد هزار تومان را به چهارصد هزار افغاني به شخص ديگري مي فروشد، و شخص اول دوباره چك چهارصد هزار افغاني را به صد هزار تومان و ياكمتر مي خرد (اين فرد اول چك صد هزار توماني يا نود هزار توماني را مالك است و در اختيار دارد) و شخص دوم همان چك صد هزار توماني و يا كمتر را به پانصد و يا ششصد هزار افغاني مي خرد، اين نوع خريد و فروش چه حكمي دارد؟

پاسخ دهنده: معظم له

فروختن ده هزارتومان نقد مثلا به چهارصد هزارافغاني تا يك سال صحيح است، و فروختن چك چهارصد هزار افغاني به سيصد هزار افغاني نقد و يا به پنجاه هزارتومان نقد نيز صحيح است، اما به قرض صحيح نيست، يعني اگر ثمن و مثمن هيچكدام نقد نباشد باطل است، و چك مدت دارحكم پول نقد را ندارد.

احكام صرّافي