مناسک حج آیت‌الله العظمی لطف‌الله صافی گلپایگانی صفحه 31

پنجم ـ آن كه در حال طواف بيشتر از بيست و شش ذراع و نيم از كعبه دور نشود (ذراع از آرنج است تا سر انگشتان) پس اگر در بين طواف بيشتر از اين مقدار از خانه دور شود، بايد آن مقدار را كه دور بوده از طواف حساب نكند، و دوباره بطور صحيح بجا آورد، ولي اگر چاره‌اي از طواف در خارج از اين فاصله نباشد طواف در دورتر از اين فاصله بشرط صدق طواف و رعايت نزديكي ممكن اشكال ندارد.

ششم ـ آن كه در حال طواف از خانه و آن‌چه از خانه حساب مي‌شود خارج باشد، پس اگر روي سكوي اطراف خانه كه آن را شاذروان گويند راه برود، آن مقدار از طواف كه بر روي سكو راه رفته باطل است، و بايد آن مقدار را بطور صحيح دوباره بجا آورد، و طواف را تمام و بعد از خواندن نماز طواف دوباره آن را با نمازش، احتياطاً اعاده نمايد، و هم چنين اگر در اثناء طواف روي حجر اسماعيل برود بلكه احتياط آن است كه در بين طواف روي شاذروان براي دست ماليدن به ركن‌ها يا غير آن، دست دراز نكند و نيز دست را روي ديوار حجر نگذارد تا اين كه در تمام طواف، تمام بدن او از خانه و حجر خارج باشد.

هفتم ـ آن كه هفت شوط يعني هفت دور طواف كند و آن را كم و زياد نكند.

مسأله 98. اگر عمداً يك شوط يا بيشتر كم كند، واجب است آن را تمام كند در صورتي كه كاري كه موالات و پي درپي بودن طواف را بهم مي‌زند انجام نداده باشد، و اگر تمام نكند تا موالات به هم بخورد، در حكم ترك طواف است پس اگر وقت باقي است بايد طواف را عاده كند و اگر وقت گذشته حكم مسأله 87 را دارد كه گذشت.

مسأله 99. اگر سهواً كمتر از هفت دور طواف كند، پس اگر از سه دور و نيم نگذشته، بايد طواف را از سر بگيرد، و اگر از سه دور و نيم گذشته، و فقط يك دور كم كرده آن را تمام كند، و اگر بيشتر از يك دور كم كرده بنابر احتياط لازم آن را تمام كند و نماز طواف بخواند و دوباره هفت دور طواف و نماز آن را بجا آورد، ولي در طواف مستحب تمام كردن كافي است.

مسأله 100. اگر عمداً يك دور يا بيشتر از يك دور زياد كند به قصد آن كه جزء طواف ديگر باشد قران (جمع) بين طوافين است كه در طواف مستحب مكروه، و در طواف واجب، حرام است. بلكه بنابر احتياط لازم سبب باطل شدن طواف مي‌شود، چه آن كه از اول طواف، اين قصد را كرده باشد يا در بين يا در آخر، و اگر به قصد لغويت آن را بجا آورده باشد ضرري به طواف نمي‌زند، و اگر به قصد آن كه جزء طواف اول باشد بجا آورد پس اگر از ابتداي طواف قصد داشته، بي اشكال طوافش باطل است، و اگر در بين طواف قصد كند از همان وقت باطل مي‌شود، و اگر در آخر طواف قصد كند، مشهور فرموده‌اند: طوافش باطل است، ولي احتياط اين است كه نماز را بخواند و بعد طواف را با نماز آن اعاده نمايد.

مسأله 101. اگر از روي فراموشي بر هفت شوط زياد كند، پس اگر كمتر از يك دور است آن را رها كند، و طواف او صحيح است، و اگر يك شوط يا بيشتر زياد كند طواف واجب او صحيح است، و مستحب است كه آن‌چه را زياد كرده به قصد قربت مطلقه به هفت دور برساند، و در اين صورت احوط آن است كه يك نماز طواف پيش از سعي، جهت طواف واجب، و يك نماز طواف بعد از سعي، جهت طواف مستحب، بجا آورد، و بهتر آن است كه بعد از عمل به اين احتياط، اصل طواف و نماز آن را دوباره قبل از سعي بجا آورد.

مسأله 102. كسي كه تمام طواف يا بعض آن را فراموش كند، و يادش نيايد تا به شهر خود برگردد، و براي او مشكل باشد كه به مكه مراجعت نمايد، و آن‌چه را فراموش كرده بجا آورده، واجب است نائب بگيرد كه براي او طواف كند، و نماز طواف بخواند و بنابر احتياط لازم سعي هم بنمايد و در اين صورت بنابر احتياط واجب هدي بفرستد، و احوط آن است كه شتر باشد، و در مواردي كه گفته شد بايد وجوباً يا احتياطاً بعد از اتمام و نماز طواف، اعاده نمايد، نايب نيز به همان شرح عمل كند.

مسأله 103. اگر بعد از طواف، در عدد دروهاي آن شك كند، به آن شك اعتنا نكند، و اگر در آخر يكي از دورها شك كند كه آن شوط هفتم بوده يا هشتم، بنا گذارد كه دور هفتم بوده است، و اگر در بين شوطي شك كند كه هفتم است يا هشتم، احوط بجا آوردن نماز طواف و اعاده طواف با نماز آن است.

مسأله 104. اگر يقين داشته باشد كه بيشتر از هفت شوط