مناسک حج مطابق با فتوای حضرت آیة‌الله العظمی خامنه‌ای (دام‌ظله) صفحه 140

[844] م ـ اگر از روي فراموشي زياد كند بر سعي؛ چه كمتر از يك مرتبه يا بيشتر، سعي او صحيح است و بهتر آن است كه زايد را رها كند،(358) گرچه بعيد نيست كه بتواند آن را به هفت مرتبه برساند.

[845] م ـ اگر سعي را كم كند سهواً، واجب است آن را اتمام كند هر وقت يادش بيايد و اگر به وطن خود مراجعت كرده و براي او مشقت ندارد، بايد مراجعت كند و اگر نمي‌تواند يا مشقت دارد بايد نايب بگيرد.

[846] م ـ اگر كمتر از يك مرتبه سعي كرد و بقيه را فراموش كرد بياورد، احتياط واجب آن است كه سعي را از سر بگيرد و اگر بعد از تمام كردن يك مرتبه يا بيشتر فراموش كرد به هفت مرتبه برساند جايز است از همان‌جا سعي را تمام كند، ليكن احتياط آن است كه اگر چهار مرتبه را تمام نكرده، تمام كند و از سر بگيرد.

[847] م ـ با تمام كردن سعي، حلال نمي‌شود بر او آنچه حرام شده بود به‌واسطه احرام.

[848] م ـ اگر فراموش كرد بعض سعي را در عمره تمتّع، پس به گمان اينكه اعمال عمره تمام شده، از احرام خارج شد و بعد از آن نزديكي با زنان كرد، واجب است برگردد و سعي را تمام كند و احتياط واجب آن است كه يك گاو براي كفاره ذبح كند.

[849] م ـ اگر فراموش كرد بعض سعي را در عمره تمتّع و تقصير كرد و بعد از آن نزديكي با زنان كرد، احتياط واجب آن است كه به دستور مسأله سابق عمل كند، بلكه احتياط واجب آن است(359) كه در اين دو حكم سعي در غير عمره تمتّع را نيز ملحق به تمتّع كند در كفاره و اتمام.

□ [850] م ـ اگر شك كند در عدد رفت و آمدها بعد از تقصير، اعتنا نكند و اگر شك كند بعد از آن‌كه از عمل فارغ شد و منصرف شد، چون بناگذاري بر اتمام و اعتنا نكردن به شك خالي از اشكال نيست، احتياط آن است كه آنچه احتمال نقص مي‌دهد اتمام كند خصوصاً اگر شك در ناقص گذاشتن در اين باشد كه عمداً براي حاجتي ترك كرده است سعي را، كه برگردد و اتمام كند كه در اين صورت وجوب اتمام بعيد نيست و اگر شك در زياده دارد و مي‌داند ناقص نشده اعتنا نكند.

[851] م ـ اگر بعد از فارغ‌شدن از سعي يا از هر دَوري، شك در دُرست آوردن آن كند اعتنا نكند و سعيش صحيح است و همين‌طور اگر در بين رفت و آمد، شك در صحيح به‌جا آوردن جزء پيش كند، اعتنا نكند.

[852] م ـ اگر در مروه شك كند كه هفت دفعه رفت و آمد كرده يا زيادتر؛ مثل اينكه شك كند بين هفت و نُه اعتنا نكند و اگر قبل از رسيدن به مروه شك كند كه اين دور هفت است يا كمتر، ظاهراً سعي او باطل است و همچنين است هر شكي كه به كمتر از هفت تعلق بگيرد؛ مثل شك بين يك و سه يا دو و چهار و هكذا.

□ [853] م ـ اگر طواف را در روزي به‌جا آورد و روز بعد شك كرد كه سعي كرده است يا نه، بعيد نيست بناگذاري بر آوردن، گرچه احتياط در آوردن است، مگر آن‌كه بعد از تقصير شك كند كه در اين صورت لازم نيست سعي كند.