مناسک حج مطابق با فتوای حضرت آیة‌الله العظمی خامنه‌ای (دام‌ظله) صفحه 211

[1257] م ـ اگر كسي عذري داشته باشد از اين‌كه روز به‌جا آورد؛ مثل شبان و مريض وعليل و كسي كه ترس داشته باشد از چيزي مثل تزاحم جمعيت، جايز است شب آن روز يا شب بعد انجام دهد.

[1258] م ـ واجب است ترتيب در سنگ انداختن به اينكه: اول به جمره اُولي و بعد از آن به جمره وُسطي و بعد از آن به جمره عقبه سنگ بيندازد.

[1259] م ـ اگر به ترتيبي كه گفته شد به‌جا نياورد، بايد دوباره آنچه كه برخلاف ترتيب كرده به‌جا آورد، به‌طوري كه ترتيب حاصل شود، مثلاً اگر اول به جمره وُسطي انداخت و بعد به جمره اُولي كفايت مي‌كند كه جمره وُسطي را دوباره به‌جا آورد و بعد جمره عقبه را و اعاده جمره اُولي لازم نيست.

[1260] م ـ در حكمي كه در مسأله قبل ذكر شد، فرق نيست ميان آن‌كه از روي علم و عمد خلاف ترتيب كند يا از روي سهو و نسيان يا از روي ندانستن مسأله، در هر صورت بايد اعاده كند.

[1261] م ـ اگر كسي چهار سنگ به جمره اُولي بيندازد و آن را رها كند و مشغول جمره بعدي بشود كافي است و لازم نيست تمام هفت سنگ مقدم باشد پس مي‌تواند چهار سنگ به جمره اُولي بزند و بعد چهار سنگ به جمره وُسطي و بعد مشغول جمره عقبه شود وبه هر ترتيب مي‌خواهد هفت سنگ جمره عقبه و سه سنگ آن دو تاي ديگري را بيندازد، ليكن احتياط واجب از براي كسي كه از روي علم و عمد اين كار را كرده، اعاده است.

[1262] م ـ اگر كسي فراموش كند در يكي از روزها رَمْي كند واجب است روز بعد آن را قضا كند و اگر دو روز را فراموش كرد بايد در روز بعد هر دو را قضا كند و همچنين است اگر از روي عمد ترك كرده باشد.

[1263] م ـ واجب است قضا را مقدم بدارد بر ادا، پس در روز يازدهم اگر بخواهد قضاي روز عيد را به‌جا بياورد، اول قضاي عيد را به‌جا آورد و بعد رَمْي روز يازدهم را كه ادا است و همچنين بايد قضاي روز جلو را مقدّم بدارد بر قضاي روز بعد، پس اگر در روز سيزدهم مثلاً بخواهد قضاي روز عيد و روز يازدهم و روز دوازدهم را به‌جا آورد بايد به ترتيب از قضاي روز عيد شروع و به روز سيزدهم ختم كند كه ادا است.

[1264] م ـ چنانچه قضاي رَمْي جمرات سه‌گانه واجب است، قضاي رَمْي بعض از آنها هم، اگر ترك شده باشد، واجب است. پس اگر در روز يازدهم جمره اولي را رَمْي كرد و دوتاي ديگر را نكرد روز بعد بايد آن را كه نكرده اتيان كند و بعد تكليف اين روز را به‌جا آورد.

[1265] م ـ اگر در روز بعد فهميد كه جمرات روز قبل را به خلاف ترتيب انداخته، بايد قضا كند؛ به‌طوري كه ترتيب حاصل شود و بعد وظيفه اين روز را به‌جا آورد.

[1266] م ـ اگر به هريك از جمرات يا بعض آنها چهار سنگ انداخته باشد و در روز بعد يادش بيايد احتياط واجب آن است كه بقيه روز قبل را قضا كند و بعد وظيفه روز را به‌جا آورد.