مناسک حج مطابق با فتوای حضرت آیة‌الله العظمی خامنه‌ای (دام‌ظله) صفحه 225

ج ـ با يأس از پيدا شدن صاحبش از طرف او به فقير صدقه بدهد علي‌الأحوط. [1356] س ـ زني به همراه شوهرش در روز يازدهم جهت رَمْي به طرف جمرات حركت مي‌كند كه بر اثر شدت گرمي هوا و كثرت جمعيت، شوهر خود را گم مي‌كند، حالت اضطراب و شوكه شدن به او دست مي‌دهد و به زمين مي‌افتد، مأمورين او را به بيمارستان منتقل مي‌كنند، بعد از چهار روز تفحص و جستجوي زياد در بيمارستان پيدا مي‌شود كه قادر به سخن گفتن نبوده و حتي قادر به انجام بقيه اعمال حج نمي‌باشد و در فاصله اين مدت همراهان او شوهرش را تكليف مي‌كنند كه به نيابت از خانواده خودش بقيه اعمال او را انجام دهد، آنچه مسلم است اين بوده كه شوهر در حال ناراحتي و اضطراب و حواس‌پرتي بوده، ولي از او كه سؤال مي‌شود اعمال نيابتي را انجام داديد يا نه جواب مي‌دهد بلي انجام دادم، پس از مراجعت از حج شوهرش قسم جلاله ياد مي‌كند كه من حالم به‌جا نبوده، و اعمال نيابتي را انجام ندادم و اظهار مي‌كند كه اجتماع ما با هم حرام است، آيا حج صحيح است يا نه؟ و در صورت عدم صحت آيا با نيابت كفايت مي‌كند يا اينكه لازم است خودش بقيه اعمال حج را انجام دهد و قرباني كه به واسطه عدم بيتوته در مني مي‌باشد، آيا در محل خودش ذبح كند كافي است و يا بايد به مني فرستاده شود؟

ج ـ اگر اعمال روز عيد را انجام داده و اعمال مكّه را انجام نداده در صورتي كه مي‌تواند خودش به مكّه برود بايد خودش آنها را انجام دهد، و اگر معذور است نايب بگيرد و قرباني مورد سؤال در محل خودش هم صحيح است و لازم نيست به مني فرستاده شود، و رَمْي ايامي كه انجام نشده، سال بعد بايد قضا شود و اگر خودش نمي‌تواند برود، نيابت كافي است. □ [1357] س ـ شخصي در سال 1361 به حج مشرف مي‌شود و در مغرب روز نهم ذي‌حجه با وانتِ كارگري بدون توقف در مشعرالحرام به مني رفته و در خارج مني به دست غير مؤمن قرباني كرده، و در خارج مني سر تراشيده است، تكليف اين شخص چيست، آيا مي‌تواند به نيت ديگري يا براي خودش به حج مشرف شود؟

ج ـ بنا بر احتياط واجب بايد قرباني و سرتراشي و اعمال مكّه را اعاده كند و عمره مفرده‌اي هم به‌جا آورد و دو مرتبه اصل حج را هم انجام دهد و تا سر تراشي و اعمال بعد از آن انجام نگرفته و عمره مفرده را انجام نداده، باقي بر احرام است. [1358] س ـ آيا در عرفات و مني و مشعر و بعد از مراجعت از اماكن مزبور در صورتي كه مسافت شرعي محقق نشود وظيفه حجّاجي كه قبلاً در مكّه معظّمه قصد اقامت كرده‌اند از حيث قصر و اتمام چيست؟

ج ـ در فرض مذكور تمام است. [1359] س ـ بعضي از حجّاج در مكّه قصد اقامه كرده‌اند، چه بطن مكّه يا محلات آن مثل شيشه و ريع الذاخر يا مسفله يا حجون، اگر يقين داشته باشند كه تا عرفات چهار فرسخ است، نماز را قصر و اگر شك داشته باشند در مسافت شرعي نماز را تمام مي‌خوانند، بفرماييد در مراجعت از عرفات و مني، تكليف آنان از نظر قصر و اتمام چيست؟ با توجه به اينكه توقف آنان در مكّه يك روز يا سه روز يا نه روز است و بايد به ايران يا مدينه حركت كنند؟

ج ـ در صورت عدم مسافت شرعيه يا شك در آن كه در نماز باقي بر تمام هستند، اگر از عرفات كه به مكّه برمي‌گردند، از جهت اينكه محل اقامه است مي‌روند و بعد از مكّه قصد مسافرت مي‌كنند، در بازگشت به مكّه و در خود مكّه هم نمازشان تمام است. [1360] س ـ اگر موقف دو روز اختلاف داشته باشد، وظيفه چيست؟

ج ـ فرقي بين يك روز اختلاف و دو روز در حكم مسأله نيست. [1361] س ـ در مواردي كه فرموده‌ايد: اگر مشقت يا حرج داشته باشد... بفرماييد منظور از مشقت و حرج شخصي است يا نوعي؟

ج ـ بايد خصوص مسأله ملاحظه شود و اگر حكم دائر مدار حرج و مشقت باشد، شخصي آن منظور است. [1362] س ـ حاجي تمام اعمال عمره و حج را انجام داد و بعد فهميد وضويش باطل بوده است، آيا با تدارك طوافها و نماز، حج او صحيح است يا نه؟ و بر فرض فساد چگونه از احرام خارج شود، وظيفه او چيست؟

ج ـ بلي با تدارك طواف‌ها و نماز، حج او صحيح است. [1363] س ـ اگر شخصي مبلغي اَرز به فردي بدهد كه عوض آن را ـ به قيمت دولتي يا آزاد ـ پول ايراني بگيرد، چه حكمي دارد؟

ج ـ در تبديل پول بايد با هم تراضي نمايند و خلاف مقررات هم نباشد. [1364] م ـ پيشاهنگاني كه مي‌خواهند بدون احرام در عرفات و مني باشند و نمي‌توانند در آن‌جا با احرام باشند، مي‌توانند براي ورود به مكّه، عمره مفرده انجام دهند و براي حج محرم نشوند، ولي كسي كه مستطيع است نبايد اين كار را قبول كند و بايد عمره و حج تمتّع به‌جا آورد و در هر صورت اگر مُحرم شد و با لباس مخيط بود حج او صحيح است و بايد كفاره بدهد. [1365] س ـ شخصي بعد از احرام عمره تمتّع ديوانه شده است، دوستان او بدون اجازه براي او نايب مي‌گيرند و يا تبرعا باقي اعمال او را انجام مي‌دهند، آيا اين اعمال براي شخص اول مُجزي است و از احرام خارج مي‌شود يا نه؟ و اگر پولي خرج شد، آيا مي‌شود از وليّ كسي كه ديوانه شده گرفت يا نه؟

ج ـ نيابت مزبور كفايت نمي‌كند و شخص اول همچنان در احرام باقي است و پولي كه خرج شده از مال كسي است كه خرج كرده است و نمي‌تواند به ديگري رجوع كند، مگر آن‌كه مغرور شده باشد. [1366] س ـ آيا عمره و حج به واسطه جماع، يا ترك طواف، يا ترك احد الموقفين، فاسد مي‌شود يا نه؟ و بر فرض فساد، چگونه بايد از احرام خارج شد؟