مناسک حج آیت الله حسین مظاهری صفحه 13

و با نفي صفات خويش، مردانه در مقابل صفات پروردگار، مقام بندگي و فقر و فناء برقرار كن.

تقصير

كوتاه كردن موي سـر و صورت يعني زائل كردن باقي مانده كدورت‌ها، رذالت‌ها و اصلاح دل از زنگار منيّت‌ها و خوديّت‌ها؛ زيرا سالك هر چه خودسازي كند، باز بايد بداند كه ريشه‌هاي رذالت تا عمق جان وي را فرا گرفته است. از اين رو، پس از اصلاح سر و صورت، كه رمز ريشه كن كردن صفات رذيله است، اگر سالك از منزل تخليه نگذشته باشد، بايد بداند كه در اين امتحان الهي پيروز نگشته است، گرچه رفع تكليف از او شده باشد.

تقصير توجّه از عالم ملكوت، به عالم ناسوت است. توجّه از لذّات روحي به سوي لذّات جسمي و توجّه از وحدت به كثرت است.

تقصير، تحليل بعد از تحريم است؛ به اين معنا كه آنچه قبل از احرام براي مُحرم حلال نبود، اينك به واسطه احرام، طواف، نماز، سعي بين صفا و مروه و تقصير، حلال شده است.

تجلّي نور خدا، نظر به عالم ملكوت، لياقت نيل به مراتب يقين و ديدۀ بصيرت كه تماماً براي او حرام بود اينك حلال شده است؛ چرا كه حاجيِ سالك، صفات شيطاني خود را تقصير كرده است و مگر نه اين كه:

«لَو لا اَنَّ الشَّياطينَ يَحُومُونَ عَلي قُلُوبِ بَني آدَم لَنَظرُوا اِلي مَلَكُوتِ السَّمواتِ وَ الْاَرْض» [16]

اگر نبود آن كه شياطين بر دل‌هاي فرزندان آدم هجوم مي‌برند، هر آينه ديده آنان به ملكوت آسمان‌ها و زمين، روشن مي‌گشت.

طواف نساء

به واسطه تقصير، آنچه براي حاجي حرام بوده حلال مي‌شود، جز بوي خوش و تمتّع از غريزه جنسي، و تحليل اين دو متوقّف بر آن است كه طواف نساء و نماز آن را به جاي آورد، آنگاه بوي خوش و تمتّع از غريزه جنسي نيز بر او حلال مي‌شود.