مناسک حج آیت الله حسین مظاهری صفحه 27

حج بر كسي واجب مي‌شود كه قدرت براي اعمال حجّ داشته باشد و قدرت به چند چيز حاصل مي‌شود:

1ـ قدرت بدني

مسئله19: حج بر كسي واجب مي‌شود كه قدرت بدني براي انجام اعمال حج داشته باشد. بنابراين اگر كسي مريض است و رفتن به حج براي او مشقّت دارد، حج بر او واجب نيست.

مسئله20: اگر كسي پس از حصول شرايط وجوب حج و قبل از احرام عمرۀ تمتّع، به نحوي مريض شود كه نتواند اعمال حج را حتي اضطراراً به جا آورد، وجوب حج از او ساقط مي‌شود. پس اگر سال اول استطاعت او بوده است، وجوب حج در سال‌هاي بعد بستگي به حصول شرايط وجوب دارد. ولي اگر حج بر او مستقر بوده است، وجوب حج بر عهدۀ او باقي مي‌ماند تا در صورت احراز شرايط، انجام دهد يا نايب بگيرد.

مسئله21: اگر كسي در حال احرام حج، مريض شود و نتواند اعمال را به جا آورد، سرپرست او (وليّ او يا رييس كاروان و مانند آن‌ها) بايد در اعمالي كه قابل نيابت است مانند ذبح و رمي از او نيابت كند و در مثل طواف او را طواف دهد و در مثل وقوف او را به عرفات و مشعر ببرد و در تقصير او را تقصير نمايد. در اين صورت حجّ وي صحيح است و در صورتي كه در سال‌هاي بعد سالم شود، اعادۀ حج لازم نيست.

مسئله22:اگر كسي در بين اعمال عمرۀ تمتّع و يا در فاصلۀ زماني بين عمرۀ تمتّع و حجّ تمتّع به نحوي مريض شود كه نتواند بقيۀ اعمال را انجام دهد، حجّ او تبديل به عمرۀ مفرده مي‌شود و لازم نيست ديگران حجّ وي را تكميل كنند. ولي اگر بردن او به عرفات و مشعر امكان دارد، وليّ او يا سرپرست كاروان، مي‌تواند به صورتي كه در مسئله قبل ذكر شد، حجّ او را تكميل نمايد. در اين صورت آن حج صحيح است و لازم نيست در سال‌هاي بعد اعاده شود.

مسئله23: اگر كسي در بين اعمال عمرۀ تمتّع يا در فاصلۀ زماني بين عمرۀ تمتّع و حجّ تمتّع و يا درحال احرام حج، مريض شود و نتواند اعمال حج را انجام دهد و بردن او نيز به عرفات و مشعر ممكن نباشد، حجّ او تبديل به عمرۀ مفرده مي‌شود.

مسئله24: اگر كسي در خلال اعمال حج مريض شود و حجّ او مبدّل به عمرۀ مفرده شود، براي تكميل عمرۀ او، اگر ممكن است او را طواف و سعي مي‌دهند و اگر ممكن نيست، براي طواف و طواف نساء و نماز دو طواف و سعي، از طرف او نيابت مي‌كنند و در تقصير، خودش را تقصير مي‌نمايند و با اين اعمال، عمرۀ مفردۀ او تكميل شده و از احرام خارج مي‌شود.

مسئله25: اگر شرايط وجوب حج در كسي جمع شود ولي به قدري مريض يا پير باشد كه قدرت بدني براي رفتن به مكّه و انجام اعمال حج نداشته باشد، اگر در همان سال واجب‌الحج شده است، وجوب حج از او ساقط مي‌شود. و اگر قبلاً واجب‌الحج بوده است و مي‌توانسته به حج برود و نرفته است، حج بر او واجب است و بايد در حال حيات نايب بگيرد.

مسئله26: كسي كه واجب‌الحج شده است، اگر كسالتي دارد كه مانع مسافرت او با هواپيما مي‌شود، چنانچه به طور متعارف با وسيلۀ ديگري نيز نتواند به حج مشرّف شود، اگر سال اول استطاعت او است، وجوب حج از او ساقط مي‌شود. ولي اگر قبلاً حج بر او واجب بوده و مي‌توانسته برود و نرفته است، بايد در زمان حيات خود براي انجام حج نايب بگيرد.