مناسک حج آیت الله حسین مظاهری صفحه 34

مسئله68: كسي را كه نمي‌دانيم عمل را به جا مي‌آورد يا نه، نمي‌توان نايب قرار داد، ولي اگر اطمينان داشته باشيم كه عمل را به جا مي‌آورد، در صورتي كه آشنايي با مسائل حج‌ّ داشته باشد نيابت او صحيح است.

مسئله69: نايب شدن مرد از زن، يا زن از مرد، نظير بقيه عبادات اشكال ندارد، ولي نايب در اعمال بايد به وظيفۀ خودش عمل كند.

مسئله70: به جا آوردن حج‌ّ واجب به نيابت از بيش از يك نفر در يك سال جايز نيست. ولي در حجّ مستحبّي نيابت از بيش از يك نفر اشكال ندارد و مي‌شود حج را به نيابت از افراد نامحدودي انجام داد. و لازم نيست افرادي كه حجّ مستحبّي به نيابت از آنان انجام مي‌شود به تفصيل مشخص باشند، بلكه نيّت كلّي كفايت مي‌كند. مثلاً مي‌توان به نيابت از همۀ مسلمانان يا همۀ خويشاوندان و... حجّ مستحبّي به جا آورد.

مسئله71: نيابت از جانب شخص زنده در حج‌ّ مستحبّي اشكال ندارد، گرچه خود او هم حج‌ّ را به جا آورد.

مسئله72: نيابت از جانب شخص زنده در حجّ واجب، در صورتي صحيح است كه آن شخص قبلاً واجب‌الحج بوده و به جهتي مشرّف به حج نشده است و اكنون به علّت پيري يا بيماري قادر به رفتن مكّه يا انجام اعمال حج نيست و اميد به بهبودي هم ندارد، در اين صورت واجب است در زمان حيات كسي را به نيابت از خود به حج بفرستد. و اگر از دنيا رفت ورثۀ او واجب است براي حجّ او نايب بگيرند.

مسئله73: اجازه و اطّلاع منوبٌ‌عنه در حجّ واجب براي صحّت حجّ نايب، شرط است.

مسئله74: اگر كسي محرم شود كه براي خودش عمرۀ مفرده يا حج‌ّ مستحبّي به جا آورد، بعد از احرام نمي‌تواند ديگري را در احرام خود شريك كند يا از نيّت خود عدول كند، ولي اعمال ديگر نظير طواف را مي‌تواند براي خودش و به نيابت از ديگري به جا آورد، همان گونه كه مي‌تواند بعد از اتمام، ثواب آن عمره يا حج‌ّ را گرچه حجّ واجب باشد به ديگري چه زنده و چه مرده هديه كند.

مسئله75: اگر كسي در سال اول استطاعت، قدرت بدني براي انجام اعمال حج نداشته باشد، حج بر او واجب نيست و بعد از مرگ او هم نيابت براي حجّ او لازم نمي‌باشد.

مسئله76: اگر حجّ نايب دچار مشكلي شد يا در جايي ناقص انجام شد يا كفّاره واجب گرديد، چيزي بر عهدۀ منوبٌ عنه نيست و نايب بايد جبران نمايد.

مسئله77: نايب بايد طواف نساء را در حجّ نيابي مانند ساير اعمال به نيابت از منوبٌ‌عنه انجام دهد و نيّت خاصّي لازم ندارد و چنانچه طواف نساء دچار مشكل شد يا صحيح انجام نشد، زن بر نايب حرام مي‌شود نه منوبٌ‌عنه.