منتخب المسائل آیة الله سید محمد سعید طباطبایی حکیم صفحه 264

( مسأله 1224 ) اگر كسي اجير شده كه لباسي را بدوزد و يا ساختماني را بسازد ، اگر شرط مباشرت نشده باشد ، ميتواند ديگري را براي اين كار اجير كند ، ولي نميتواند آن را در اختيار كسي قرار بدهد كه امينش نميداند .

( مسأله 1225 ) كسي كه اجير شده چيزي را براي كسي انجام دهد ، اگر شرط مباشرت نشده باشد ، نميتواند به كمتر از اجرت تعيين شده ، شخص ديگري را بر آن كار اجير كند ، مگر اينكه كاري در آن انجام داده باشد ، مثلاً لباس را بريده باشد ، يا پيهاي ساختمان را كنده باشد .

( مسأله 1226 ) اگر كسي با شرايط خاصّي اجير شده ، همانند اين كه آن كار را در فلان زمان ، و مكان ، و ابزار و امثال آن انجام دهد ، و اجير آن را بر خلاف شرايط توافق شده انجام دهد ، در اينجا دو صورت است :

1 ) جبران آن براي اجير ممكن نباشد ، هر چند از اين جهت كه مدّت تعيين شده سپري شده باشد ، در اين صورت اجاره باطل ميشود و اجير در مقابل كاري كه انجام داده مستحق اجرت نميشود .

-[ 250 ]-

2 ) جبران آن براي اجير ممكن باشد ، مثل اينكه زرگري اجير شده كه از طلائي دستبند بسازد ، ولي گردنبند ساخته است ، و مدت اجاره تمام نشده است ، در اينجا چند صورت هست :

) اگر عمدا بر خلاف رفتار كرده ، اجاره باطل نميشود ، بلكه بايد آن را ذوب كند و مطابق قرارداد از آن دستبند درست كند .

ب ) اگر اشتباها گردنبند درست كرده و قيمت جنس با اين كار بالا نرفته است ، در اينجا نيز هم بايد آب كرده مطابق قرارداد بسازد .

ج ) ولي اگر اشتباها گردنبند ساخته و قيمت جنس با اين كار بالا رفته است . در اينجا اگر بخواهد آن را ذوب كند و سپس از آن دستبند بسازد به اجير ضرر ميخورد ، چون نتيجه كارش ضايع ميشود ، اينجا از باب تزاحم دو حق است كه بايد با يكديگر كنار بيايند و رضايت يكديگر را به دست آورند . اگر ممكن نشود به حاكم شرع رجوع كنند .

( مسأله 1227 ) به طور كلي هر اجارهاي كه شرطي در ضمنش شده باشد ، تخلف شرط موجب بطلان اجاره نميشود ، بلكه صاحب شرط حق فسخ دارد و اگر فسخ كند به جاي اجرت تعيين شده ، اجرتالمثل پرداخت ميكند .