منتخب المسائل آیة الله سید محمد سعید طباطبایی حکیم صفحه 319

( مسأله 1496 ) هر نوع خدمت به خلق در حكم صدقه است اگرچه مالي نباشد .

( مسأله 1497 ) در صدقه قصد قربت شرط است ، در غير اين صورت آثار صدقه بر آن مترتّب نميشود ، بلكه حكم هبه را پيدا ميكند .

( مسأله 1498 ) صدقه سيّد بر سيّد حلال است ، چه صدقه واجبه باشد ، يا صدقه مستحبي ، حتي زكات واجب . ولي زكات غير سيّد بر سيّد جايز نيست .

( مسأله 1499 ) غير از زكات ديگر صدقات غير سيّد بر سيّد مانعي ندارد ، حتّي صدقات واجب ، مانند كفّارات حج ، روزه ، عهد ، نذر ، قسم و غيره .

( مسأله 1500 ) صدقات مستحبي را غير سيّد ميتواند به سيّد بدهد ، مگر پولهاي ناچيزي كه به عنوان بلا گردان به فقرا ميدهند ، كه پذيرش آن براي سادات خالي از اشكال نيست ، زيرا كه در آن نوعي ذلّت و خواري هست .

( مسأله 1501 ) كسي كه ميخواهد صدقه به سيّد بدهد ، اولي اين است كه آن

-[ 319 ]-

را به نيّت بخشش و هبه به او بدهد ، تا از طرفي او را محروم نكرده و از طرفي او را تحقير نكرده باشد .

( مسأله 1502 ) پس از آن كه صدقه به دست فقير رسيد ، پس گرفتن آن جايز نيست ، اگرچه بيگانه بوده ، و در آن تصرّف نيز نكرده باشد . و اينجاست كه صدقه از هبه متمايز ميشود .

( مسأله 1503 ) توسعه بر خانواده ، به شرط اينكه به حدّ اسراف نرسد ، از صدقه دادن به ديگران افضل است .