مناسک حج آیت الله حاج سید محمد تقی مدرسی صفحه 34

شايسته است در ديدار حاجي شتاب شود.

از ابوعبداللَّه‌عليه السلام روايت است كه فرمود: "كَانَ عَلِيُّ بْنَ الْحُسَينِ‌عليه السلام يَقُولُ:بَادِرُوا بِالسَّلَامِ عَلَي الْحَاجِّ وَالْمُعْتَمِرِ وَمُصَافَحَتِهِمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ تُخَالِطَهُمْ الذُّنُوبُ"(58).

"علي بن الحسين‌عليه السلام مي‌فرمود: به حاجي و شخص عمره رفته زودتر سلام كنيدوبا او دست دهيد قبل ازاين كه با گناهان درآميزد."

پيامبر اكرم‌صلي الله عليه وآله اين را حقّي از حقوق مسلمانان نسبت به يكديگر دانسته،مي‌فرمايد:

"حَقٌّ عَلَي‌الْمُسْلِمِ إِذَا أَرَادَ سَفَراً أَنْ يُعْلِمَ‌إِخْوَانَه، وَحَقٌّ عَلي‌إِخْوَانِهِ إِذَا قَدِمَ أَنْ يَأْتُوهُ"(59).

"حقّ است بر مسلمان هنگامي كه آهنگ سفر مي‌كند برادرانش را آگاه سازد، وحقّ است بر برادرانش كه هرگاه او از سفر آمد به ديدارش روند."

16 - در وصيّت فراگيري از لقمان حكيم نكاتي آمده كه مسافر به ويژه‌حاجي را در اين سفر الهي سود مي‌رساند.

از امام صادق‌عليه السلام روايت است كه فرمود: "لقمان به فرزندش گفت: هرگاه باگروهي سفر كردي در هر امر خود و ايشان زياد رايزني كن، و لبخند فراوان بر چهره‌ظاهر ساز، و در توشه ات در ميان آنها بخشنده باش، و هرگاه تو را خواندند بديشان‌پاسخ گو، وهرگاه از تو كمك طلبيدند ياريشان رسان. سكوت فراوان به كار بند، ونمازبسيار بجاي آور، و در مركب و آب و توشه به همراهانت ايثار كن، و هرگاه تو را به‌گواهي بر حقّي خواستند بديشان گواهي ده، و هرگاه از تو مشورت جُستند انديشه‌ات‌را كامل به كار انداز. قبل از درنگ و تفكّر تصميم مگير، و در مشورت پاسخ مگو تاابعاد گوناگون آن را نيك بداني و در حالي بخواب، بخور و نماز بگزار كه انديشه‌وحكمتت را در مشورت به كار مي‌بندي. كسي كه نصيحتش را براي آن كه از اومشورت خواسته خالص نگرداند خداوند انديشه‌اش را از او برستاند و امانت را از اوبرگيرد. هرگاه دوستانت را ديدي كه راه مي‌روند تو نيز با آنها راه برو، و هرگاه ايشان راديدي كار مي‌كنند تو نيز با آنان به كار بپرداز، و هرگاه صدقه دادند و قرض، تو نيز بده.سخن كسي را كه از تو بزرگتر است بشنو، و هرگاه به تو فرماني دادند يا از تو چيزي‌مي‌خواستند در پاسخ ايشان "آري" گو و از گفتن "نه" بپرهيز چه، نه، ناتواني است‌وموجب نكوهش. هرگاه در راه سرگردان شديد فرود آييد و هرگاه ترديد كرديدبايستيد و تدبيري بيانديشيد. اگر يك نفر را تنها ديديد پيرامون راه از او مپرسيد و ازوي راهنمايي مجوييد، زيرا يك نفر در بيابان مشكوك است، شايد كه جاسوس‌دزدان باشد يا شيطاني كه شما را به تحيّر كشد. از دو شخص نيز بپرهيزيد، مگر اينكه‌نظرتان غير از اين باشد، چه عاقل هنگامي كه به چشم چيزي را ببيند حقّ را از آن بازشناسد، و حاضر چيزي را مي‌بيند كه غايب نمي‌بيند.

پسرم هرگاه وقت نماز شد آن را براي چيزي به تأخير مينداز، نماز بگزار و راحت‌شو كه آن دَيْني است بر عهده تو. نماز را به جماعت برپا كن اگر چه بر نوك پيكاني.اگر خواستيد فرود آييد در سرزميني فرودآييد كه رنگش نكوتر و خاكش نرمتر وگياهش بيشتر باشد، و هرگاه فرود آمدي پيش از آن كه بنشيني دو ركعت نماز بگزار،وبراي قضاي حاجت نقطه‌اي دور را برگزين، و به هنگام رفتن نيز دو ركعت نمازبگزار و زميني را كه بدان درآمدي وداع گو و به آن و اهاليش درود فرست زيرا هرسرزميني را فرشتگاني است. اگر پيش از آن كه خوراكي بخوري توانستي آن را با دادن‌صدقه بياغازي پس بياغاز. مادام كه سواره هستي قرآن بخوان، و به هنگام كار تسبيح‌گو، و به هنگام بيكاري دعا بخوان. از حركت در اوّل شب بپرهيز و در آخر شب ره‌بپوي، و مباد كه در راه صداي خويش بلند كني.(60)"

3 - چگونگي حجّ پيامبرصلي الله عليه وآله‌