مناسک حج آیت الله حاج سید محمد تقی مدرسی صفحه 9

1 - حجّ در قرآن كريم‌

اشاره

بخش اوّل

در آستانه حجّ

1 - حجّ در قرآن كريم

سارا، همسر با وفاي ابراهيم الخليل‌عليه السلام بود، ولي براي او فرزندي به‌ارمغان نياورده بود. او كنيزي داشت بنام هاجر، پس كنيز را به ابراهيم هديه‌كرد به اميد آن كه خداوند از او فرزندي بدو دهد، و اين چنين هاجراسماعيل را بزاد، ولي سارا چيزي يافت كه زنان مي‌يابند، و خداوند به‌ابراهيم فرمان داد هاجر و پسرش را در مكّه در كنار خانه‌اش جاي دهد.حضرت ابراهيم نيز فرمان خداي را گردن نهاد و عرض كرد: )رَبَّنَا إِنِّي‌أَسْكَنتُ مِن ذُرِّيَّتي بِوَادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ عِندَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنَا لِيُقِيمُوا الصَّلاَةَ فَاجْعَلْ‌أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهْوِي إِلَيْهِمْ وَارْزُقْهُم مِنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُمْ يَشْكُرُونَ(3)).

"پروردگارا، من برخي فرزندام را در سرزميني بي‌آب و علف، در جواربيت‌الحرام تو، سُكنا داده‌ام، تا -پروردگارا- نماز را برپا دارند، پس دلهاي مردمي رامتوجّه آنها ساز، و از ثمرات روزيشان ببخشي، باشد كه سپاس بگزارند."

بدين ترتيب هدف از ساختن اين خانه در آن روزگار برپا كردن نماز بود.پس كعبه، قبله گزاردن نماز گشت.

خداوند دعاي حضرت ابراهيم را استجابت كرد و بيت‌اللَّه الحرام را كعبه‌دلهايي قرار داد كه به سوي او مي‌آيند و هرگونه ميوه‌اي را در آن‌جا، گردمي‌آورند، چنان كه بيت اللَّه الحرام را بازگشتگاهي براي مردم قرار داد، كه‌هرگاه مكّه را زيارت مي‌كنند، بدان دوباره روي مي‌آورند، چه، عطر توحيدو روح و روحيّه ايمان از آن برمي‌خيزد و نخستين خانه‌اي است كه براي مردم‌برپا شده است. خداوند مي‌فرمايد:) إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَمُبَارَكاً وَهُديً لِلْعَالَمِينَ * فِيهِ آيَاتٌ بَيِّنَاتٌ مَقَامُ إِبْرَاهِيمَ وَمَن دَخَلَهُ كَانَ آمِناً وَللَّهِ‌ِ عَلَي‌النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلاً وَمَن كَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ عَنِ الْعَالَمِينَ(4)).

"نخستين خانه‌اي كه براي مردم قرار داده شده، همان است كه در مكّه است كه‌پربركت، و مايه هدايت جهانيان است. در آنجاست آيات روشن و مقام ابراهيم،وهركه بدان داخل شود ايمن است. و براي خدا، حجّ آن خانه بر كساني كه قدرت‌رفتن به آن را داشته باشند واجب است، و هر كه راه كفر پيش گيرد )بداند كه( خدا ازجهانيان بي‌نياز است."