رساله آیت الله محمد بهبهانی صفحه 1

احکام تقلید

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی اشرف خلقه محمد و آله الطیبین و لعنه الله علی اعدائهم اجمعین الی یوم الدین

مسئله 1- بر هر مکلفی واجب است که در عبادات و معاملات خود یا عمل باجتهاد نماید یا تقلید کند و یا عمل باحتیاط نماید.

مسئله 2- مُقَلَّدْ باید دارای این شرائط باشد: اول آنکه بالغ باشد. دوم آنکه عاقل باشد. سوم آنکه ایمان داشته باشد، باین معنی که اثنی عشری باشد. چهارم آنکه عادل باشد. پنجم آنکه ولدالزنا نباشد. ششم آنکه دارای درجه اجتهاد باشد. هفتم آنکه حی باشد. پس ابتداءاً تقلید میت جایز نیست ولی باقی ماندن بر تقلید میت جائز است. هشتم آنکه مرد باشد. نهم آنکه آزاد باشد.

مسئله 3- واجب است که در مسائل از مجتهد اعلم تقلید کند.

مسئله 4- منظور از اعلم آنست که در استخراج احکام از سائر مجتهدین زمان خود استادتر باشد.

مسئله 5- اعلم بسه طریق شناخته می شود: اول تشخیص خود انسان است در صورتیکه خود او اهل خبره باشد و بتواند مجتهد و اعلم را بشناسد. دوم اینکه دو نفر عالم عادل که بتوانند تشخیص دهند گواهی بر اعلمیتش نمایند. سوم آنکه جمعی از اهل علم و خبره گواهی دهند بر اعلمیت او بطوری که اطمینان حاصل شود.

مسئله 6- در صورتیکه علم بتشخیص اعلم ممکن نباشد ظن اطمینانی کافی است.