رساله آیت الله محمد بهبهانی صفحه 351

نقش کنند، حرمت آن معلوم نیست و احتیاط ترک است. سوم- صورت مجسمه غیر صاحب روح مثل درخت و گلها که از چوب و غیره درست کنند، این قسم حرام نیست. چهارم- صورت غیر مجسمه غیر صاحب روح مثل آنکه صورت درخت و کوه و امثال آنرا بر جائی نقش کنند و این قسم نیز حرام نیست.

مسئله 2587- آموختن و حفظ کردن و نوشتن کتابهای اهل ضلال مثل تورات و انجیل و سائر کتب اهل باطل حرام است مگر آنکه غرض او آن باشد که حجت بر اهل ضلالت گیرد و همچنین خرید و فروش آنها حرام است.

مسئله 2588- تدلیس در مشاطه گی یعنی زنی که آرایش و بزک میکند زنان را که بعضی عیبها که در زنان است پنهان کند و به این جهت بر مردم مشتبه کند و شوهر برای او پیدا کند حرام است و اگر مشاطه در آرایش تدلیس نکند عمل او جائز و مزدش حلال است.

مسئله 2589- پیوند کردن موی زنان به موی زنان دیگر اگر غرض تدلیس باشد حرام است و الا جائز و مکروه است.

مسئله 2590- اجرت در عوض افعالی که خالی از فائده باشد نزد صاحبان عقل مثل رفتن به قبرستان در شب تار یا بلند کردن بعضی از چیزهای سنگین و مانند آن حرام است.

مسئله 2591- احتکار یعنی نگاه داشتن گندم و جو و خرما و مویز و روغن را به جهت آنکه گران شود و به قیمت گران بفروشد چنانچه مردم محتاج به آن باشند و غیر از او کس دیگر نداشته یا داشته باشد و نفروشد، حرام است. احتکار

در پنج چیز مزبور است و میزان ثابت شدن احتکار، احتیاج مردم است و بعضی گفته اند احتکار نگاه داشتن اجناس مذکوره است، در وقت ارزانی چهل روز و در گرانی سه روز و مناط همان است که گفته شد.

مسئله 2592- هر گاه احتکار ثابت شد باید حاکم شرع محتکر را مجبور کند بر فروختن آن جنس و تعیین نرخ و قیمت با محتکر است مگر آنکه اجحاف کند در قیمت، آن وقت حاکم شرع او را اجبار میکند بر قیمت عادله.

شرایط متعاملین

مسئله 2593- برای فروشنده و خریدار شش شرط است: اول – آنکه بالغ باشند. دوم- آنکه عاقل باشند. سوم- آنکه سفیه نباشند یعنی مال خود را در کارهای بیهوده مصرف نکنند. چهارم- آنکه قصد خرید و فروش داشته باشند. پس اگر مثلا به شوخی بگوید مال خود را فروختم معامله واقع نشده. پنجم- آنکه کسی آنها را مجبور نکرده باشد. ششم- انکه جنس و عوضی را که میدهند مالک باشند و احکام آنها در مسائل آینده بیان خواهد شد.