رساله آیت الله محمد بهبهانی صفحه 358

مسئله 2638- کسی که جنسی را نسیه فروخته و برای گرفتن پول آن مدتی قرار دهد اگر مثلا بعد از گذشتن نصف مدت مقداری از طلب خود را کم کند و بقیه را نقد بگیرد اشکال ندارد.

معامله سلف

مسئله 2639- معامله سلف عکس نسیه است به این معنی که فروشنده جنس کلی را به عنوان پیش فروش در ذمه خود بفروشد که بعد از شش ماه دیگر

مثلا تحویل دهد و پول را نقد بگیرد و این معامله محتاج به ایجاب و قبول است.

مسئله 2640- اگر پولی را سلف بفروشد و عوض آنرا پول بگیرد معامله است ولی اگر جنسی را سلف بفروشد و عوض آنرا جنس دیگر یا پول بگیرد معامله صحیح است و احتیاط مستحب آنست در عوض جنسی که میفروشد پول بگیرد و جنس دیگر نگیرد. مسئله 2641- معامله سلف شش شرط دارد: اول- بیان نمودن جنسی که میفروشد و صفت آن بطوری که مجهول نباشد. دوم- تحویل گرفتن قیمت جنس قبل از متفرق شدن فروشنده و خریدار از یکدیگر و اگر قسمتی از قیمت را بدهد و قسمتی را ندهد به همان مقدار که داده بیع صحیح است و در باقی باطل است و اگر قیمت جنس را از فروشنده طلبکار باشد و طلب خود را بابت قیمت جنس حساب کند و او قبول نماید صحیح است در صورتی که از مدت طلب باقی نمانده باشد ولی اگر از مدت طلب باقی مانده باشد مثلا دو ماه دیگر باید پول را بدهد نمیتواند طلب خود را در عوض بیع سلف قرار دهد. سوم- آنکه وزن یا پیمانه یا عدد آنرا معین کنند. چهارم- مدت را کاملا معین کند و اگر مثلا بگوید تا اول خرمن جنس را تحویل میدهم چون مدت کاملا معلوم نشده معامله باطل است. پنجم وقتی را برای تحویل جنس معین کنند که در آنوقت به قدری جنس کمیاب نباشد که فروشنده نتواند آنرا تحویل دهد. ششم- جای تحویل جنس را معین نمایند ولی اگر از حرفهای آنان جای آن معلوم باشد لازم نیست

اسم آنجا را ببرند.

احکام سلف

مسئله 2642- جنسی را که معمولا با دیدن معامله میکنند اگر سلف بفروشند اشکال ندارد ولی باید مثل بعضی از اقسام گردو و تخم مرغ تفاوت افراد آن بقدری کم باشد که مردم به آن اهمیت ندهند.

مسئله 2643- اگر مدت منقضی شود و فروشنده از اداء جنس بسبب آفتی یا به جهت عجز از تحصیل آن یا بواسطه نبودن آن جنس در آن شهر یا عدم امکان آوردن آن از جای دیگر متمکن نباشد؛ خریدار میتواند صبر کند تا تهیه نماید یا معامله را بهم بزند و چیزی را که داده پس بگیرد.

مسئله 2644- شخص نمیتواند جنسی را که سلف خریده پیش از تمام شدن مدت بفروشد و بعد از تمام شدن مدت اگر چه آنرا تحویل نگرفته باشد فروختن آن اشکال ندارد ولی فروختن غله مانند گندم و جو پیش از تحویل گرفتن آن مکروه است.