رساله آیت الله محمد بهبهانی صفحه 425

کیفیت اجراء صیغه

مسئله 3135- اگر صیغه عقد دائم را خود زن و مرد بخوانند اول زن بگوید زوجتک نفسی علی الصداق المعلوم(یعنی خود را زن تو نمودم به مهری که معین شده) پس از آن بدون فاصله مرد بگوید: قبلت التزویج (یعنی قبول کردم ازدواج را) و اگر دیگری را وکیل کنند که از طرف آنها صیغه عقد را بخواند چنانچه مثلا اسم مرد علی و اسم زن خدیجه باشد وکیل زن بگوید انکحت موکلتی خدیجه موکلک علیا علی الصداق المعلوم پس بدون فاصله وکیل مرد بگوید« قبلت لموکلی علی الصداق. بنا بر احتیاط مستحب باید لفظی که مرد میگوید با لفظی که زن میگوید مطابق باشد.

مثلا اگر زن یا وکیلش زوجت بگوید مرد یا وکیلش قبلت التزویج بگوید.

مسئله 3136- اگر خود زن و مرد بخواهند صیغه عقد غیر دائم را بخوانند بعد از آنکه مدت و مهر را معین کردند چنانچه زن بگوید: زوجتک نفسی فی المده المعلومه علی المهر المعلوم بعد بدون فاصله مرد بگوید

قبلت صحیح است و اگر دیگری را وکیل کنند اول وکیل زن بوکیل مرد بگوید متعت موکلتی موکلک فی المده المعلومه علی المهر المعلوم پس بدون فاصله وکیل مرد بگوید: قبلت لموکلی هکذا.

شرایط عقد

مسئله 3137- عقد ازدواج هفت شرط دارد: اول- آنکه به عربی صحیح خوانده شود و اگر خود زن و مرد نتوانند صیغه را به عربی صحیح بخوانند چنانچه ممکن باشد دیگری را وکیل کنند و اگر ممکن نباشد جائز است به هر زبانی که باشد اکتفا کنند در صورتی که معنی زوجت و قبلت را بفهماند و احتیاط آنست که به لفظ ماضی خوانده شود.

دوم- آنکه مرد و زن یا وکیل آنها که صیغه را میخوانند قصد انشاء داشته باشند یعنی قصد کنند که به همان لفظ زن و شوهر شوند. سوم- کسی که صیغه را میخواند باید بالغ و عاقل باشد چه برای خودش بخواند یا از طرف دیگری وکیل باشد. چهارم- اگر وکیل زن و شوهر یا ولی آنها صیغه را میخوانند در عقد زن و شوهر را معین کنند مثلا نام آنها را ببرند یا به آنها اشاره نمایند پس اگر کسی که چند دختر دارد به مردی بگوید زوجتک احدی بناتی یعنی یکی از دخترانم را به زنی به تو دادم و او بگوید قبلت عقد باطل است. پنجم- آنکه زن و مرد به ازدواج راضی باشند ولی اگر زن ظاهرا به کراهت اذن دهد و معلوم باشد قلبا راضی است عقد صحیح است. ششم- موالات بین ایجاب و قبول که در عرف بگویند قبول همان ایجاب است و فاصله کمی ضرر ندارد چنانچه ضرر ندارد فاصله

گذاشتن به ذکر متعلقات و قیود عقد از شروط و غیر آن اگر چه زیاد باشد. هفتم- تنجیز به آنکه وقوع نکاح را معلق به شرطی یا آمدن زمانی نکند و الا باطل است ولی اگر معلق کند آنرا بر امر ثابت محقق معلوم مثل انکه بگوید ان کان هذا یوم الجمعه زوجتک فلان (یعنی اگر امروز روز جمعه است تزوج کردم به تو فلان زن را) در صورتی که بداند روز جمعه است صحیح است و اگر نداند باطل است.

مسئله 3138- اگر قصد کند تزویج دختر بزرگ را که اسم او خدیجه است و در عقد همان دختر بزرگ را به اشتباه آنکه اسمش فاطمه است تزویج نماید به آنکه بگوید: زوجتک الکبری من بناتی فاطمه (یعنی تزویج نمودن دختر بزرگ خودم فاطمه را برای تو) و حال آنکه فاطمه اسم دختر کوچک اوست چون عقد تابع قصد است و برای خدیجه که مقصود بوده واقع میشود و نام بردن او به فاطمه لغو و بی اثر است.