توضیح المسائل آیه الله شیخ علی اصغر رحیمی آزاد صفحه 127

و بین وقت مخصوص نماز مغرب و وقت مخصوص نماز عشاء وقت مشترک نماز مغرب و عشاء است ، که اگر کسی در این وقت اشتباهاً نماز عشاء را پیش از نماز مغرب بخواند و بعد از نماز ملتفت شود نمازش صحیح است و باید نماز مغرب را بعد از آن به جا آورد .

( مسأله 767 ) وقت مخصوص و

مشترک که معنی آن در مسأله پیش گفته شد ، برای اشخاص فرق می کند ، مثلاً اگر به اندازه خواندن دو رکعت نماز از اوّل ظهر بگذرد ، وقت مخصوص نماز ظهر کسی که مسافر است تمام شده و داخل وقت مشترک می شود و برای کسی که مسافر نیست ، باید به اندازه خواندن چهار رکعت نماز بگذرد .

( مسأله 768 ) اگر پیش از خواندن نماز مغرب ، سهواً مشغول نماز عشاء شود و در بین نماز بفهمد که اشتباه کرده ، چنانچه تمام آنچه را خوانده یا مقداری از آن را در وقت مشترک خوانده و به رکوع رکعت چهارم نرفته است ، باید نیّت را به نماز مغرب برگرداند و نماز را تمام کند و بعد نماز عشاء را بخواند و اگر به رکوع رکعت چهارم رفته باید نماز را تمام کند . بعد نماز مغرب را بخواند . امّا اگر تمام آنچه را خوانده در وقت مخصوص نماز مغرب خوانده باشد و پیش از رکوع رکعت چهارم یادش بیاید ، احتیاط واجب آن است که نیّت را به نماز مغرب برگرداند و نماز را تمام کند و دوباره نماز مغرب و بعد از آن عشاء را بخواند .

( مسأله 769 ) آخر وقت نماز عشاء نصف شب است . و شب را باید از اوّل غروب تا اذان صبح حساب کرد ، نه تا اوّل آفتاب . (1)

( مسأله 770 ) اگر از روی معصیت ، یا به واسطه عذری نماز مغرب و یا نماز عشاء را تا نصف شب نخواند بنابر احتیاط واجب ، باید تا قبل از

اذان صبح ، بدون این که نیّت ادا و قضا کند به جا آورد . _____________________________________________________________________

1. بنابراین تقریباً یازده ساعت و یک ربع بعد از ظهر شرعی ، آخر وقت نماز مغرب و عشاست .

وقت نماز صبح

( مسأله 771 ) نزدیک اذان صبح از طرف مشرق ، سفیده ای رو به بالا حرکت می کند که آن را فجر اوّل گویند ، موقعی که آن سفیده پهن شد فجر دوّم و اوّل وقت نماز صبح است . آخر وقت نماز صبح موقعی است که آفتاب بیرون می آید .