رساله استفتائات (منتظری) جلد 3 صفحه 104

«سؤال 2993» آیا به پول دیه خمس تعلق می گیرد؟

جواب: بر دیه، عنوان غنیمت صادق نیست و خمس تعلّق نمی گیرد.

متعلق خمس

«سؤال 2994» اگر مرجع تقلید قائل به زکات در سکه های طلا نباشد؛ آیا خمس به سکه های طلا تعلق می گیرد؟

جواب: مسألۀ خمس جدای از مسأله زکات است و خمس به هر درآمدی که در طول سال، صرف زندگی نشود تعلق می گیرد، ولی زکات با شرایطی بنابر نظر مشهور فقها به نُه چیز تعلق می گیرد.

«سؤال 2995» اگر کسی به خاطر پرداخت خمس به مضیقه افتد و امرار معاش بر او سخت شود؛ آیا باز هم خمس بر او واجب می شود؟

جواب: فرض تعلق خمس جایی است که چیزی از مخارج سال انسان زیاد بیاید؛ پس با این فرض مضیقه وجود ندارد، مگر در موردی که قبلًا بدهکار شده و در حال حاضر نمی تواند پرداخت کند که در این صورت هر وقت که توانست باید بپردازد و یا این که اگر بتواند با دستگردان کردن با حاکم شرع، تدریجاً بپردازد.

«سؤال 2996» کسی که مخارج او را دیگران می دهند و خرجش بیش از دخلش است؛ آیا باید حساب خمس داشته باشد؟

جواب: اگر در آخر سال از درآمد سال مبلغی خرج نشده باقی ماند، متعلق خمس است.

«سؤال 2997» مکلفی به عنوان سهمین مبلغی را بدهکار می شود و

توان پرداخت آن را با اموال منقول و یا غیر منقول دارد، اما به خاطر این که به اموال وی لطمه ای وارد نشود آن را با نمایندۀ مرجع، دستگردان و یا آن را به صورت اقساط طولانی قرار می دهد؛ وظیفه شرعی مکلف و نمایندۀ مرجع، چگونه خواهد بود؟

جواب: خمس، متعلق به عین مال است و لازم است هر چه زودتر پرداخت شود ولو به فروختن قسمتی از اموال، مگر این که با فروش مال، شخص در عسر و حرج