رساله استفتائات (منتظری) جلد 3 صفحه 155

جواب: اگر چیزهایی را که در اختیار آنان قرار می دهند علم به حرمت آنها یا علم به تعلق خمس به آن چیزها ندارند تصرف در آنها اشکال ندارد.

«سؤال 3180» پدر من از راه حلال و حرام مال اندوزی کرده است، مثلًا گوشت یخی را که می بایست بین مردم توزیع کند به کبابی ها می داد، یا در بین گوشت چرخ کرده، گوشت کلۀ گاو چرخ می کرد. به هر حال بر من مسلم است که مال حرام زیادی در اموالش هست.

تکلیف من که پسر ارشدش هستم از این بابت چیست؟

جواب: اگر یقین قطعی ندارید که مال حرام در آنچه به شما رسیده است وجود دارد برای شما اشکال ندارد و اگر به حرام بودن اموالی در میان اموال پدر یقین دارید، اما مقدار آن را نمی دانید حکم آن تخمیس است. یکی از چیزهایی که متعلق خمس است مال حلال مخلوط به حرام می باشد و این غیر از خمس درآمد سال است. شما مجازید این خمس را به سادات فقیر متدین بپردازید. ان شاء اللّه بری ءالذمه می شوید.

«سؤال 3181» اگر کسی سر سال خمسی اش رسید در حالی که

مالش مخلوط به حرام بود و منفعت کسب هم داشت و نیز می خواهد که مقداری از اموالش را رأس المال تجارت برای کارهای دیگر قرار دهد؛ اگر این فرد بخواهد در آن واحد همه را مخمس کند آیا باید این اموالش را سه بار تخمیس کند؟ 1- به خاطر این که مال حلال مخلوط به حرام بوده. 2- منفعت کسب داشته. 3- از منفعت کسب می خواهد رأس المال قرار دهد؟

جواب: اگر کسی تمام مالش مخلوط با حرام باشد و مقدار حرام و صاحبش معلوم نباشد باید خمس مال را به عنوان خمس مال مخلوط بپردازد و درآمد کسب حلال نیز اگر زاید بر مخارج سال باشد چه آن را ثابت نگه دارد و چه سرمایه قرار دهد خمس آن مال را نیز- پس از جدا کردن مؤونه سال- باید بپردازد؛ پس دو خمس بر عهدۀ او ثابت است.

«سؤال 3182» یکی از مسیحیان آشوری هموطن، سال ها قبل از دنیا رفته و علی الظاهر ورّاث وی سال ها قبل از انقلاب در امریکا زندگی می کرده اند. دادگاه انقلاب به جهت