استنتاآت مسائل ضمان صفحه 101

جواب: اگر ضارب از حدّی که دفاع بر آن متوقف بوده تجاوز نکرده باشد، دیه دیوانه نه بر ضارب است و نه بر عاقلۀ وی و طبق حدیث معتبر، دیه دیوانه از بیت المال پرداخت می شود، ولی اگر از حدّ دفاع تجاوز کرده باشد، دیه به عهدۀ شخص قاتل است.

مسألۀ 243: ضمان دیه عاقل یا دیوانه ای که توسط دیوانۀ دیگر کشته شده باشد به عهدۀ کیست؟

جواب: به عهدۀ عاقلۀ قاتل است، ولی اگر عاقلۀ او توانای پرداخت دیه را ندارند یا اصلا او عاقله نداشته باشد، دیه بر بیت المال است.

مسألۀ 244: آیا ضمان خسارات عمد یا خطائی که توسط دیوانگان وارد شده، به عهدۀ ولیّ آنهاست یا بر عاقلۀ آنها؟

جواب: حکم مسأله در جواب مسأله «241» گفته شده.

ضمان در تعدّیات رانندگان

مسألۀ 245: راننده ای که اجیر شده باری را حمل کند و وسیلۀ نقلیه وی بیمه است، آیا هنگام بروز خسارت، راننده ضامن است یا ادارۀ بیمه، و اگر ادارۀ بیمه ضامن باشد و وجوه پرداختی وی جبران خسارت نکند، ضمان بقیه خسارت به عهدۀ کیست؟