استنتاآت مسائل ضمان صفحه 184

او جبران می کند و اگر مالی نداشته باشد و ولیّ او از مال خود جبران نکند، باید پس از بلوغ خودش جبران کند.

ضمان در تعدّیات ورثه

مسألۀ 449: فردی که فرزند خوانده دیگری شده و پدر و مادر و اقارب اصلی خود را نمی شناسد، آیا اگر دیگران پس از مرگ پدر و مادر او، او را مطلع نسازند به گونه ای که از ارث محروم شود، ضامن ارث وی خواهند بود؟

جواب: اگر اطلاع ندادن کسانی که نسب وی را می دانند سبب اخفای نسب او شود به نحوی که محروم شدن او مستند به آنها باشد ضامنند، وگرنه مجرد علم و اطلاع آنان موجب ضمان نیست.

مسألۀ 450: اگر یکی از ورثه بخواهد حق وارث دیگر را نسبت به مقداری از سهم الارث خود ضایع کند، آیا بر دیگر ورثه ای که از این قصد آگاه شده اند، واجب است وی را مطلع سازند به گونه ای که اگر مطلع نسازند، ضامن حق تضییع شدۀ او خواهند بود؟

جواب: اگر همه یا بعضی از حقوقی که ضایع شده در سهم کسی

استفتاءات

مسائل ضمان، ص: 194

که عالم به تضییع بوده آمده باشد، او نسبت به همان مقدار ضامن است و باید به ذی حق برگرداند، و در غیر این صورت علم و اطلاع ندادن وی موجب ضمان نیست و ضمان به عهدۀ مباشر است.

مسألۀ 451: مریضی که در بیماری مرگ خود بیش از ثلث را به دیگری بخشیده، آیا ضامن حق ورثه است؟

جواب: اگر مورد بخشش را به تصرف متّهب داده باشد، ورثه حقی در آن ندارند و مریض ضامن نیست.

مسألۀ 452: اگر یکی از ورثۀ میّت وقف میّت را پیش از مرگ او بر طبق فتوای مجتهد جامع الشرائط باطل ببیند و به این دلیل که این باطل بودن در نهایت به نفع خود او نیز خواهد بود، اعلان نکند، آیا پس از فوت ضامن حق ضایع شدۀ موقوف علیهم خواهد بود؟

جواب: خیر ضامن نیست.

مسألۀ 453: اگر مردی برای این که همسر وی پس از مرگ او آواره و بدون مال و دارائی نماند در وصیتنامۀ خود منعکس کند، فلان مقدار از منزل مسکونی متعلق به همسرم می باشد ولی برای این که می ترسیده همسرش پیش از او بمیرد و نخواسته اموالش نصیب ورثۀ همسر شود حقیقتا آن را تملیک او نکرده