مجموعه استفتائات مطابق فتاوای حضرت آیت اللّه لعظمی دوزدوزانی تبریزی مدظلّه العالی صفحه 154

ص: 161

وام بانکی

سؤال 697) وام گرفتن از بانک ها چه حکمی دارد جایز است یا خیر؟

جواب: اگر قرض باشد ربوی است و حرام ولی اگر داخل عقود صحیحه باشد مثلاً بانک شما را وکیل کند با پول بانک خانه یا ماشین یا جنس دیگر برای بانک بخرید و سپس به قیمت بالا به خود انتقال دهید (از طرف بانک به خود بفروشید) در این صورت جایز است.

سؤال 698) گرفتن وام از بانک های دولتی (که توسط صنایع برای طرح های تولیدی داده می شود با توجه به این که طرح عام المنفعه است) چه حکمی دارد؟

جواب: اگر به صورت وام (قرض) باشد و سود به آن تعلق بگیرد، حرام است.

واگذاری امتیاز وام

سؤال 699) شخصی مبلغی را نزد صندوق قرض الحسنه ای سپرده گذاری کرده، پس از گذشت مدتی از سپرده گذاری، امتیاز وام به او تعلق می گیرد. او امتیاز را به شخص دیگری واگذار می کند و در قبال امتیازی که واگذار می کند، مبلغی را دریافت می کند، آیا این مبلغ از لحاظ شرعی اشکال دارد؟

جواب: سپرده گذاری برای گرفتن وام اشکال ربوی دارد ولی در عین حال اگر حق امتیاز خود را به کس دیگری واگذار نماید و برای رفع ید از اخذ وام، چیزی به عنوان مصالحه دریافت کند، ظاهراً اشکالی ندارد.

پورسانت

سؤال 700) سهام دار شرکتی هستم که مدیران آن با اخذ پورسانت (درصد) در خریدهای مواد اولیه شان به بنده و شرکت ضرر می زنند و بهای تمام شده شرکت را این طوری بالا می برند. فکر می کنم این کار دزدی و حرام می باشد و برخورد با آنان لازم است هر چند قوانین ما در این مورد سکوت کرده است. تکلیف بنده چیست؟