مجموعه استفتائات مطابق فتاوای حضرت آیت اللّه لعظمی دوزدوزانی تبریزی مدظلّه العالی صفحه 16

ص: 23

مسائل اجتهاد و تقلید

فقیه جامع و اعلم

سؤال 41) در صورتی که فقیه جامع، شخصی باشد و فقیه اعلم در فقه و اصول شخص دیگری باشد، وظیفه ی مکلف تقلید از فقیه جامع است یا فقیه اعلم؟

جواب: بنا بر احتیاط لازم است از فقیه اعلم که جامع شرایط باشد، تقلید کنند.

سؤال 42) مقلد مرجعی بودم. پس از فوت ایشان در شناخت اعلم از مراجع فعلی دچار مشکل شده¬ام تا در مسأله بقا بر تقلید از میت به او مراجعه نمایم. نزدیک دو سال از فوت ایشان می گذرد و از چندین نفر از علما در این خصوص سئوال نموده ام ولی نظراتشان متفاوت می باشد و سرگردانی هم چنان باقی است. مرا راهنمایی کنید.

جواب: در وضع فعلی احراز اعلمیت با ملاحظه شرایط آن مشکل است. اگر در پیدا کردن اعلم هم چنان متحیر هستید، می توانید به یکی از علما (که دارای شرایط از جمله: اجتهاد، تقوا، عدالت، بصیرت و مخالفت با هوای نفس باشد) رجوع کنید.

سؤال 43) اگر پس از فوت مرجع، مرجع تقلید زنده¬ای را انتخاب نماییم و بعد از سال ها متوجه شویم مرجع اعلم تری وجود دارد آیا می توان مرجع تقلید را عوض کرد؟

جواب: اگر بدانید مرجع شما اعلم نبوده است، احتیاطاً به مرجع اعلم رجوع کنید.

سؤال 44) آیا انسان باید از مراجع تقلید در کشور خود تقلید نماید و یا از مراجعی که روحانیون تعیین کرده¬اند و یا از مراجع کشورهای دیگر هم می توان تقلید نمود؟

جواب: در مرجعیت، شرایطی معتبر است. شرایط در هر جا و در هر شخصی محقق باشد، می شود از او تقلید کرد.

تبعیض در تقلید

سؤال 45) تبعیض در تقلید چه حکمی دارد؟

جواب: با مراعات شرایط مانعی ندارد.