مجموعه استفتائات مطابق فتاوای حضرت آیت اللّه لعظمی دوزدوزانی تبریزی مدظلّه العالی صفحه 173

ص: 180

جواب: خسارت به عهده مالک است و این گونه شرط باطل است. اگر شرط کند که عامل متعهد شود مثلا نصف خسارت را جبران کند، شرط جایز است. اگر جبران نکرد، خلاف شرط عمل نموده است.

سؤال 763) اگر مضاربه از جهت اخلال به بعضی شروط فاسد باشد، سودی که به دست آمده چه حکمی دارد؟ آیا عامل مستحق اجرت المثل می باشد؟

جواب: بلی سود مال صاحب پول است و عامل مستحق اجرت المثل می باشد.

اختلاف در مضاربه

سؤال 764) هرگاه مالک و عامل در مقادیر زیر نزاع کنند و بینه ای هم نباشد، قول کدام یک مقدّم است؟

الف) در مقدار راس المال،

ب) در میزان سود

ج) مقدار سهم عامل

جواب الف: قول عامل با قَسَم مقدّم است.

جواب ب: قول عامل مقدّم است ولی اگر متهم باشد، با بینه یا قَسَم قبول است.

جواب ج: قول مالک مقدم است.

تقسیم برابر سود

سؤال 765) شخصی مبلغی پول به کاسبی می دهد که با آن کار کند و آخر سال هرچه منفعت به دست آورد، نصف کنند. آیا چنین قراردادی صحیح و شرعی است؟

جواب: اشکالی ندارد.

جعاله با فایده مضاربه

سؤال 766) اگر مالک مال خود را در اختیار کسی بگذارد و بگوید: اگر با این مال تجارت کردی، سود حاصل به نصف یا ثلث از آن تو باشد و این عمل مضاربه نیست، بلکه