مجموعه استفتائات مطابق فتاوای حضرت آیت اللّه لعظمی دوزدوزانی تبریزی مدظلّه العالی صفحه 179

ص: 186

غصب

ملک غصبی

سؤال 785) در زمان شوروی سابق از طرف دولت ساختمان هایی برپا شده و در اختیار مردم قرار گرفته است. الان ساکنان خانه ها شک دارند که آیا از صاحبان زمین ها رضایت گرفته شده یا نه. با توجه به این که پیدا کردن صاحبان بسیار مشکل است و شاید اگر پیدا شوند رضایت ندهند، نماز و سایر اعمال در این خانه ها چه حکمی دارد؟

جواب: اگر ممکن است صاحبان آن خانه ها پیدا شوند، باید آن¬ها را پیدا کرد و رضایت گرفت وگرنه در حکم مجهول المالک می شود. در صورتی که خودشان محتاج باشند، جایزاست به عنوان مجهول المالک تصرف کنند. عبادت هایشان در آن جا صحیح است.

سؤال 786) شخصی می داند که پدرش ملکی را غصب کرده است. آیا می تواند از آن استفاده کند؟

جواب: جایز نمی باشد.

سؤال 787) آیا غاصب غیر از خلع ید از چیزی که غصب کرده است، وظیفه دیگری هم نسبت به صاحبان مال دارد؟

جواب: باید آن را به صاحبش برگرداند و رضایت مالک را برای تصرفاتی که کرده است، جلب کند.

تصرفات شهرداری

سؤال 788) شهرداری در زمین مواتی تصرف کرده و در آن حوض بنا نموده است و نیز منازل مردم را با قیمتی که از طرف آن ها تعیین شده، خریده و میدان و پارک و بوستان درست کرده است. وضو گرفتن و نماز خواندن در این مکان ها چه حکمی دارد؟

جواب: در فرض اوّل جایز است. در فرض دوم هم اگر با رضایت صاحبان املاک خریده است اشکال ندارد.