مجموعه استفتائات مطابق فتاوای حضرت آیت اللّه لعظمی دوزدوزانی تبریزی مدظلّه العالی صفحه 304

ص: 311

جواب: هر دو جمعا می توانند قصاص کنند. و در این صورت لازم نیست فاضل دیه بپردازد.

ب) در صورت لزوم پرداخت فاضل دیه آیا باید هر یک از اولیای خواهان قصاص، مستقلا و جداگانه نصف دیه ی یک مرد را بدهند یا این که نصف دیه ی یک مرد به نسبت اولیای خواهان قصاص تقسیم می شود مثلا اگر مردی دو زن را کشته باشد و اولیای هر دو خواهان قصاص باشند، آیا باید هر یک از اولیا نصف دیه ی یک مرد را بدهند یا ربع را؟

جواب: اگر یک طرف از اولیا دیه گرفته یا عفو کرده و طرف دیگر می خواهد قصاص کند باید نصف دیه ی یک مرد را بپردازد.

مجازات توسط حکومت

سؤال 1327) در مواردی که اولیای دم قاتل را عفو کنند یا دیه مطالبه نمایند ولی با توجه به عوارض سیاسی- اجتماعی عفو به صلاح نباشد:

الف) آیا در صورتی که حکومت بخواهد قاتل را مجازات کند، امکان این کار وجود دارد؟

جواب: اگر عنوانی برای قتل وجود داشته باشد، حاکم می¬تواند او را اعدام کند مثل مفسد فی الارض.

پرداخت از بیت المال

ب) آیا در صورت عدم رضایت اولیای دم مبلغ دیه را می توان از بیت المال به آنان پرداخت؟

جواب: لزوم پرداخت دیه از بیت المال بعید نیست.

دخالت ولیّ امر

ج) آیا ولی امر مسلمین با ولایتی که بر ولیّ دم دارد می تواند بر خلاف نظر ولیّ قاتل را اعدام کند؟

جواب: اگر عنوانی برای قتل وجود داشته باشد مانند محارب یا مفسد فی الأرض، حاکم می تواند او را اعدام کند.