مجموعه استفتائات مطابق فتاوای حضرت آیت اللّه لعظمی دوزدوزانی تبریزی مدظلّه العالی صفحه 8

ص: 15

هستیم که طرف مذهب شیعه رفته اند و دروغگو و مال مردم خورند نمی دانم چه کار کنم. دوستدارم انسان خوبی باشم اما این گونه رفتارها مانع می شود.

جواب: خوشحالم که به این مقدار فهم و درک رسیده اید که می خواهید با آزادی اندیشه و با عقل خویش دین خود را انتخاب کنید اما توجه داشته باشید که برای انتخاب یک اندیشه صحیح باید به مفاهیم و آموزش های آن مراجعه کنید. اگر تفکری را صحیح دیدید، تلاش کنید که آن را به خوبی اجرا کنید، این که طرفداران فلان اندیشه چگونه عمل می کنند، نمی تواند ملاک خوبی یا بدی آن اندیشه باشد چنان که می بینیم میان طرفداران همه ادیان کسانی هستند که به وظایف دینی خود بی توجه هستند و یا ایمان کاملی ندارند. گروهی هم واقعاً به آیین خویش ایمان دارند و عمل می کنند. مهم مقایسه اعتقادات و آموزه های ادیان باهم است و گرنه این طور نیست که تمام مسیحیان مهربان و دلسوز باشند. سردمداران جنایتکار برخی کشورها مسیحی نیستند؟ جنایاتی که در دوران های پیشین به دست مسیحیان صورت گرفته است مثل جنایات جنگ های صلیبی و جنایات سران و روحانیان مسیحی در قرون وسطی در تاریخ ثبت شده و قابل کتمان نیست.

نوشته ی روی قبرها

سؤال 18) اگر کلمات مقدس روی قبور حک شده باشد مثل کلمه اللّه درعبداللّه وکلمه الحسین درعبدالحسین، وظیفه ما چیست؟ آیا فقط پا نگذاریم کافی است؟ گاهی یک قبرستان پر از این کلمات است و رعایت بعضی مسائل، گاه به حرج می انجامد.

جواب: اگر موجب هتک حرمت شود، حرام است. شایسته نیست مومنان روی سنگ قبور نام خدا را بنویسند.

ابن عربی

سؤال 19) نظر مبارک حضرتعالی راجع به «ابن عربی» صاحب فصوص و فتوحات از جهت تشیع چیست؟ آیا مطالب معارض با ضروریات مذهب شیعه را که در آثار وی بسیار یافت می شود، می شود تقیه و قصور و استضعاف فکری دانست؟