استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 1

یادداشت

از ویژگی های بسیار مهم دین اسلام که از مؤلّفه های مؤثر در جامعیت این دین محسوب می شود، تعیین دقیق مسائل و احکام سیاسی - اجتماعی و بیان ناهنجاری های شخصی و اجتماعی در کنار تمام نیازهای معرفتی، عملی و اخلاقی آدمی تا واپسین روز زندگی او است.

این مهم را پیامبر گرامی اسلام و ائمۀ معصومین علیهم السلام عهده دارند و اینان اند که انسان ها را به سعادت و کمال راهنمایی می کنند تا به حق و حقوق دیگر انسان ها تجاوز ننمایند.

بر اثر حوادث روزگار، در این عصر که دست ما از سرچشمه فیض الاهی کوتاه است، این علما و فقهای گرانقدرند که وظیفۀ هدایت گری و تبیین احکام شرعی را به نیابت از معصومین علیهم السلام بر دوش دارند. در توقیع شریف آمده است:

«أمّا الحوادث الواقعه فارجعوا فیها إلی رواه أحادیثنا فإنّهم حجّتی علیکم و أنا حجه الله»(1)

در پیش آمدهای مستحدثه و مشکلات به راویان احادیث - فقها - مراجعه کنید که آنان حجّت من بر شمایند و من حجّت خدا هستم.

در قرون مختلف و به موازات نیازمندی های مردم و گسترش مناسبات اجتماعی مسائل جدیدی وارد فقه شده که فقهای هر زمان با اجتهاد و تمسّک به منابع چهارگانه احکام شرعی آن ها را استنباط کرده اند.

آن چه پیش از همه، مناسبات اجتماعی و روابط میان انسان ها را شکل می دهد، حقوق