استفتائات قضایی : مجموعه پرسش و پاسخ های حقوقی و جزایی از حضرت آیت الله العظمی سید محمّد صادق روحانی (مدّظلّه العالی) صفحه 140
- یادداشت 1
- اشاره 3
- شرط وصف خاص در متولّی وقف 5
- 1 - وقف و تولیت در وقف 5
- نقش امین در صورت خیانت متولّی وقف 5
- کِبَر سنّ متولی موقوفه 6
- عدم امکان بیع زمین وقفی 7
- عدم بطلان وقف در فرض مانع شدن از عمل به وقف 8
- ایجاد وقف نامه متعارض با وقف نامه اول 8
- قرار دادن تولیت برای فرزندان به صورت متوالی 9
- قبول تولیت پس از ردّ ابتدایی آن 9
- قرار دادن تولیت برای چند نسل متوالی 10
- قبول تولیت به صورت مشروط 11
- مبیع قرار گرفتن حقوق 11
- 2 - بیع واحکام معاملات 11
- بیع کالی به کالی 11
- کفایت علم به متعارف بودن در بلد برای صحت معامله 12
- مزایده معاملات عمده دولتی و عدم شرط صحت 12
- ایجاب نبودن اعلان مزایده در عقد بیع 13
- عدم امکان اضافه نمودن اجرت کار به رأس المال در بیع مرابحه 13
- لزوم ذکر هزینه های اضافی در بیع مرابحه 13
- حکم بیع فضولی توسط بعضی از وراث 14
- فروش یک ملک به صورت زمانی به چند نفر 15
- لزوم پرداخت قیمت حین المعامله در ردّ معامله فضولی 15
- عدم ربوی بودن معامله در صورت خرید نقد به مبلغ کمتر از فروش نسیه ای و قبل از تحویل 16
- احکام معاملات در شرکت های هرمی 17
- اختصاص امضا بر همان معامله 19
- شک در تحقق شرایط متعاقدین یا عوضین 20
- مفهوم اجحاف در معاملات 20
- امتزاج اموال با یکدیگر 20
- اضرار به مالک با پرداخت مؤجل ثمن 21
- جلوگیری شهرداری از تصرف خریدار در زمین 22
- منوطکردن صحت بعض عقود به گذراندن مراحل خاص توسط دولت اسلامی 22
- اشتراط ضمان در مال معین به نحو تقیید 23
- ادعای عدم تبرّع 24
- حکم معامله با عدم صدق عقود معیّن بر آن 24
- عدم لزوم موجود بودن مبیع در حین عقد 25
- انشاء به نحو تعلیق در منشأ به نحو شرط مقارن (در پیش فروش مکان های تجاری) 25
- لزوم دارا بودن صفات خاص نمونه در بیع از روی نمونه 26
- مالکیت بیع و ثمن در بیع معلّق 26
- اختلاف در مکان تسلیم مبیع و ثمن 26
- بیع به شرط آزمایش 27
- شرط تأخیر در انتقال مالکیت 27
- بطلان معامله در صورت عدم وجود خارجی ثمن المعامله 27
- حق مطالبه باقی مانده ثمن المعامله به قیمت عادلانه در بیع منجّز و بلاقید و شرط 28
- عدم صحت فروش چک نقدی به چک مدت دار 29
- صحت شرط فروش دوباره به بایع 29
- تصرف در مبیع از سوی مشتری جاهل به بیع فضولی 29
- عدم امکان مطالبۀ مازاد از اجرت المثل در صورت عدم تعیین اجرت در فروش سرقفلی 30
- معلوم شدن اضافه مساحت ملک پس از بیع 31
- فروش یک قطعه زمین از مجموعه زمین به صورت مشاع با حدود معین 32
- عدم ضمان دیرکرد در معامله 32
- حکم خرید و فروش پول 32
- شرط خسارت در صورت فسخ معامله بدون تعیین مدت 33
- معامله اشیاء با منع قانونی 34
- شرط ابتدایی خارج از عقد 34
- واقع شدن عقود و ایقاعات به وسیله تلفن و اینترنت 35
- فروش مبیعی که هنوز خریداری نشده است 36
- انجام معامله صوری در مورد ملکی که بابت تضمین گرفته شده 36
- خرید و فروش چک 38
- فروش مبیع با ثمن نقد به مبلغ زیادتر 38
- عدم بطلان معامله به سبب اضطرار 40
- ضمان در معاملات مغشوش 43
- حق فسخ بایع در صورت تخلف از شرط مشتری 44
- 3 - خیارات و حق فسخ 44
- بطلان تصرفات منافی با خیار در بیع شرط 46
- فسخ معامله معیوب توسط وراث 47
- قابلیت نقل اختیاری خیارات 47
- غرامت گرفتن از بایع در صورت رجوع مالک اصلی به مشتری 48
- قابل اسقاط بودن خیارات 48
- فوریت خیار فسخ در عقود 49
- عذر محسوب شدن جهل و نسیان در خیارات 49
- اسقاط بخشی از خیارات قابل انتقال 50
- تقدم فسخ در صورت تعارض فسخ و امضا 50
- تلف مال در زمان خیار 51
- تلف مبیع در زمان خیار 52
- اختلاف نظر مشتریان متعدّد در مورد مبیع معیوب 53
- حادث شدن عیب جدید در نتیجۀ عیب قدیم 53
- احکام عیوب حادث در مبیع یا ثمن 54
- احکام تدلیس در مبیع 55
- تخلّف شرط در بیع مشروط 55
- مبدأ محاسبۀ فوریت 56
- حق فسخ مطلق با توجه به مادۀ 385 قانون مدنی 57
- اسقاط خیار عیب با هبه مبیع معیوب 58
- شک در فوریت خیار غبن 58
- زایل شدن عیب حادث بعد از عقد بیع 58
- خیار رؤیت به تخلّف وصف 59
- احکام مربوط به ضمان مطلق 59
- 4 - دین ومستثنیات دین 59
- نبودن منزل جزء مستثنیات دین در صورت خریداری برای فرار از دین 60
- اجبار بدهکار به فروش مستثنیات دین 61
- احکام مربوط به مستثنیات دین 61
- دیون فاقد ضمانت اجرا در تعهدات طبیعی 62
- تفاوت فوق العاده قیمت ها در بدهی های سابق نقدی 63
- 5 - اجاره 63
- اجاره با اخذ مبلغی به عنوان سرقفلی از مستأجر 63
- حکم اجاره ملک برای رهن گذاشتن در فروعات مختلف 64
- شرط ضمن عقد اجاره با عنوان قرض الحسنه 66
- اجاره به شرط تملیک برای تخلّص از ربای قرضی 66
- عدم دریافت سرقفلی در اجاره دادن ملک 67
- ضمان مستأجر در اجاره دادن ملک به دیگری 67
- درخواست رفع تصرّف مالک به وسیلۀ غیر مالک 68
- اجاره مجدّد به شخص دیگر پس از بستن قرارداد اجاره اول 69
- شرط تعمیر محل اجاره 70
- ایجاد خسارت توسط مستأجر در مال الاجاره 70
- استیفای منفعت پس از انقضای اجاره 71
- اجاره طلا و دریافت وجه نقد به صورت ماهیانه در برابر هر گرم 71
- لزوم در اختیارِ موجر قرار دادن عین مستأجره پس از انقضای اجاره 71
- لزوم پرداخت اجرت المثل در ضمانت بها در صورت بطلان عقد 72
- صحّت ضمانت نسبت به بازگرداندن عین مستأجره پس از انقضای مدت 72
- معیوب بودن عین مستأجره در اجاره به نحو کلی 73
- اجاره ملک وقفی با فوت موجر و مستأجر 74
- مطالبه مخارج هزینه شده با وجود ثبوت انفساخ اجاره 74
- پیش پرداخت رهن و معافیت از اجاره 75
- خیار در اجاره 75
- فسخ قهری مضاربه 76
- 6 - مضاربه 76
- تغییر میزان سود پس از عمل در مضاربه 76
- ضمان امین در صورت افراط یا تفریط یا امتناع از ردّ ودیعه 77
- 7 - ودیعه 77
- جایز بودن عقد مضاربه 77
- حقوق امین هنگام استرداد مال ودیعه 77
- 8 - عاریه 78
- عاریه و ودیعۀ مال کلّی در معین یا کلّی در ذمه 78
- عدم ضمان در عاریه جواهرات غیر از طلا و نقره بدون شرط ضمان 78
- قبض عین در عاریه 79
- عاریۀ ماشین معیوب 79
- شرایط مستعیر 79
- تلف عین معاره بر اثر عیب سابق 80
- عدم ضمان در عاریه فاسد 80
- تعمیر کالا به وسیله قطعات غیراصلی در عاریه مضمونه 80
- 9 - قرض و ربا 81
- شرط قیمت روزِ پرداخت در قرض 81
- قرض برای مصرف معین 81
- شرط زیادی در قرض 82
- کاهش ارزش پول در قرض 82
- اخذ زیاده به ازاء تأجیل دین در قرض 83
- گرفتن وام از بانک تحت عنوان مضاربه 83
- قراردادن أجل در مقابل زیادی در قرض 84
- اجاره کمتر از قیمت حقیقی و شرط مبلغی به عنوان قرض 84
- رهن منزل بدون ارتکاب ربا 84
- عدم حرمت ربای حکمی 85
- احکام مربوط به عقد وکالت 86
- فسخ وکالت در اثناء عمل 87
- عدم اطلاع وکیل در مورد عزل 87
- حجر موقت یا دائم وکیل در عقد وکالت 88
- تابع وکالت بودن اذن در تصرّف 88
- آموزش مطالب متناقض به متهم توسط وکیل 90
- ضمان موکّل در صورت عدم پرداخت حق الوکاله 90
- وکالت یکی از سهام داران شرکت در فروع مختلف 91
- اهمال کفیل متمکّن از احضار مکفول 92
- 11 - کفالت 92
- شرط ضمان در صورت تعدّی و تفریط و بالعکس 93
- 12 - رهن 93
- رهن کالای ممنوع الفروش موقت 94
- تلف شدن عین مرهونه توسط مرتهن 94
- رهن دین و منفعت 95
- لزوم استقرار دین در ذمّه در مورد رهن 95
- تبدیل مال جدید به رهن در صورت تراضی 95
- امکان فسخ هبه قبل از به قبض دادن آن 96
- 13 - هبه 96
- عدم ضمان ضامن در صورت هبه دین توسط طلبکار 97
- تعارض ادّعای انتقال ملک با هبه و انتقال آن به عنوان مهریه 97
- رجوع از هبه در مورد پدر و پسر 98
- هبه مشروط به عدم فروش آن 99
- لازم شدن هبه مشروط در صورت موت یکی از طرفین قبل از تحقق شرط 99
- جواز رجوع از وصیت حقوق 100
- رهن دادن موصی به پس از وصیت 100
- رجوع از وصیت 100
- وصیت به محرومیت از ارث تک فرزند 101
- وصیت به سهم الارث یکسان فرزندان دختر و پسر 102
- حق متوفّی نسبت به املاک، بعد از وفات 103
- عدم امکان تصرّف در ثلث اموال میت 103
- قابلیت انتقال حقوق به ورثه 105
- خیانت وصی در مال موصی به 105
- 15 - ارث 105
- ارتقاء قیمت موصی به 105
- سهم الارث اولاد ورثه (امی - أبوینی یا أبی) 106
- عدم ضمان اداره بیمه در تقسیم نامساوی ارث 106
- عدم ارث بری برادر و خواهر أبی با وجود برادر و خواهر أبوینی 107
- حق ارث نوه با وجود پسر ناتنی 107
- تعیین سهم الارث هر یک از ورّاث 108
- مسلمان شدن تنها وارث میت 108
- انحصار ورثه در زوجه 109
- ارث اموال تحت تصرّف ثالث 109
- اخذ سود توسط بانک با اشکال در بازپرداخت اقساط وام ها 110
- ماهیت حساب های بانکی از نظر اسلام 110
- ضمان بانک در صورت عدم قدرت پرداخت ضامن 112
- احکام مضاربه بانک های داخلی 112
- عدم اطلاع یکی از طرفین از برخی شرایط در بیمه 113
- سپرده گذاری به شرط گرفتن مضاربه از بانک 113
- نقش واسطه ای بانک در معاملات 114
- 17 - نکاح (دائم و موقّت) و موانع آن 117
- احکام شروط ضمن عقد ازدواج 117
- وکالت در عقد 117
- صحّت عقد با ادعای زوجه مبنی بر افاقۀ زوج 118
- شرط بکارت درعقد 119
- بیماری عنن در زوج 120
- نزدیکی در زمان عده طلاق یا قبل از آن 121
- نکاح مرد سنّی با دختر شیعه 122
- نکاح با خواهرزن پس از ایام عدّه 122
- اذن پدر در ازدواج دختر بالغ 122
- شرط نبودن اجازه زن اول برای ازدواج مجدد 123
- معین نبودن حدّ نکاح موقت در کثرت و قلت 123
- بخشیدن مهریه به شرط عدم ازدواج مجدّد شوهر 123
- عدم جواز ازدواج مرد مسیحی با زن مسلمان 124
- انکشاف رابطه محرمیّت پس از ارتباط زناشویی 124
- عدم جواز نکاح با کفّار غیرکتابی 124
- شرط عدم نفقه در نکاح 125
- شرط توارث در نکاح موقت 125
- لزوم نگه داشتن عده با وجود علم قطعی بر عدم حمل 125
- عدم تأثیر قصد باطنی در نکاح 126
- عدم ایجاد حرمت ابدی در زنا با زن شوهردار 126
- حکم نکاح معاطاتی 126
- نکاح دختر شیعه با پسری از فرقۀ علی اللهی 127
- شرط ریاست زن در خانواده 128
- شرط تنصیف دارایی در نکاح 128
- امکان رجوع به مرجع دیگر در احتیاط واجب اذن پدر در نکاح 128
- وکالت در بذل مدّت در نکاح موقت 129
- ذکر مدّت مجهول در نکاح موقت 129
- تأثیر مراتب جنون در فسخ نکاح 129
- 18 - مهر، نفقه و حق حبس 130
- عدم ایجاد حق حبس در صورت تمکین زوجه 130
- تخلّف از شرط ضمن عقد 130
- استحقاق مهرالمثل در زنای به اکراه 132
- لزوم پرداخت نفقه و مهرالمسمّی در نکاح فاسد 132
- مهریه قرار دادن ملک غیر معین 133
- عدم امکان افزایش مهر المسمّی 134
- ابراء مهریه قبل از دخول 135
- عدم صحّت توافق بر سلب مطالبه مهریه 135
- عدم تمکین در برابر عدم دریافت مهریه 136
- قابل مطالبه بودن نفقۀ گذشتۀ زن 138
- صحت شرط نتیجه و شرط فعل در مهریه 138
- وجوب پرداخت نفقۀ اولاد 139
- برداشتن نفقه از مال شوهر 140
- عدم امکان الزام والدین به پرداخت هزینه تحصیلی پس از 18 سالگی طبق قانون 140
- اسقاط حق حبس معلّق به وطی 141
- عدم امکان درخواست مطالبه وجه نقد به عنوان نفقه (با وجود فراهم بودن تمام مصادیق انفاق) 142
- لزوم پرداخت نصف مهریه با شک در دخول 143
- تمکین شرط نفقه است یا نشوز مانع نفقه 143
- عدم امکان موکول نمودن تمکین مجدّد به دریافت کامل مهریه (با وجود تمکین قبلی) 144
- حق حبس در صورت اعسار زوج 145
- مطالبه مهریه در زمان استطاعت نسبت به کلّ مهر (در مهریه عندالاستطاعه) 146
- حق حبس در صورت رضایت زوج مبنی بر معجّل شدن مهر مؤجّل 146
- معلّق نمودن پرداخت مهریه معین و مشخص 146
- باقی ماندن وکالت در طلاق پس از رجوع 147
- 19 - طلاق، فسخ نکاح، نشوز 147
- عدم اعتبار وکالت طلاق برای زوجه در صورت نشوز 147
- رجوع از بذل مهر قبل از طلاق 147
- عدّه زن پس از طلاق 148
- عدم ایجاد حق فسخ در بیماری های مسری نسبت به فرزند 148
- حق فسخ در بیماری مقاربتی 148
- اطلاق افضا و ایجاد حق فسخ 149
- عدم خیار فسخ قبل از تحقق بیماری موجب فسخ 149
- اطلاق حق فسخ نکاح به واسطه عیوب 149
- وکالت طلاق بلاعزل ضمن عقد خارج لازم 150
- امکان درمان عیوب موجب حق فسخ 150
- طلاق حاکم از ناحیه عسر و حرج زن 150
- عدم امکان رجوع به بذل از ناحیۀ غیر مدخول بها 151
- عدم امکان اجبار زوج به طلاق 152
- مفارقت جسمانی زوجه به دلیل عدم تمکین وی 153
- استرداد درخواست طلاق از ناحیه زوج 153
- حکم نشوز زن در ایام عقد بستگی 154
- کفایت سماع صیغه طلاق 155
- امکان صدور حکم نشوز مرد 156
- تلازم ادّعای رجوع زن و عدم رجوع مرد در عدّه رجعیه 156
- طلاق زن با وجود عقد در زمان عده نکاح اول 157
- صحّت طلاق در فرض عدم تمایل قلبی زوج 157
- عدم اثر رجوع شوهر بدون رجوع زوجه به بذل 158
- عدم امکان رجوع زن به بذل (پس از سه طلاق) 158
- نسخ قبل از دخول یا پس از آن 159
- طلاق فضولی و اکراهی 159
- انتقال نطفه زوج به رحم زن پس از مرگ زوج 160
- 20 - اهدای نطفه و حضانت 160
- ادّعای زوجه مبنی بر اکراهی بودن طلاق 160
- اهدای جنین به طریق شرعی 161
- 21 - حجر 164
- حضانت پس از مرگ پدر و مادر 164
- رسیدن حضانت به مادر با وجود حیات پدربزرگ 164
- عدم نفوذ معاملات در زوال عقل منجر به حدّ جنون یا سفه 164
- حکم معامله قیّم قبل از اخذ سمت 165
- حدوث حجر در عقود لازم 166
- بقای ولایت ولی قهری تا اثبات رشد 166
- حق گذشت اولیای صغار و مجانین در ضرب و جرح و توهین 167
- تأثیر جنون در امور کیفری و مدنی 167
- محدودیت حجر معسر به امور مالی 168
- غیر قابل عزل بودن ولی قهری 168
- حالّ نشدن دیون مؤجل مفلس 169
- ادّعای اعسار 169
- اقرار مفلس به دین در ذمه 169
- حجیّت ادلّه اثبات جرم منحصر به نظر کارشناس 171
- استناد به اسناد ایجاد شده توسط دستگاه های مدرن در حکم 171
- 22 - قسم، اقرار و انکار، شهادت 171
- استناد به سند رسمی در دعوای بر میت 172
- حاضر نشدن مدّعی علیه مدعوّ در محکمه 173
- حجّت بودن سوگند 174
- ردّ قسم منکر به مدعی 176
- اقرار و انکار (در حدود و امور مالی) 176
- شرایط پذیرش شهادت صغیر ممیز 177
- شهادت 177
- کفایت حسن الظاهر در شاهد 177
- اشاره 179
- 1 - زنا، لواط و تجاوز به عنف 181
- رضایت حین عمل یا پس از آن در زنای به عنف 181
- جاری شدن احکام لواط بر بالغ و مختار 181
- لزوم اثبات احصان برای اجرای حکم زنای محصنه 182
- اثبات اصل زنا در صورت عدم اثبات اکراه 182
- شمول احصان در شرایط لازم حد قتل در لواط 183
- تجاوز به عنف 183
- عدم الحاق ولدالزنا به زانی 184
- حکم فرد لواط کننده 185
- 2 - اجرای حدود 186
- اختصاص قاعده درء به حدود و قصاص 186
- شهادت به حدود در دادسرا 186
- سقوط حدّ با احتمال صدق ادّعای نکاح معاطاتی در زنا 187
- در حکم حدود بودن تعزیرات منصوص 188
- عدم جواز تبدیل حکم رجم به انواع دیگری از قتل 189
- بی حس نمودن عضو در اجرای حدّ 189
- فرار مجرم از حفره در اجرای حکم رجم 190
- عدم جواز صرف نظر نمودن از حدود و تعزیرات اثبات شدۀ اقلّ از قتل 191
- لزوم تأخیر اجرای حدّ یا قصاص زن شیرده 192
- توبۀ مسقط حدّ 192
- اجرای مجدّد رجم در صورت زنده ماندن پس از اجرای حکم 193
- تسرّی حکم تأخیر حدّ شلاّق به سایر حدود 194
- اثبات حدّ به وسیله تجسّس حرام 195
- دایره شمول صدق عنوان محارب 195
- عدم اعتبار قصد اعلان و افشا در قذف 196
- منظور از نفی بلد 197
- اصل عدم تعدّد مسبّبات به تعدّد اسباب 197
- فرار محارب از محل تبعید 198
- تبدیل تبعید به حبس 198
- نفی بلد در زانی بکر 199
- هزینه های مدّت تبعید 199
- عدم امکان اجرای متناوب تبعید 199
- اعتبار اقرار نزد غیر حاکم (دادیار - بازپرس) 200
- موضوعیت مجازات های منصوص در حدود و قصاص 200
- شهادت بر شهادت در حدود 201
- بی حس نمودن یا بیهوش کردن فرد در اجرای مجازات 201
- موضوعیت شیوه های خاص تعیین شده اجرای مجازات توسط شارع 203
- جواز قرار دادن محکوم در ملأ عام قبل و بعد از اجرای حکم به منظور عبرت عموم 204
- اجرای احکام برای مجرمین زیر 18 سال 205
- امکان بازداشت مجرم و اجرای حدّ در مکّه 207
- هزینه های درمان در اجرای حدود 208
- عدم تشخیص میزان مال ربوده شده توسط هر سارق 211
- سرقت از عابر بانک 211
- 3 - سرقت 211
- مسؤولیت تضامنی سارقین در ردّ مال مسروق 212
- سرقت اطلاعات رمز دار و شماره های موبایل 212
- عدم تحقّق سرقت در ربایش مال مجهول المالک 212
- اجرای حدّ در صورت عفو سارق توسط مسروق منه 213
- لزوم اجرای حدّ پس از شکایت مسروق منه 213
- عدم امکان اجرای حدّ بدون مرافعۀ مال باخته 214
- سقوط حدّ و تعزیر در صورت بازگرداندن مال مسروقه قبل از شکایت مسروق منه 214
- سرقت اموال فرزند توسط پدر 215
- قطع دست سارق بدون اذن قاضی 215
- سرقت مدارک و یادگاری هایی با ارزش انحصاری برای مالک 216
- 4 - قتل 217
- ممانعت ثالث در درمان مجروح 217
- راه های اثبات اعتقاد مهدور الدم بودن مقتول 218
- تسبیب در قتل خطایی 218
- انکار، پس از اقرار به قتل و پیدا نشدن جسد و آثار آن 219
- حکم وقوع قتل های ناموسی در برخی از مناطق 220
- اکراه در قتل 222
- تقاضای عفو قاتل در صورت عدم مصلحت سیاسی - اجتماعی 223
- عدم تعمیم حکم امر به قتل به اجیر نمودن قاتل 223
- قابل گذشت بودن مجازات معاونت قتل عمد 224
- حکم قتل زانی با مطلّقه رجعیه توسط شوهر 226
- عدم امکان استفاده از قرعه برای تشخیص قاتل در بین افراد محدود 226
- قتل با اجتماع اسباب 227
- رها کردن عمدی شخص در حال غرق 227
- عدم تعزیر در صورت شروع به قتل و جنایت بر عضو 228
- شرکت در قتل به وسیله ضربات متعدد با مرور زمان 228
- اقسام قتل در فروض مختلف 229
- قتل به سبب حوادث غیر مترقّبه در فرض علم و جهل به پیشامد 230
- قتل به وسیلۀ ایجاد هیجان ناشی از دعوا 231
- قتل از سوی مأمور دولتی در حین عملیات 231
- صغیر بودن اولیای دم 232
- 5 - قصاص نفس و عضو 232
- اعتراف پس از تبدّل قصاص به پرداخت دیه از بیت المال 233
- جواز استفاده از مواد بیهوشی در قصاص 234
- حبس طولانی مدت محکوم به قصاص تا اجرای حکم 235
- عدم وجود عضو مماثل در جانی 236
- حکم قصاص در مورد اعضای زوج بدن انسان 237
- عدم جواز مطالبه قصاص یا عفو بلاعوض به وسیلۀ ولی ورثه صغیر 237
- عفو یا توقّف و یا تبدیل قصاص قاتلی که با اجرای حکم هنوز جان نسپرده 238
- عدم امکان تبدیل قصاص نفس به دیه توسط ولی امر 239
- تداخل قصاص طرف در قصاص نفس و دیه عضو در دیۀ نفس 239
- امکان به تأخیر انداختن قصاص نفس یا عضو بدون عذر 240
- قصاص و دیۀ قتل در ماه حرام 241
- اجرای مجدّد حکم اعدام پس از مشاهده علائم حیاتی 242
- امکان قصاص یک بخش و عفو (یا طلب دیه یا مصالحه) بخش دیگر در جنایت بر اعضا 243
- رعایت مماثلت نسبیه یا عرفیه در قصاص اطراف 244
- عدم امکان تبعیض در قصاص 245
- عدم حق عفو برای حاکم 246
- شرایط لازم برای اولیای دم 247
- دایره شمول استیذان در قصاص 248
- حق قصاص پس از زوال جنون 249
- کشتن فرزند توسط مادر 249
- عدم امکان قصاص در ضرب 250
- حق قصاص وارث مفقودالاثر پس از پیدا شدن 250
- عدم امکان مطالبه دیه پس از قصاص 250
- اجتماع قصاص و دیه در یک فرد 251
- قتل قبل از بلوغ 251
- شرط تبدیل قصاص به دیه 251
- لزوم محقون الدم بودن مجنی علیه هنگام تحقّق قتل 252
- قصاص با وجود مرتد شدن مجنی علیه قبل از مرگ 252
- حکم مضروبی که قبل از کشته شدن قاتل خود را می کشد 253
- ثبوت قصاص در صورت ایراد جنایت بر مهدورالدم نسبت به قاتل 253
- قطع عمدی عضو مهدور الدم مطلق 253
- عدم نفوذ اقرار سفیه در قطع 254
- قتل جانی قبل از مرگ مجنی علیه توسط ولی دم 254
- صحت قسامه در صورت بیش از پنجاه نفر بودن قسم خوردگان 255
- سؤالات مختلف مربوط به قسامه 255
- عدم ثبوت قسامه در مورد ضرب بدون جراحت 255
- عدم ثبوت قصاص با قسامه در جنایت عمدی بر اطراف 256
- امکان ادای سوگند در صورت بلوغ یا عقل حادث در زمان اجرای قسامه 257
- بودن مدّعی زن جزء قسم خورندگان در قسامه اعضا 258
- تعداد قسم ها در از بین رفتن منافع متعدد 258
- ایجاد لوث در قاتل بودن فرد نامعین در بین گروه معین 259
- ادّعای انحصار قاتل با وجود لوث بر اشتراک قاتلین 259
- قسامه با وجود ادّعای نابالغ بودن قاتل در زمان قتل 260
- 7 - دیه، ارش و ارش البکاره 263
- ضمان عدم درمان منجر به مرگ 263
- دیه انسان کامل در مورد جنین پس از ولوج روح 264
- عنین کردن شوهر در اثر خوراندن دارو 264
- امتناع ولی دم از گرفتن دیه در صورت تبدیل قصاص به دیه با فرار قاتل 265
- عدم امکان مطالبه زائد بر دیه 266
- ثبوت دیه در اثر مرگ به سبب استرس ناشی از مشاجره 267
- پرداخت دیه در صورت تردید بین دو طائفه 267
- مطالبۀ خسارت برای نقص زیبایی 268
- فساد بینی با شکستن یا سوزاندن آن 269
- محاسبۀ دیه با فوت یکی از قاتلین 270
- مدت انتظار برای ثبوت میزان دیه در برخی جنایات 270
- لزوم پرداخت ارش به قیمت روز صدور حکم 270
- حدّ قطع نخاع برای تعیین ارش 271
- لزوم پرداخت ارش با ممانعت از تغییر رنگ دندان 272
- موارد شمول جراحت نافذه 273
- منظور از جنایت دارای دیه یا ارش 273
- دیه قطع یا جرح آلت تناسلی در صورت های مختلف 274
- احکام تغلیظ دیه قتل در ماه حرام 274
- لزوم پرداخت دیۀ افراد کشته شده مازاد بر ظرفیت خودرو توسط راننده 275
- دیۀ گوش به صورت مستقل از سر و صورت 276
- انتخاب نوع دیه مقتول 276
- ارش البکاره در زنا 277
- لزوم پرداخت دیه در صورت عدم شناسایی قاتل و مقتول 278
- تقاضای مبلغ مازاد بر دیه در مصالحۀ قصاص 279
- مهلت پرداخت دیه در قتل و جراحات شبه عمد 280
- تأثیر درمان جراحات وارده در میزان گرفتن دیه 280
- هزینه درمان جراحاتی که با بهبودی، دیۀ متغیر دارند 281
- تفاوت دیه انگشتان 282
- عدم ثبوت دیه برای مقتول بهایی 284
- عدم لزوم پرداخت دیه به وسیله اولیای دو زن برای قصاص یک مرد 284
- تغلیظ دیه در ماه حرام 285
- ماهیت دیه به عنوان مجازات یا جبران خسارت 286
- وجوب تنصیف ارش زن در موارد مازاد بر ثُلْث کلّ دیه 286
- امکان اخذ ارش در شکستگی دندان 287
- میزان دیۀ اقلیت زرتشتی 287
- عدم تداخل دیه در شکستگی چند نقطه از یک استخوان 288
- تکلیف دیه در موارد اختلاف بین قاتل و اولیای دم در نوع قتل 289
- عدم توانایی پرداخت تفاضل دیه 290
- تقسیم دیه بین اولیای دم دو مقتول مردّد 292
- دیۀ کشته شدن کارگر بر اثر برق گرفتگی 293
- پرداخت دیه و تفاضل آن به قیمت سوقیه 294
- خسارت زاید بر دیه 295
- وجوب درمان جراحت متلاحمه منجر به فلج عضو 296
- حجیّت تنصیف دیه زن 296
- تفاضل دیه در شرکت در قتل 297
- عدم امکان رجوع عاقله به جانی برای وصول دیه پرداختی 297
- تعلّق ارش به غدّه تیروئید 297
- دیه اشخاص در اماکن عمومی 298
- دیه شخص مأمور در حال انجام مأموریت 298
- 8 - حفاری غیر قانونی 299
- به دست آوردن سرمایه از طریق حفاری غیرقانونی 299
- به دست آوردن عتیقه در حفاری های غیر قانونی 299
- رشوه جهت اختبار و کشف حقیقت 300
- 9 - رشوه 300
- دستور مصادره اشیای عتیقه توسط قاضی 300
- نشر اتهامات واهی توسط روزنامه نگاران 301
- 10 - توهین 301
- ابتدایی و ارتجاعی بودن در توهین 301
- قابلیت مجازات جرم محال 302
- 11 - اجرای مجازات 302
- اجتماع دو مجازات حدّی و تعزیری 302
- عدم امکان تعزیر قبل از انجام عمل حرام 303
- میزان حدّاقلی تعزیرات 303
- اعدام به عنوان مجازات تعزیری 304
- عدم امکان تعزیر در خودکشی 304
- تعزیر اقرار کننده به قتل عمد در فروض مختلف 305
- اشاره 307
- عدم ضمان پزشک در صورت عدم درمان منجر به مرگ 309
- مسؤولیت پزشک در صورت عدم اخذ برائت 309
- ضمان والدین در کوتاهی از حفظ جان فرزند 310
- ضمان در شهادت کذب 310
- جبران خسارت های وارده در اعتراض های عمومی 311
- عدم ضمان در صورت تلف با زلزله 312
- ضمان کشور بیگانه در صورت مفقودالاثر شدن در آن 312
- تلف مواد اولیه سپرده شده به صاحبان حرف 312
- اقامه دعوی علیه پزشک سهل انگار در خارج از کشور 313
- ضمان سرپرست صغیر یا مجنون در تصرّفات 313
- عدم ضمان در صورت عدم اهمال راننده 314
- حمل بار اضافی بدون اذن مالک 314
- مانع شدن ثالث در تحویل مال الاجاره 314
- ضمان اجیر در شیر دادن به نوزاد 315
- ضمان در صورت خسارت به صنایع ملی 315
- ضمان مربی در صورت افراط در تعلیم 316
- خسارت در اراضی در اثر آزمایشات ارتش 316
- عدم ضمان در اشتباه هدف قرار دادن نیروی خودی 316
- ضمان مأمورین دولتی در مرگ با ترس 317
- خسارت به ثالث با اعتراف دیگری 317
- عدم ضمان سازندگان اشیاء و مواد ممنوعه 318
- عدم ضمان امین 318
- عدم ضمان شهرداری در بروز اتفاقات ناگهانی 318
- سهل انگاری در عمل جراحی 319
- ضمان پزشک در تشخیص اشتباه 319
- عمل جراحی بر اثر تشخیص اشتباه 320
- ضمان دامپزشک در صورت عدم توصیۀ مراقبتی 320
- اهمال پزشکی قانونی 320
- دفع حملۀ دیوانه 321
- ضمان در انجام عمل برخلاف تعهد 321
- ضمان خسارت وارد آمده به بار 321
- عدم ضمان راننده در صورت بروز حادثه برای کمک راننده 322
- ضمان رانندۀ بی اطلاع از نواقص اتومبیل 322
- عدم ضمان در جنگ های مطابق موازین اسلامی 323
- ضمان در صورت متعهد نبودن سران یک کشور به کنوانسیون ها 323
- ضمان مربی تعلیم رانندگی در صورت نقص اتومبیل 323
- ضمان انتقال بیماری آمیزشی به همسر 324
- عدم ضمان پلیس در تهاجم به اجتماعات غیرقانونی 324
- کندن چاه در زمینی که جزو معابر عمومی نیست 325
- خسارات ناشی از حفّاری های معابر 325
- ضمان غاصب در صورت تحمیل خسارت در حقوق معنوی 326
- ضمان عبور دهندگان قاچاقی افراد از مرزها 326
- ضمان در ایجاد تصادف به وسیلۀ اطفال 327
- ایجاد برق گرفتگی توسط طفل نابالغ 327
- ضمان خسارات وارده در ورزش 327
- ضمان دیه نقص عضو، در ورزش دوچرخه سواری 328
- ضمان خسارات بر نوآموزان هنگام آموزش کارهای خطرناک 328
- ضمان در گزارش خلاف واقع ناظر بانکی 329
- خسارت وارد کردن بر آثار باستانی 329
- پاره شدن سیم جرثقیلی هنگام جابه جایی محموله 330
- عدم مراعات جوانب ایمنی در تصادف 331
- بطلان شرط ضمان امین در صورت عدم تعدّی و برعکس 331
- ضمان شخصی که وظیفۀ نجات جان و مال دیگران را دارد 331
- عدم ضمان در صورت ایجاد پیشامد غیر مترقّبه 332
- عدم ضمان در صورت عدم انتساب تصادف به رانندگان دو خودرو 333
- اسباب ضمان 334
- ضمانت درآمدهای روزانه اشخاص ربوده شده 335
- تفاوت نظریه کارشناس بیمه با واقعیت 335
- ضمانت حقوق افراد در قبال تخصّص آن ها 336
- ضمان خریدار در معاملات شفاهی 336
- ضمانت مالک اسب در سقوط افراد از روی حیوان 337
- ضمانت فرمانده در عملیات انتحاری 337
- ضمانت پستچی 337
- ضمانت در فرض تصادف اتومبیل های اورژانس و آتش نشانی 338
- ضمان شرکت مسافربری در صورت نرسیدن مسافر به مقصد 338
- ضمان خسارات ناشی از سدّ معبر 339
- ضمان خسارت وارد شده به وسیله درختان خیابان 339
- خسارات وارد بر شوهر در اثر طلاق همسر زانیه اش 339
- ضمان ناشی از شکار غیر قانونی حیوانات وحشی 340
- کوتاهی مأموران دولتی در انجام وظیفه 341
- مسدود شدن حساب بانکی بدون تشکیل پرونده قضایی 341
- ضمانت دامدار نسبت به بهای دام در صورت چرای غیرقانونی 342
- تکدّی گری 342
- ضمان مأمور حفاظت فرودگاه در صورت کشتن کبوتران 342
- 13 - احکام قضاوت 343
- حجیّت علم قاضی و تأثیر حضور هیأت منصفه در تشخیص حکم 343
- خودداری قاضی از احراز امور قضایی 346
- الحاق علم قاضی به اقرار یا بیّنه یا طرق دیگر 346
- ذکوریت به عنوان شرط لازم برای تصدّی امر قضا 347
- صدور حکم غیر عادلانه از سوی قاضی 348
- تکلیف به تنفیذ احکام صادره قبلی توسط قاضی جدید 349
- صدور حکم اشتباه توسط قاضی در فروض مختلف 349
- اظهار علم قاضی به وقوع زنا قبل از اثبات زنا توسط ادله شرعیه 350
- احکام قضاوت در فروع مختلف 351
- اختلاف در احوال شخصیه متداعیین غیر شیعه 351
- احکام فرد خنثی 352
- 14 - احکام حقوقی و جزایی فرد خنثی 352
- ارتباط جنسی با خنثای مشکل 353
- اشاره 355
- توجیه حضور هیأت منصفه در دادگاه بر پایه آموزه های فقهی 357
- خرید با مبلغ کلاهبرداری شده 358
- تراضی بر تقسیم بدون تعدیل سهام 359
- دفاع در مقابل متجاوز برای دفع تجاوز 359
- فروش یا اهدای اعضای بدن برای جراحی و پیوند به دیگران 360
- تبادل زندانیان دو کشور با هم 361
- موارد اجرای قاعده قرعه 362
- استفاده از سکه و کارت های بهادار تقلبی 363
- استفاده از چک مخدوش 363
- کسب درآمد از راه تکدّی گری سالمندان 364
- فروش پروانه به صورت غیرقانونی توسط دارندگان پروانه 364
- حکم مالکیت، اجاره و وقف مدارهای ماهواره ای 364
ص:161
ج: باسمه جلت اسمائه
مراد از متمکّن اعم از قدرت فعلی و توانایی بالقوه به واسطه اکتساب لایق شأن او است.
ج: در صورت تخلف فرزند واجب النفقه از دستورات شرعی پدر، آیا وجوب پرداخت نفقه وی ساقط می شود؟ (مثلاً نوجوان فقیری که پدر را اذیت نموده و از ورود وی به خانه شخصی اش جلوگیری می کند، واجب النفقه است؟)
ج: باسمه جلت اسمائه
در این حکم بین فرزند مطیع پدر و غیر او تفاوتی نیست. به دلیل اطلاق ادله.
برداشتن نفقه از مال شوهر
267: زن متعه ای که در صورت تضییع حق شوهر، حق بیرون رفتن از منزل را ندارد، با حق نفقه نداشتن او منافات دارد. حال اگر مردی در ضمن عقد متعه با زن، شرط خارج نشدن از منزل کند و از پرداخت نفقه نیز امتناع نماید، اگر زن به قدر نفقه از مال شوهر بردارد ضامن است؟
ج: باسمه جلت اسمائه
اگر شرط کنند که نفقه بدهد و به شرط عمل نکند، می تواند از مال شوهر بردارد و ضامن نیست. ولی اگر شرط نکنند، حق برداشتن از مال شوهر را ندارد و اگر بردارد، ضامن است.
عدم امکان الزام والدین به پرداخت هزینه تحصیلی پس از 18 سالگی طبق قانون
268: در مادۀ 1204 قانون مدنی، ذکری از پرداخت هزینه های تحصیلی فرزندان تحت عنوان نفقه نشده؛ لیکن ماده 4 قانون تأمین وسایل و امکانات تحصیلی اطفال و جوانان ایرانی مصوب 1353 و مواد 4 و 7 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بر لزوم پرداخت هزینه های تحصیلی فرزندان تا پایان دورۀ متوسطه و تا سن 18 سال